Στα συγκριτικά πλεονεκτήματα του νησιού μας – πέρα από τις φυσικές καλλονές, τα μνημεία, τα μεσαιωνικά χωριά, τον Κάμπο, την Ιστορία, τον πολιτισμό, την παράδοση – κορυφαία θέση κατέχουν η διεθνής μοναδικότητα του προϊόντος της μαστίχας και η περιβόητη συνώνυμη του Κοραή Βιβλιοθήκη. Πρόκειται για την πλουσιότερη κι αρχαιότερη, ιστορική Βιβλιοθήκη του τόπου, μετά εκείνη των Αθηνών, που ιδρύθηκε το 1792, σαν παράρτημα της Μεγάλης Σχολής της Χίου. Αμύθητος ο πνευματικός πλούτος της: ανεκτίμητες συλλογές βιβλίων (υπολογίζονται σε 250.000 τόμους, μεταξύ των οποίων και η δωρεά του Μεγάλου Ναπολέοντα στον Αδαμάντιο Κοραή «Déscription de l’ Egypte», αποτελούμενη από 14 εικονογραφημένους τόμους, έκδοσης 1809-1822), χειρογράφων, περιοδικών, εφημερίδων, πινάκων, νομισμάτων, κειμηλίων και χαρτών, που δώρισαν ο Αδαμάντιος Κοραής και τόσοι άλλοι μεγάλοι πνευματικοί άνθρωποι τόσο της ημεδαπής, όσο και της αλλοδαπής.
Πόσοι από τους «Νεοχιώτες», τους « Νεοέλληνες» γνωρίζουν, ουσιαστικά, τούτη την ανείπωτη μαρμαρυγή, τις άφατες τιμαλφείς αξίες της; Αυτό που έχει κατορθωθεί – χωρίς τα λόγια μας να έχουν προσωπικό χαρακτήρα – είναι να την κρατούμε ζώνεκρη σ’ ένα βαρύ, εσωστρεφές Μουσείο - μπαρόκ, «σκονισμένο» κι οξειδωμένο απ’ τη νοτιά της ανθρώπινης αβελτηρίας. Και, όμως, τούτο το ιερό τέμενος, που θυσιάζει στο βωμό της Ιστορίας, της παράδοσης, της γνώσης, της μάθησης, τους προγόνους, γενικά, θα συνεχίσει να ζει, όταν το φυλάμε όχι όπως το φως σ’ ένα καντήλι, αλλά, όταν με αυτό το φως κατορθώσουμε ν’ ανάψουμε καινούργιες φωτιές να φωτίσουμε ράμνες άβατες, να θερμάνουμε τη γης, για ν’ αυγατίσει ο σπόρος. Θα συνεχίσει να ζει, όταν στραφεί στην κοινωνία, σαν της αφηγηθεί κάτι καινούργιο. Θα συνεχίσει, τέλος, να ζει, όταν πάψει να επαιτεί, αλλά να «απαιτεί», αφού οι γνώσεις δεν πρόδωσαν ποτέ και κανένα, αφού της χρωστάμε, δε μας χρωστά.
Θα καταυγάσει, όταν μάθει να οιακίζει πάνω στο στίγμα που έχει χαράξει η μεγάλη, σύγχρονη Αμερικανίδα βιβλιοθηκονόμος, Νταϊάν Κρες, για τις Δημόσιες Βιβλιοθήκες τις οποίες θεωρεί έναν «από τους στυλοβάτες της δημοκρατίας, μαζί με τη δημόσια εκπαίδευση. Όσοι λένε ότι σε μια διαδικτυακή εποχή δε χρειάζεσαι βιβλιοθήκες έχουν λάθος. Το 80% των Αμερικανών εφήβων έχουν κάρτα βιβλιοθήκης. Αν δεν τους παρέχουμε σύγχρονες υπηρεσίες, δε θα τη χρησιμοποιήσουν. Χρειαζόμαστε τη σωματική επαφή, ο ηλεκτρονικός κόσμος είναι πολύ μοναχικός. Η βιβλιοθήκη πρέπει να ανοίξει τις πόρτες της στην κοινωνία, να είναι ανοιχτή σε νέες ιδέες. Όταν αναγκάστηκα να κλείσω κάποια τμήματα της βιβλιοθήκης ορισμένες ημέρες της εβδομάδας, αρκετά μέλη διαμαρτυρήθηκαν καθώς θεωρούν την ύπαρξη μιας βιβλιοθήκης εξίσου σημαντική με την ύπαρξη της αστυνομίας, της πυροσβεστικής, της δημόσιας υγείας»…
Εμείς, σαν Εφορευτικό Συμβούλιο, ετοιμάζουμε μια σειρά μελετών (ψηφιοποίηση, καταλογοποίηση, βιβλιοδεσία, ποικιλώνυμα εκπαιδευτικά προγράμματα, καινοτομίες κ.ά.), για Βρυξέλες, όπως πράττουν όλες οι αντίστοιχες ευρωπαϊκές βιβλιοθήκες – υποδεέστερες της δικής μας – με θεαματικούς, όμως, απολογισμούς. Οι Ευρωπαίοι διαθέτουν «ευήκοον ους», αρκεί οι απαιτήσεις μας να είναι σοβαρές, στοιχειοθετημένες. Άλλωστε, πολλοί απ’ αυτούς γνωρίζουν τούτη την κοιτίδα της γνώσης καλύτερα απ’ ό,τι, δυστυχώς, εμείς. Αρκεί, επίσης, οι ποικιλώνυμοι άρχοντες (πολιτικοί, αυτοδιοικητικοί, πνευματικοί) να καταλάβουν τις διαστάσεις του προβλήματος και τις θετικές για τον τόπο συνέπειες της επίλυσής του. Να αντιληφθούν, έστω κι αργά, τη σπουδαιότητά του σαν μοχλό ανάτασης και ανάπτυξης πνευματικής και οικονομικής (επιστημονικά συνέδρια εθνικά και διεθνή, τουρισμός κλπ.). Να καταστήσουμε τούτο το λίκνο πνευματικό, ιστορικό, πολιτιστικό κέντρο, όχι μόνο τοπικό, αλλά διαιγηακό, εθνικό, μα και διεθνές, με ό,τι τούτο συνεπάγεται, για τον τόπο, για το αύριο, για όλους μας.
Θα θέλαμε, παράλληλα και σεμνά, εδώ, να καταθέσουμε κάποιες προτάσεις - άξονες με πολλούς αποδέκτες, που θεωρούμε εκ των ων ουκ άνευ για την ευόδωση των παραπάνω στόχων.
Πρώτο: την παραχώρηση του κτιρίου, που στεγάζεται, σήμερα, το Πανεπιστήμιο Αιγαίου (Τμήμα Ναυτιλίας), στη Βιβλιοθήκη και την αναγόρευση της περιοχής, που σηματοδοτείται από την Ιστορική Βιβλιοθήκη, το Ιστορικό Γυμνάσιο και τη Μητρόπολη, σε χώρο ιστορικό. Το επιβάλλουν, κύρια, λόγοι ιστορικοί, εθνικοί, παραδοσιακοί, πολιτισμικοί. Με τον τρόπο αυτό λύνεται και το κτιριακό της Βιβλιοθήκης, ενιαία και αρμονικά, μέσα στο χώρο που αποτελεί το βιότοπό της.
Δεύτερο: τη μετατροπή των δεσποζουσών οδών Αδαμαντίου Κοραή και Φιλίππου Αργέντη σε πεζόδρομους υψηλής αισθητικής (βοτσαλωτό δάπεδο, δένδρα συμβατά με τη χιώτικη χλωρίδα – όχι εξωτικά – φωτισμός και λοιπές διακοσμητικές νότες που θα παντρεύουν το παλιό με το σύγχρονο και θα συνθέτουν ευλαβικά και ιδανικά, χαρωπά και ανάλαφρα στον τόπο και το χρόνο κ.ά.). Θα είναι ο μοναδικός πεζόδρομος στην πόλη με πολλούς συμβολισμούς, «πειρασμούς», αφηγήσεις. Οι επισκέπτες, ξένοι και ντόπιοι, θα απολαμβάνουν θαλπωρή και υψηλές υπηρεσίες στο «πνευματικό καφενείο» της βιβλιοθήκης – έτσι γίνεται σε ανάλογες Κεντρικές Ευρωπαϊκές Βιβλιοθήκες – όπου, πέραν των άλλων, θα μπορούν να ενημερωθούν, μέσω κυκλώματος οθόνης, για τα αξιοθέατα του τόπου (χρόνο και τρόπο επίσκεψης), τα προϊόντα του, τα συγκριτικά πλεονεκτήματά του, καθώς και τον πλούτο και τις δραστηριότητες της Βιβλιοθήκης κ.ά., με ό,τι τούτο συνεπάγεται για τον τόπο.
«Αν ήμουν πρωθυπουργός της Ελλάδας, δε θα έκανα τίποτε που να μην περνά
μέσα απ’ τον Πολιτισμό», οι πολιτικές επισημάνσεις-προτροπές του Γάλλου Προέδρου, Φρανσουά Μιτεράν, στον Ανδρέα Παπανδρέου. «Αν ήμουν Δήμαρχος Χίου δε θα έκανα τίποτε που να μην περνά μέσα απ’ τον Πολιτισμό», η δική μας παράφραση, που δεν αφορά μόνο τον Δήμαρχο, αλλά κι όλους μας… Ιδού πεδίο δόξης λαμπρό…
facebook
youtube
instagram
X
