Εξοχότατε κύριε Πρόεδρε της Δημοκρατίας,
Φθινόπωρο του 1912. Η Ελλάδα μας, γράφει και πάλι μεγάλες και ολόχρυσες σελίδες της μακράς και δοξασμένης Ιστορίας της. Οι ελεύθεροι πανηγυρίζουν και οι αλύτρωτοι παρακαλούν την Παναγιά.
Και στις 11 Νοεμβρίου, άξαφνα φάνηκε να κυματίζει στον αέρα, ανάμεσα Χίου και Οινουσσών απάνω σ΄ ένα καράβι μια Σημαία, που έχει το χρώμα τ΄ουρανού και του αφρού της θάλασσας. Και ακούεται η φωνή: «έρχονται – έρχονται…».
Από τη στιγμή εκείνη οι Χιώτες δεν ζούμε πια πάνω σε σκλαβωμένη Χώρα
Γιατί….
Από τον Άγιο της Μηνά
Γλυκά το σήμαντρο χτυπά
Τη λευτεριά σου τώρα
Μυριανθισμένη χώρα
Ο πλοίαρχος Δαμιανός αρχηγός της μοίρας των ευδρόμων και ο συνταγματάρχης Δελαγραμμάτικας πάνω στην ναυαρχίδα «Εσπερία» με όλα τα παλικάρια τους, οι ελευθερωτές μας.
«Κατ΄ εντολήν της Κυβερνήσεώς μας ήλθομεν να καταλάβομεν την Χίον…»
Ο Ζιχνή Μπέης, αρνείται την παράδοση.
Διαδίδεται ότι θα κάψει την πόλη.
Ας την κάψη.
Μήπως η ελευθερία της Ελλάδος δεν ήταν κρυμμένη σαν την σπίθα μέσα στη στάχτη ;
Μήπως αυτή η ελευθερία δεν είναι βγαλμένη από τα κόκαλα των Ελλήνων τα ιερά;
Στον όρμο του Κονταριού η πρώτη μάχη.
Βροντούν τα όρη, αντιλαλεί ο Κάμπος. Αλλά τούτα, είναι τώρα μηνύματα λευτεριάς. Εκεί, οι πρώτοι που πηδούν από τις βάρκες φυλούν το χώμα. Η λευτεριά ήλθε.!! Οι πρώτοι νεκροί. Οι ηρωικοί νεκροί. Ο Χρυσολωράς από τη Λακωνία. Ο Ποθητός από την Αθήνα. Ήρωες! Ελευθερωτές!
Ανακοίνωσις:
«Η κοινότης της Χίου αναλαμβάνει τιμής ένεκεν και ευγνωμοσύνης, τη διατροφήν του στρατού καθημερινώς, το συσσίτιον και το επιδόρπιον»
Η Χίος ζει τις πιο ευτυχισμένες μέρες της ζωής της!
Γράφει σε άρθρο της η εφημερίδα «Νέα Χίος» την 15η Νοεμβρίου: «Ποια φωνή και ποια γλώσσα θα εξαρκέση εις εκδήλωσιν αισθημάτων χαράς και ενθουσιασμού;. Ποια χειρ και ποιος χρωστήρ θα δυνηθή να απεικονίση την συγκίνησιν και τας εκδηλώσεις λαού ευτυχήσαντος να αποκτήση την ελευθερίαν του;…»
Ο πόλεμος όμως καλά κρατεί….
Ο Ζιχνή Μπέης και τα λεφούσια του, παίρνουν τα βουνά.
Οι Χιώτες σχηματίζουν εθελοντικά σώματα.
Αίπος, Καρυές, Πυτιός, Βολισσός, Καρδάμυλα. Όλοι στον αγώνα της λευτεριάς!
Και εκεί στο Λιθί, στα απόκρημνα βουνά του, πέφτουν ηρωικά οι πρώτοι Χιώτες ήρωες, εθελοντές:
Κλέαρχος Χρύσης από τα Νένητα, Ιωάννης Γαλανούδης από τον Καταρράκτη, ο Πασίας ή Χαρβάτης από το Βουνό.
Σαράντα μέρες στα βουνά οι Τούρκοι κυνηγιώνται από δω κι΄από κει. Περιμένουν βοήθεια από τη Μικρασία.
Όμως….
«Εδώ είναι ο Κουντουριώτης που αγρυπνεί. Πού πάτε;
Εδώ είναι το Αβέρωφ που γρηγορεί. Το ξεχνάτε;»
Ήρθε η ώρα και ο Ζιχνή Μπέης κατεβαίνει στις Καρυές. Παραδίδεται.
Η Χίος πλήρωσε με αρκετό αίμα την Ελευθερία της.
43 οι πεσόντες στον απελευθερωτικό αγώνα.
Αθάνατοι και δοξασμένοι ήρωες. Μαζί τους Ρίτσος, Παστρικάκης, Πέρρος, Στάικος,. στην τελική μάχη του Αίπους.
Ελλάδα μας για σε μάνα
Στη γή της Χίου
Στεφάνι σας, η δόξα
Του μαρτυρίου
Οι νεκροί του Αίπους δεν ξεχάστηκαν.
Όλοι οι νεκροί και οι αγωνιστές της ελευθερίας μας, δεν ξεχάστηκαν. Τους τιμούμε, τους θυμόμαστε, για να ενδυναμώνουμε τις πυξίδες της ιστορικής μας μνήμης.
«Ο ήρωας στον θάνατο με θρήνους δεν θρηνιέται,
Αντίς για θρήνους και κλαυθμούς τον τραγουδούν γλυκά»
«Το μονάκριβό μου παιδί», γράφει ο πατέρας του ήρωα Ρίτσου στον τότε δήμαρχο Νικόλαο Κουβελά, «εύρε ό, τι εζήτει η ωραία του ψυχή, τον ένδοξον δια την μεγάλη μας πατρίδα θάνατον, εις το υπό τόσων μαρτυρικών αιμάτων ποτισμένο έδαφος της μυροβόλου πατρίδος σας».
Μέσα στην ιστορία ενός τόπου υπάρχουν στιγμές, σημαντικές, ιδιαιτέρως ξεχωριστές, ευτυχισμένες. Δεν υπάρχει όμως πιο ευτυχισμένη, πιο ευλογημένη στιγμή για έναν τόπο από την ώρα της λευτεριάς του.
Βογγούν της Χίου τα βουνά κι αντιλαλούν οι βράχοι
Στα δουλωμένα χώματα της γης απ΄ άκρη σ΄ άκρη
Γοργότερη η λευτεριά πετά σε κάθε ράχη
Και κάθε πόνος σβύνεται απ΄ της χαράς το δάκρυ.
Και τούτη η χαρά είναι ανήποτη για τη Χίο, που είναι ελεύθερη.
Η Χίος η δημοκρατική, της Αθηναϊκής συμμαχίας.
Η Χίος η αρχόντισσα, των Βυζαντινών χρόνων.
Η Χίος η καθαγιασμένη από χορεία Αγίων.
Η Χίος η μαρτυρική του Μητροπολίτη Πλάτωνα και των σφαγών.
Η Χίος, γιορτάζει ελεύθερη!
Γιορτάζει και σήμερα.
Και μας καλεί!!
Διαβάζω από την εφημερίδα «Παγχιακή» της 16ης Νοεμβρίου 1912 σε άρθρο του Μιχαήλ Ζολώτα: «Δεν ονειρευόμεθα λοιπόν και ευρισκόμεθα εν εγρηγόρσει ελεύθεροι πράγματι. Αλλ΄η ελευθερία, η κτηθείσα δέον να διατηρηθεί ίνα αποβεί πολυτρόπως λυσιτελής. Και ίνα τοιαύτη καταστή, απαιτεί θυσίας και πόνων αδιαλλάκτων και χρήματος συστηματικώς δαπανωμένου».
Προφητικές σκέψεις από σώφρονες προπάτορες!!
Νάμαστε υπερήφανοι. Αλλά έχομε και υποχρεώσεις!
Νάναι το ηθικό μας ακμαίο και νάχουμε πάντοτε ενεργό το φιλότιμο. Και αυτή την υπερηφάνεια, αυτό το ηθικό, αυτό το φιλότιμο να το αντλούμε από τις αστείρευτες πηγές των ηρωικών παραδειγμάτων, από τα ανεξάντλητα φρέατα του ζωογόνου νερού της πίστης και της ιστορίας μας.
Να τηρούμε τις αρχές των γονιών μας.
Να αναπνέουμε τον καθαρό αέρα των ιδανικών.
Να ριγούμε μπροστά στο ιερό πανί το γαλανό και τ΄άσπρο με τον σταυρό, που αποτελεί την επιτομή της ιστορίας μας και μας δείχνει τον δρόμο του καθήκοντος.
*Το κείμενο αποτελεί τον Πανηγυρικό Λόγο που εφωνήθηκεχθες στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Αγίων Βικτώρων, παρουσία του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας, από τον επίτιμο Καθηγητή Μέσης Εκπαίδευσης Παύλο Καλογεράκη.
facebook
youtube
instagram
X
