Ο εκφυλισμός ενός «τρελού» εθίμου

Το ότι πρόκειται περί “τρελού” εθίμου, δεν χωρεί αμφιβολία.

Είναι και ο ρουκετοπόλεμος μια ακόμη απόδειξη της ιδιόμορφης και διακριτικής “τρέλας” που ανέκαθεν χαρακτήριζε τους Χιώτες. Αν οι υπόλοιποι Έλληνες Ορθόδοξοι χριστιανοί επιλέγουν επί αιώνες να χαιρετίσουν και να γιορτάσουν την Ανάσταση του Χριστού με θορυβώδη τρόπο (κωδωνοκρουσίες, μπομπάκια, τουφεκιές, δυναμίτες, κ.λ.π.), στον Βροντάδο επιλέξαμε να “βομβαρδίζουμε” δύο εκκλησίες, δύο Οίκους του Θεού και μαζί τα γύρω σπίτια. Αυτό μόνο εδώ μπορεί να συμβαίνει. ΠΟΥΘΕΝΑ  ΑΛΛΟΥ...

Το άκουσα να το λέει φοβισμένος αλλά και “ενθουσιασμένος” ξένος (μη Έλληνας) επισκέπτης της Χίου που, εμβρόντητος, παρακολούθησε φέτος το έθιμο από το σπίτι του αδελφού μου.

Βέβαια αυτό που ζούμε τα τελευταία χρόνια ουδεμία σχέση έχει με το παραδοσιακό έθιμο του ρουκετοπόλεμου. Τότε δηλαδή που, αν οι δύο Ενορίες άθροιζαν τρεις (3) χιλιάδες ρουκέτες, το νούμερο φάνταζε αστρονομικό, το δε συνεργείο που έφτιαχνε διακόσιες έως τριακόσιες ρουκέτες, διεκδικούσε τα πρωτεία.

Σήμερα μιλάμε για πάνω από εκατόν είκοσι χιλιάδες ρουκέτες αθροιστικά και για συνεργεία που κατασκευάζουν δέκα και πλέον χιλιάδες!!

Το έθιμο, που και στα πρώτα του χρόνια ήταν επικίνδυνο και θεαματικό, τώρα έχει μετατραπεί σε τεχνητό χολυγουντιανό σόου οι δε κίνδυνοι για ανθρώπους, εκκλησίες, οικίες και δέντρα, έχουν αυξηθεί κατακόρυφα. Ήδη, από χρόνια, αρκετοί μιλούν και γράφουν για μεταλλαγή, εκφυλισμό, ευτελισμό και διαπόμπευση του εθίμου που, διαχρονικά, έδειχνε να έχει μια ιδιόμορφη κοινωνική αποδοχή αν και, κατά τους τύπους, παράνομο.

Δεν μπορώ να βεβαιώσω ότι και σήμερα τυγχάνει αυτής της αποδοχής. Η μαζικοποίηση, όχι μόνο αύξησε τους κινδύνους και τις ζημιές, αλλά προκαλεί ήδη αποστροφή και φόβο αν συνυπολογισθεί ότι, κάποιοι ρουκετατζήδες, κάνουν απροκάλυπτα επίδειξη εγωιστικής αλαζονείας, φανερώνουν έλλειψη σεβασμού προς συνανθρώπους, εκκλησίες και σπίτια και αποκαλύπτουν προκλητική σπατάλη σε εποχή οικονομικής κρίσης όταν άλλοι συνάνθρωποι πεινάνε κυριολεκτικά.

Οι συγκεκριμένοι ρουκετατζήδες (άγνωστοι στους περισσότερους πολίτες), έχουν αυτοπαγιδευτεί και ουσιαστικά είναι θύματα ανθρώπινων αδυναμιών όπως π.χ. της αδιέξοδης ματαιοδοξίας, του έντονου ανταγωνισμού, της φτηνής και ρηχής επίδειξης, του εντυπωσιασμού προς τρίτους (κυρίως γένους θηλυκού), εν τέλει δε της αυτοκαταστροφικής τάσης του ανθρώπου.

Είναι ανθρώπινο να θέλει κανείς να “κάνει το κέφι του” κατά πώς το εννοεί ο ίδιος. Όμως πάντα θα πρέπει να συνυπολογίζει τους τρίτους, τα δικαιώματα αυτών και βεβαίως τα πλαίσια δράσης που καθορίζει όχι μόνο ο νόμος και η παράδοση αλλά κυρίως η απλή λογική.

Όσο παραβιάζονται- και παραβιάζονται κατάφωρα- ο νόμος, η παράδοση και η λογική, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες, κάποια στιγμή, το έθιμο να διακοπεί βίαια. Αρκεί ένα τραγικό συμβάν- που κάθε χρόνο φοβόμαστε όλοι και γι' αυτό αντευχόμεθα να συμβεί - για να τεθεί ταφόπλακα στο έθιμο. Αυτό το συμβάν, όσο αυξάνονται οι ρουκέτες, τόσο πιο πιθανό γίνεται, και τόσο πιο κοντά έρχεται. 

Για να είμαστε ακριβείς και δίκαιοι κατά την ιστορική καταγραφή του εθίμου, πρέπει να ομολογήσουμε ότι, για τη γιγάντωσή του ευθύνες φέρουν όχι μόνο οι ρουκετατζήδες (που δεν είναι πάντα οι ίδιοι), αλλά τα Αθηναϊκά Μ.Μ.Ε. με την υπερπροβολή που του έκαναν (μιας και “πουλούσε”), οι εκάστοτε Τοπικές Αρχές που το κάλυψαν παλαιά και το καλύπτουν παντοιοτρόπως σήμερα αλλά και η επιτυχής ένταξή του στο πακέτο τουριστικής προβολής της Χίου.

Ήδη φαίνεται ότι, οι εκάστοτε Δημοτικές Αρχές, δέχθηκαν άκριτα να επωμισθεί ο Δήμος τεράστιο βάρος και ευθύνη και μάλιστα σε ποσοστό που δεν του αναλογεί ούτε μπορεί να αντέξει επί πολύ.

 Οι εκάστοτε αιρετοί επέλεξαν να επωμισθούν ευθύνες πολιτικές, ηθικές, κυρίως οικονομικές και πιθανά στο μέλλον ποινικές αν κάτι κακό συμβεί. Και το κακό θα συμβεί, αργά ή γρήγορα, όσο δεν επιστρέφει το έθιμο στην λογική, αγνή, παραδοσιακή μορφή του.

Πιθανά κάποιοι που θα διαβάζουν τούτο το κείμενο να πουν δικαίως:

-”Κουβέντα να γίνεται και σε δουλειά να βρισκόμαστε”.

Θα έχουν δίκιο μιας και φαίνεται ουτοπικό να περιμένει κανείς επικράτηση της λογικής. Εύχομαι ειλικρινά να μη συμβεί ποτέ “το κακό” που θα οδηγήσει στο “θάψιμο” του εθίμου του ρουκετοπόλεμου.

Τότε θα φανεί αν οι απόψεις μου είναι υπερβολικές και ουτοπικές. Όμως, θα είναι αργά για μεταμέλεια.

Ειδήσεις σήμερα

Μπείτε στην ομάδα μας στο Viber και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Ακολουθήστε μας στο Google News. Σχολιάστε στην σελίδα μας στο Facebook.

Ο Πολίτης είσαι εσύ. Γίνε συνδρομητής της εβδομαδιαίας έντυπης έκδοσης.