Όπως και κατά την ημέρα της μεγάλης φωτιάς, όταν το πολιτικό προσωπικό αποδείχθηκε ανεπαρκές και δεν άσκησε πίεση ώστε να έρθουν εναέρια μέσα στη Χίο, έτσι και τώρα φαίνεται ανίκανο να δώσει άμεσες λύσεις για τους κτηνοτρόφους της Αμανής. Η ιστορία επαναλαμβάνεται: η απουσία πολιτικής βούλησης αφήνει την κοινωνία του νησιού απροστάτευτη.
Η πυρκαγιά της 12ης Αυγούστου στη βόρεια Χίο δεν κατέκαψε μόνο δάση και οικοσυστήματα. Χτύπησε την καρδιά της τοπικής κοινωνίας: τους κτηνοτρόφους της Αμανής. Σήμερα, αυτοί οι άνθρωποι βρίσκονται αντιμέτωποι με μια διπλή απώλεια:
Αυτό σημαίνει κάτι πολύ απλό: τα κοπάδια δεν έχουν τι να φάνε και πού να στεγαστούν. Αν δεν υπάρξει άμεση παρέμβαση, η επόμενη καταστροφή δεν θα είναι στα βουνά αλλά μέσα στα μαντριά – θα είναι η απώλεια του ίδιου του ζωικού κεφαλαίου.
Τι έγινε αλλού – και τι να απαιτήσουμε εδώ
Η εμπειρία από άλλες μεγάλες πυρκαγιές δείχνει ξεκάθαρα τον δρόμο. Στην Ηλεία το 2007, η κυβέρνηση δεν άφησε τους κτηνοτρόφους μόνους. Με την Υπουργική Απόφαση 26733/Β.500/27.08.2007 (ΦΕΚ Β’ 1740/27.08.2007)¹ κηρύχθηκαν οι πυρόπληκτες περιοχές, ενώ λίγο αργότερα με την Υ.Α. 36541/Β.2072/13.09.2007 (ΦΕΚ Β’ 1875/2007)² θεσπίστηκαν ειδικά μέτρα: δωρεάν διανομή ζωοτροφών μέσω Περιφέρειας και ΥΠΑΑΤ, κουπόνια και εντάλματα αγοράς, καθώς και πρόγραμμα προσωρινών στεγάστρων και αποζημιώσεων μέσω ΕΛΓΑ. Οι πρώτες ζωοτροφές έφτασαν μέσα σε 1–2 εβδομάδες και τα στέγαστρα στήθηκαν μέσα στους επόμενους μήνες.
Αντίστοιχα, στη βόρεια Εύβοια το 2021, η κυβέρνηση κινήθηκε ταχύτερα. Με την Απόφαση Δ.Α.Ε.Φ.Κ.-Κ.Ε./10316/Α325/13.08.2021 (ΦΕΚ Β’ 3777/13.08.2021)³ οριοθετήθηκαν οι πυρόπληκτες περιοχές, ενώ με την Απόφαση 893/17.08.2021 (ΦΕΚ Β’ 3857/19.08.2021)⁴ προβλέφθηκαν ειδικά μέτρα για τους κτηνοτρόφους: σταθερές εβδομαδιαίες διανομές ζωοτροφών με καταλόγους ανά κοπάδι, προκατασκευασμένες στάνες και containers αποθήκευσης με δαπάνη ΥΠΑΑΤ και Δήμων. Οι πρώτες ζωοτροφές μοιράστηκαν σε μόλις 5–7 ημέρες και τα προσωρινά στέγαστρα στήθηκαν σε περίπου 30 ημέρες.
Στη Ρόδο το 2023 ακολουθήθηκε ανάλογο μοντέλο, με επιχορήγηση αγοράς ζωοτροφών, αποθήκες συγκέντρωσης παλετών και επισκευές στάβλων μέσω ΕΛΓΑ, ενώ οι Δήμοι ανέλαβαν προσωρινές λύσεις. Οι ζωοτροφές μοιράστηκαν σε λιγότερο από 10 ημέρες.
Το μήνυμα είναι καθαρό: η Πολιτεία έχει εφαρμόσει στο παρελθόν τέτοια μέτρα. Υπάρχουν αποφάσεις, υπάρχουν προηγούμενα, υπάρχει δεδικασμένο. Το ερώτημα είναι γιατί στη Χίο να καθυστερεί η ίδια αλυσίδα αντίδρασης.
Τι ακριβώς χρειάζεται στην Αμανή
Ζωοτροφές (άμεσα)
Προσωρινές στάνες/στέγαστρα (σε 30 ημέρες)
Αποζημιώσεις/ανακατασκευές (3–6 μήνες)
Γιατί επείγει
Είναι χαρακτηριστικό ότι στη Λαϊκή Συνέλευση στη Βολισσό την προηγούμενη εβδομάδα, κτηνοτρόφος σε απόγνωση μου έλεγε ότι θα προτιμούσε το κοπάδι του να είχε καεί, αφού τώρα δεν έχει τι να το ταΐσει.
Η Αμανή δεν ζητά χάρη — ζητά ισότιμη μεταχείριση
Στην πυρόσβεση η βόρεια Χίος έμεινε με δύο ελικόπτερα. Δυστυχώς και τώρα φαίνεται να μένει αβοήθητη. Τα αντανακλαστικά της πολιτείας δείχνουν εξαιρετικά αργά. Όμως οι κτηνοτρόφοι δεν αντέχουν άλλη εγκατάλειψη.
Η σταθερή διανομή ζωοτροφών, τα προσωρινά στέγαστρα και οι γρήγορες αποζημιώσεις ΕΛΓΑ είναι η ελάχιστη εγγύηση για να σωθούν τα κοπάδια και να σταθεί όρθια η κτηνοτροφία της Αμανής.
Αν όμως το πολιτικό προσωπικό συνεχίσει να αργοπορεί, αποδεικνύοντας για δεύτερη φορά μέσα σε λίγες εβδομάδες ότι είναι ανεπαρκές –όπως τότε που δεν πίεσε για εναέρια μέσα και τώρα που καθυστερεί τις λύσεις για τους κτηνοτρόφους– η φωτιά της 12ης Αυγούστου δεν θα έχει καταστρέψει μόνο δάση· θα σβήσει έναν ολόκληρο τρόπο ζωής.
Υποσημειώσεις
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο.