25.10.2022 12:52

«ATLANTIC CHAMPION»: H τελευταία παραγγελία του Σταύρου Λιβανού

Η ολοκλήρωση του ναυπηγικού προγράμματος του Οίκου Σ. Γ. Λιβανού στη Γιουγκοσλαβία, μέσα από το Αρχείο των Ναυτικών Χρονικών

Ο Σταύρος Λιβανός (1887-1963) είναι αδιαμφισβήτητα μία από τις φημισμένες προσωπικότητες του διεθνούς ναυτιλιακού επιχειρείν του 20ού αιώνα, έχοντας αφήσει ανεξίτηλο το αποτύπωμά του στην ελληνική ναυτιλία, αφού, ως κορυφαίος πλοιοκτήτης της ελληνικής εφοπλιστικής κοινότητας, κατέχει πριν το 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο 30 πλοία. Εκπροσωπώντας τη χιακή ναυτιλιακή κληρονομιά, διαπρέπει καθ’ όλο του το βίο ως ο επιχειρηματίας με το χαμηλό δημόσιο προφίλ αλλά με ιδιαίτερη ικανότητα στην υιοθέτηση αποτελεσματικών στρατηγικών με μακροπρόθεσμα αποτελέσματα. Με τις επιχειρηματικές του πρακτικές, ο Σταύρος Λιβανός θα ανοίξει νέα μονοπάτια για την ελληνική ναυτιλιακή κοινότητα, δείχνοντας τον δρόμο προς τη διεθνή καταξίωση.

Ο μεγαλύτερος εφοπλιστής του κόσμου

Χαρακτηριστικό της επιρροής του Σταύρου Λιβανού στον ελληνικό και διεθνή εφοπλισμό, αλλά και του «hands-onapproach» στη ναυτιλία, είναι το απόσπασμα των Ναυτικών Χρονικών από αφιέρωμα στον Καρδαμυλίτη εφοπλιστή στο τεύχος της 15ης Ιανουαρίου 1957:«Ο κ. Σταύρος Λιβανός είναι αναμφισβήτητα ο μεγαλύτερος εφοπλιστής του κόσμου. Κανείς ημέτερος ή ξένος δεν κατέχει με τόσην πληρότητα την υπόθεσιν του πλοίου, τα της κατασκευής, της εκμετάλλευσής του, των ανθρώπων του. Αυτός προσωπικώς τα πάντα διευθύνει, των πάντων εφορεύει. Μόνος διαχειρίζεται τον τεράστιον στόλον του. Και του τελευταίου Καρδαμυλίτη ναύτου ενθυμείται το όνομα». Ακόμη ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της επιχειρηματικής του στρατηγικής είναι το γεγονός ότι ο Σταύρος Λιβανός απέβλεπε πάντοτε στην επέκταση αλλά και στην ανανέωση του στόλου του, με σημαντικές επενδύσεις σε νεότευκτα πλοία. Κατά τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1960, θα εξερευνούσε τις προοπτικές για την κατασκευή πλοίων στη σοσιαλιστική Γιουγκοσλαβία και πιο συγκεκριμένα στα ναυπηγεία των δαλματικών ακτών.

Παραγγελίες πλοίων στη σοσιαλιστική Γιουγκοσλαβία

Η μελέτη στο αρχείο τευχών των Ναυτικών Χρονικών αποκαλύπτει ότι εκείνη την περίοδο σημαντικός αριθμός Ελλήνων εφοπλιστών δείχνουν έμπρακτο ενδιαφέρον για κατάθεση παραγγελιών στα γιουγκοσλαβικά ναυπηγεία. Ταυτόχρονα, μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι αρκετές από τις συμφωνίες που υπογράφονταν μεταξύ ελληνικών εφοπλιστικών οίκων με τα κρατικά αυτά ναυπηγεία προέβλεπαν και την κάλυψη τμήματος της αξίας των νεοναυπηγήσεων με την παράδοση ορισμένου αριθμού πλοίων Λίμπερτυ, που τελούσαν υπό τη διαχείριση των ελληνικών διαχειριστριών εταιρειών. Ο Σταύρος Λιβανός είναι από τους πρώτους Έλληνες πλοιοκτήτες που εξέτασαν τη ναυπηγική βιομηχανία της σοσιαλιστικής Γιουγκοσλαβίας, προχωρώντας μάλιστα σε σημαντικό αριθμό παραγγελιών. Οι πρώτες πληροφορίες για τις επενδύσεις του Σταύρου Λιβανού στη Γιουγκοσλαβία ανιχνεύονται στο τεύχος της 1ης Απριλίου 1961 των Ναυτικών Χρονικών, όπου αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Ανεκοινώθη εκ Βελιγραδίου η πληροφορία ότι διά λογαριασμόν του Οίκου Λιβανού παρηγγέλθησαν εις τα ναυπηγεία του Σπαλάτου (Split) τρία μπαλκ-κάρριερς των 22.000 dwt». Το αρχικό αυτό ενδιαφέρον θα εξελισσόταν σε ακόμη μεγαλύτερη παραγγελία, καθώς ο Σταύρος Λιβανός θα προχωρούσε εν τέλει σε παραγγελία δέκα bulkcarriers στη γιουγκοσλαβική ναυπηγική βιομηχανία. Πιο συγκεκριμένα, είχε συμφωνήσει στην κατασκευή πέντε bulkcarriers στα ναυπηγεία της Pulaκαι ίσου αριθμού bulkcarriers στα ναυπηγεία του Split. Τα πλοία κατασκευάστηκαν την περίοδο 1961-1963 και είχαν τις ίδιες προδιαγραφές και σχεδιασμό.

Η τελευταία παραγγελία

Τελευταίο πλοίο αυτής της σειράς είναι το «AtlanticChampion», το οποίο καθελκύεται στις 18 Νοεμβρίου 1963. Τα Ν. Χ. προχωρούν σε δισέλιδο αφιέρωμα στο τεύχος της 1ης Δεκεμβρίου 1963, κάνοντας εκτεταμένη αναφορά στο ναυπηγικό πρόγραμμα του Οίκου Λιβανού αλλά και στην ίδια την τελετή καθέλκυσης του «AtlanticChampion». Νωρίτερα το ίδιο έτος, στις 28 Μαΐου 1963, ο Σταύρος Λιβανός θα απεβίωνε στη Λωζάννη, βυθίζοντας αιφνίδια την ελληνική ναυτιλία σε θλίψη. Καθώς ο θρυλικός Έλληνας εφοπλιστής δεν κατάφερε να δει το τελευταίο του ναυπηγικό πρόγραμμα να ολοκληρώνεται, το «AtlanticChampion» θα αποτελούσε την τελευταία παρακαταθήκη αυτής της σπουδαίας προσωπικότητας.

Ως ανάδοχος του πλοίου αναφέρεται η Ι. Ζαννάρα, η οποία, θραύοντας την καθιερωμένη φιάλη σαμπάνιας στο νεότευκτο πλοίο, ευχήθηκε να είναι καλοτάξιδο και κερδοφόρο. Η περιγραφή της καθέλκυσης από τον αρθρογράφο των Ναυτικών Χρονικών είναι χαρακτηριστική της περιόδου και μεταφέρει νοερά τον σύγχρονο αναγνώστη στη συγκεκριμένη χρονική στιγμή: «Το κολοσσιαίον σκάφος ήρεμα εκύλησε προς το φυσικόν του στοιχείον. Η θάλασσα εσκίρτησε, ένα νέον πλοίον εγεννήθη!». Σχολιάζοντας συνολικά την επένδυση του Λιβανού στη Γιουγκοσλαβία, τα Ναυτικά Χρονικά αναφέρουν: «Εγκαίρως απηλλάγη των αντιοικονομικών σκαφών του ‒των λίμπερτυς και των μικρότερων τάνκερς‒, για να προσθέσει εις τον στόλον του δέκα υποδειγματικάς, συγχρονισμένας μονάδας, ισχυράς συναγωνιστικής ικανότητας». Αξίζει να αναφερθεί ότι το 1965, δύο χρόνια μετά τον θάνατο του Σταύρου Λιβανού, ο στόλος της S. LivanosHellas αριθμεί περί τα 54 πλοία, 29 από αυτά μεταφοράς ξηρών φορτίων και 25 δεξαμενόπλοια, με συνολική μεταφορική ικανότητα 1,2 εκατ. τόνους. Ενδεικτικό της στρατηγικής του για διαρκή ανανέωση και επέκταση είναι το γεγονός ότι από τα προαναφερθέντα πλοία τα δεκαεφτά έχουν ναυπηγηθεί στις αρχές της δεκαετίας του 1960, φέρνοντας τον μέσο όρο ηλικίας του στόλου της S. Livanos στα εννέα χρόνια.

(Πηγή : ΝΑΥΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ της 20ης Αυγούστου 2022)

(Θερμές ευχαριστίες στον υπεύθυνο των Ναυτικών Χρονικών κ. Παναγιώτη Κόρακα για τη βοήθεια και τη συνεργασία)

Ειδήσεις σήμερα. Μπείτε στην ομάδα μας στο Viber και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Ακολουθήστε μας στο Google News. Σχολιάστε στην σελίδα μας στο Facebook.

Τα νέα της Χίου κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας. Γίνετε συνδρομητής της εφημερίδας «πολίτης» συμπληρώνοντας την ηλεκτρονική φόρμα εδώ.

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ