ΠΙΣΤΟΙ ΣΤΟ «ΤΑΜΑ» ΤΟΥΣ ΕΠΙΣΤΡΕΦΟΥΝ ΚΑΘΕ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΣΤΟ ΝΗΣΙ
- Λ. Βενιάδης, Χρ. Γιαννόπαπα, Στ. Στεφανίδης, Δ. Αβδελιώδης, Ε. Μονογιούδη και Doortje van Leishout εξηγούν γιατί η ετήσια έλευση τους στη Χίο σηματοδοτεί την έναρξη του καλοκαιριού τους.
Τα τουριστικά μας δεδομένα το τελευταίο διάστημα είναι απογοητευτικά. Μειώσεις ακτοπλοϊκών και αεροπορικών αφίξεων, σχεδόν άδειο για την εποχή νησί και ούτω καθεξής. Οι ενασχολούμενοι με τον τουρισμό κάνουν λόγο για μία από τις χειρότερες τουριστικές περιόδους και όλα δείχνουν ότι η πολυπόθητη, έστω και μηδαμινή, ανάκαμψη του Αυγούστου δεν θα καταφέρει να βγάλει τα σπασμένα.
Το ποντάρισμα που είχε γίνει από εστιάτορες, ιδιοκτήτες ξενοδοχειακών μονάδων και καταλυμάτων, εμπόρους και γενικότερα από όλο το νησί για ένα μήνα που θα ανατρέψει τα μέχρι τώρα δεδομένα πέφτει στο κενό, καθώς αισίως διανύουμε το πρώτο δεκαήμερο του τελευταίου θερινού μήνα και δυστυχώς οι ελπίδες, που είθισται να πεθαίνουν τελευταίες, είναι ήδη νεκρές. Όμως…
Έστω ότι ο τουρισμός στο οχτασέλιδο αυτής της εβδομάδας είναι νόμισμα και έχει ακόμη μία όψη… την πιο αισιόδοξη. Εκείνη που θα θέλαμε να βλέπουμε συχνότερα, εκείνη που ξεχνάμε λόγω της καθημερινότητας και των προβλημάτων, εκείνη την όψη που υπάρχουν - ευτυχώς - μερικοί άνθρωποι ακόμη να μας την θυμίζουν.
Είναι εκείνοι οι… Χιώτες, που δεν ζουν μόνιμα εδώ, αλλά κάθε χρόνο επιλέγουν να επιστρέφουν στο νησί της καρδιάς και του μυαλού τους. Πιστοί κάθε καλοκαίρι στο ραντεβού τους, έρχονται ό,τι και να συμβεί.
Μόλις πατήσουν το πόδι τους στο λιμάνι ή το αεροδρόμιο, αυτομάτως έχει σημάνει η δική τους έναρξη καλοκαιριού. Είναι το τάμα τους, είναι η στιγμή που κάθε χρόνο αδημονούν να έρθει. Είναι οι άνθρωποι αυτοί που, σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου και αν είναι, μιλούν με υπερηφάνεια για τη Χίο, προσκαλώντας κόσμο να την ανακαλύψει και να επιβεβαιωθεί πως τα λόγια με τα οποία περιγράφουν τον τόπο τους είναι αληθινά.
Φυσικά και παρατηρούν τα όσα συμβαίνουν, δεν είναι τυφλοί… Ερωτευμένοι με τούτο το νησί είναι και γνωρίζουν καλά τις αδυναμίες του. Επιμένουν όμως να στέκονται στα δυνατά του σημεία, άλλωστε αυτά έχουν ανάγκη τις 10 ή 20 μέρες του καλοκαιριού. Επιμένουν ότι τα Μαύρα Βόλια είναι η καλύτερη παραλία του κόσμου, ότι τα Μεστά είναι ένα από τα πιο ιστορικά χωριά, ότι το γλυκό υποβρύχιο μαστίχα είναι σαν να φτιάχτηκε για τις ζεστές μέρες του καλοκαιριού και πως σαν τη Χίο… δεν έχει.
Έξι Χιώτες, άλλοι στην καταγωγή και άλλοι στην ψυχή, διαφορετικών ηλικιών, διαφορετικών επαγγελματικών κλάδων, διαφορετικών αναγκών, από διάφορα μέρη του κόσμου μιλούν στον «π» αυτής της εβδομάδας για τον έναν και μοναδικό συνδετικό τους κρίκο και απαντούν στο ερώτημα: «γιατί κάθε χρόνο, ό,τι και να συμβεί, θα επιστρέφω στη Χίο;».
ΠΗΓΗ ΘΕΤΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗ ΧΙΟ
- Ο σκηνοθέτης που κάθε ηθοποιός θα ήθελε να συνεργαστεί, Δήμος Αβδελιώδης, περιγράφει γιατί είχε ανέκαθεν τη βαθιά συναίσθηση πως ζει σ’ ένα μοναδικό τόπο.
«Όταν 17 χρονών, τελειώνοντας το σχολείο, έφευγα με χαρά για την Αθήνα που λάτρευα, τότε ένοιωσα τη μοναδική απουσία της χιακής γης. Από τότε δεν έπαψα να επιστρέφω πάντα κάθε καλοκαίρι μέχρι σήμερα».
Δήμος Αβδελιώδης, με περιττές τις υπόλοιπες συστάσεις. Όταν ακόμη πήγαινε στο Δημοτικό της Μέσα Διδύμας πολλές φορές ταξίδευε με το μυαλό του και αναλογιζόταν πόσο τυχερός είναι που ζει σε αυτό το νησί και ας μην το γνώριζε… Πέρα από το χωριό του, το Παντουκειός, το Ναγό, τη Δασκαλόπετρα και τη Νέα Μονή, που τα είχε γνωρίσει μέσω σχολικών εκδρομών, τα μάτια του δεν είχαν δει άλλα μέρη της Χίου. Παρά ταύτα, αγαπούσε και συνεχίζει να αγαπά αυτά τα λίγα μα μαγικά για εκείνον μέρη.
«Είχα τη βαθιά συναίσθηση και την ευδαιμονία πως ζω σ’ ένα μοναδικό τόπο, χωρίς να έχω την ανάγκη να το εξηγήσω περισσότερο. Ευτυχώς που ποτέ δεν ήθελα να το εξηγήσω, γιατί , αν το εκλογίκευα, θα ‘χανα πιθανώς τη γοητεία και την έμπνευση που μου ασκούσε. Ακόμα και σήμερα η Χίος μου είναι στο βάθος ανερμήνευτη, ανεξερεύνητη, αστείρευτη πηγή θεϊκής ενέργειας, που τη βιώνω κάθε φορά που βρίσκομαι ‘κει», αναφέρει.
Οι ζωντανές οντότητες, τα χωράφια…
Ο Δήμος είναι άνθρωπος της τέχνης και μοιάζει το μικρόβιο αυτό να το κουβαλά από μικρός, αφού για εκείνον η Μέσα Διδύμα με ό,τι συμπεριλαμβάνει, είναι επίγεια έμπνευση. «Ομολογώ πως αυτές οι πρώτες επιστροφές μου αναλωνόταν στις αγροτικές εργασίες στα χωράφια των γονιών μου, που ήταν κατασπαρμένα σε 28 διαφορετικά σημεία γύρω από το χωριό μου. Ήμουν συνδεδεμένος αμετάκλητα μαζί τους, αφού και μόνο στο άκουσμα της ονομασίας τους ριγούσα από ενθουσιασμό, σα να ήταν ζωντανές οντότητες, που έπαιρναν μορφές και με κοίταζαν, μέσα από τα μάτια των δέντρων και των σκίνων που με περίμεναν να τα δω και να τα αγγίξω. Θα μπορούσα να αρκεστώ μια ζωή μόνο σ’ αυτά».
Η γνωριμία με τα Μεστά
Οι αναμνήσεις πολλές και απώτερος στόχος να διπλασιαστούν ως τα βαθιά γεράματα που έχει σκοπό να έρχεται στο νησί του. Ωστόσο υπάρχει μία που ο Δήμος ξεχωρίζει, ίσως γιατί η γνωριμία του με το ιστορικό χωριό των Μεστών έγινε τόσο παράδοξα και μας μεταφέρει δύο δεκαετίες πίσω.
«Ένα καλοκαίρι, γύρω στο ‘80, μου ζήτησε ο πατέρας μου να πάμε με τ’ αυτοκίνητο στα Μεστά, για ν’ αγοράσουμε κρασί και ό, τι όσπρια θα ‘βρισκε, όπως συνήθιζε, για να τα πάει στα Ψαρά και τις Οινούσσες στους πελάτες του. Τότε πήγαινα για πρώτη φορά σ’ αυτό το χωριό και ένοιωσα πραγματικό λυτρωτικό δέος για το κάθε τι που έβλεπα και άκουγα.
Οι συνομιλίες του πατέρα μου με τους Μεστούσους ήταν ένα ηδονικό έργο της πραγματικότητας που παιζόταν μπροστά μου, αφού απολάμβανα την έκφραση ενός παμπάλαιου πολιτισμού που επαναλαμβανόταν στο σήμερα, εκφράζοντας την ευγένειά του, τη διακριτικότητα, τις άμυνες και τις υπερβάσεις του για να υποστηρίξει ο καθένας με πάθος μέσα από το παζάρι, το δικό του μέρος, ώσπου να βρεθεί η χρυσή τομή και να μείνουν και τα δυο μέρη ευχαριστημένα από αυτή τη συναλλαγή.
Δεν θα ξεχάσω την επίσκεψή μας σ’ ένα κατώι για να δοκιμάσουμε το γλυκό κόκκινο κρασί , που φύλαγε η οικογένεια μέσα σ’ ένα παλιό μεγάλο κιούπι. Δεν πιστεύω πως θα μπορούσα ποτέ να βρω ένα τόσο ωραίο κρασί, πραγματικό νέκταρ, αφού αυτή η ευωδία δεν οφειλόταν μόνο στο κρασί, αλλά κυρίως στην ευφορία της ανθρώπινης επικοινωνίας και της αναμφισβήτητης ειρηνικής συνύπαρξης των ανθρώπων, γαλουχημένων με τις αξίες ενός ανθρωποκεντρικού πολιτισμού».
Ο άνθρωπος προσφέρει τη χαρά της επίσκεψης
Ο επίλογος ανήκει δικαιωματικά στον Δήμο, αφού εντός 5 γραμμών αποτυπώνει την ουσία του τουρισμού στη Χίο, που στην πραγματικότητα διαφέρει από τον εμπορικό τουρισμό, όπως τον έχουν οι περισσότεροι από εμάς στο νου μας.
«Είμαι βέβαιος πως για να νοιώσει κανείς τη χαρά μιας επίσκεψης στη Χίο, δεν πρέπει να αφεθεί μόνο στην οπτική πανδαισία των χώρων και σε μια παθητική περιγραφική ξενάγηση, αλλά να ανακαλύψει και να συνομιλήσει με τους ανθρώπους της Χίου, που εξακολουθούν να έχουν μέσα στο DNA τους την κουλτούρα ενός πολιτισμού που είναι ευγενικός, φιλόξενος αλλά και παιγνιώδης. Εάν δεν αγαπήσουμε κι αν δεν αγαπηθούμε πρώτα από τους ανθρώπους , κανένα τοπίο στον κόσμο δεν θα μας δώσει αυτό που πραγματικά θα θέλαμε».
21 ΧΡΟΝΙΑ ΕΡΧΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΛΛΑΝΔΙΑ ΣΤΗ ΧΙΟ… ΓΙΑΤΙ ΕΔΩ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΗΣ
- Η Doortje δεν έχει πάει σε κανένα άλλο μέρος του κόσμου 2η φορά, αν και έχει ταξιδέψει αρκετά. Στη Χίο έχει περάσει τα τελευταία 21 καλοκαίρια της ζωής της.
Η Doortje Van Lieshout για πολλούς δεν χρειάζεται συστάσεις, καθώς άτυπα είναι κάτοικος της Χίου από το 1997, όταν και επισκέφτηκε για πρώτη φορά το νησί μας. Έκτοτε δεν υπάρχει καλοκαίρι που να μην έχει περάσει εδώ. Θα μπορούσαμε να την χαρακτηρίσουμε κινητή διαφήμιση της Χίου, καθώς όπου βρεθεί μιλάει για τις ατελείωτες ομορφιές της. Όπως η ίδια δηλώνει, θα έρχεται εδώ μέχρι να μην μπορεί πια να περπατήσει. Η Ολλανδή επισκέπτρια, γνωρίζει αυτό το νησί καλύτερα και από ντόπια και όπως η ίδια δηλώνει όταν την ρωτούν γιατί τόσα χρόνια παραθερίζει στο ίδιο μέρος εκείνη απαντά ότι έχει ταξιδέψει αρκετά στον κόσμο και ποτέ δεν έχει πάει δεύτερη φορά σε κανένα μέρος…
Όλα τα «υλικά» για αξέχαστες διακοπές
«Η Χίος αποτελεί τον νούμερο 1 προορισμό μου τα τελευταία 21 χρόνια. Για εμένα είναι το κόσμημα του Βόρειου Ανατολικού Αιγαίου, αφού μόλις την αντίκρισα για πρώτη φορά κατευθείαν την ερωτεύτηκα. Έχω ταξιδέψει αρκετά στον κόσμο και είναι από τα ελάχιστα μέρη που έχει τόσα πολλά όμορφα πράγματα μαζεμένα. Αυτό το νησί περιλαμβάνει όλα τα απαραίτητα συστατικά για διακοπές που δεν θα ξεχάσεις ποτέ», τονίζει η Ολλανδή επισκέπτρια.
«Τι άλλο θέλεις από ένα νησί;»
«Μοναδικά χωριά – στην κυριολεξία μοναδικά- , καταπληκτικές και καθαρές παραλίες, υπέροχη φύση, πλούσια ιστορία και μεγάλη πολιτισμική κληρονομιά. Σαφώς και τα φαγητά του νησιού, όπως και τα ποτά του είναι κάθε χρόνο και καλύτερα. Άλλωστε αν και είμαι αδύνατη, κάθε χρόνο που φεύγω παίρνω και τρία με τέσσερα κιλά μαζί μου για την Ολλανδία, που μέχρι να τα χάσω ξανά έρχομαι. Τι άλλο θέλεις από ένα νησί;», εξηγεί η Doortje γελώντας και ουσιαστικά μέσα σε 30 λέξεις έχει εξηγήσει τους λόγους που κάθε χρόνο επιστρέφει στο μέρος αυτό… και ας μην συνδεόμαστε πια απευθείας αεροπορικώς με την Ολλανδία.
Γη της Επαγγελίας
Όταν την ρωτούν γνωστοί και φίλοι, τι έχει αυτό νησί που χρήζει ετήσια επίσκεψη εκείνη τους απαντάει ότι διαθέτει μέλι που έχει κολλήσει και μάλιστα ένα από τα καλύτερα και πιο αγνά μέλια του κόσμου. Ένας ακόμη λόγος που κάνει την Doortje να επιστρέφει είναι οι χιώτικες παραγωγές πάσης φύσεως. «Ποιο άλλο νησί βγάζει τόσα όμορφα πράγματα; Εσπεριδοειδή, μαστίχα, άγριες τουλίπες, γιασεμί, σύκα, αμύγδαλα, φρέσκο μέλι, βοτανικά, ντοματάκια και τόσα ακόμη, που αν ξεκινήσω να τα απαριθμώ…»
«Τα Βορειόχωρα είναι η αδυναμία μου»
Το παράπονο της είναι ότι δεν υπάρχει αρκετή προβολή ή σωστή προβολή, δεν έχει καταλήξει ακόμη, που να δείχνει όλες εκείνες τις φανερές και κρυφές ομορφιές της Χίου, αλλιώς όπως η ίδια αναφέρει «δεν εξηγείται διαφορετικά ότι δεν έχει πολλούς επισκέπτες». «Αν και τα περισσότερο προβεβλημένα χωριά της Χίου είναι στα Νότια, εξίσου όμορφα είναι τα χωριά στα Βόρεια του νησιού, που είναι η αδυναμία μου. Τα Μεστά είναι σαν να σταμάτησαν στον χρόνο, ενώ το Πυργί σαν να βγήκε από πίνακα ζωγραφικής, αλλά και τα Αυγώνυμα είναι μαγικά. Νομίζω ότι στα Αυγώνυμα μπορείς να δεις τον πιο καθαρό ουρανό τη νύχτα. Τα αστέρια από εκεί μοιάζουν τόσο κοντά… Και τον Ανάβατο αγαπώ. Πόσοι ξέρουν ότι το όνομα του χωριού αυτού σημαίνει «δύσκολο να φτάσεις» ή ότι το αποκαλούν «Μυστρά του Αιγαίου»; Εννοείται το Άγιο Γάλας, τα Κουρούνια, η Παρπαριά και το Μελανιός και τέλος το Πιτυός. Ένα μικρό χωριό, γνωστό για το ψωμί του και την ταβέρνα του».
«Θα επιστρέφω κάθε χρόνο… μέχρι να μην μπορώ»
Πόσα ακόμη πράγματα έχει να πει αν την αφήσεις... 21 καλοκαίρια είναι αυτά, που μέσα τους κρύβουν ατελείωτες αναμνήσεις και εμπειρίες. Δεν έχει καταφέρει ακόμη να ξεχωρίσει αγαπημένα και λιγότερα αγαπημένα μέρη, αφού αγαπάει ολόκληρο το νησί, έτσι ακριβώς όπως είναι. Τι και αν έχει ατέλειες; Ακόμη και εκείνες για την Doortje van Lieshout είναι αξιαγάπητες. «Αυτό που κάνει πραγματικά όμορφο ένα μέρος είναι οι άνθρωποι του. Οι Χιώτες είναι τόσο ξεχωριστοί άνθρωποι και τους εκτιμώ βαθιά. Από την πρώτη στιγμή μου έκανε εντύπωση η φιλοξενία τους και η φιλικότητα που μου έδειξαν. Για αυτό και έκανα τόσους φίλους», καταλήγει. Η Ολλανδή και μισή Χιώτισσα πια, κάθε χρόνο θα επιστρέφει στη Χίο γιατί… «… όταν έρχομαι σε αυτό το νησί είναι σαν να επιστρέφω σπίτι μου».
«ΕΑΝ ΔΕΝ ΕΡΘΩ ΣΤΗ ΧΙΟ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΕΙΝΑΙ ΣΑΝ ΝΑ ΜΗΝ ΕΧΩ ΚΑΝΕΙ ΔΙΑΚΟΠΕΣ»
- Είναι λάτρης του νησιού και από τους ελάχιστους της γενιάς της που ακόμη τρώνε… μαστίχα υποβρύχιο. Η Εύη Μονογιούδη ζει 13 χρόνια στο εξωτερικό, μα κάθε χρόνο ανελλιπώς επιστρέφει.
Η Εύη Μονογιούδη είναι από εκείνα τα τυχερά- άτυχα παιδιά… Κατατάσσεται στη γενιά που μορφώθηκε στο μέγιστο βαθμό και έπειτα απορροφήθηκε από ευρωπαϊκές χώρες, που η ποιότητα ζωή τους είναι βαθμίδες καλύτερη από την Ελλάδα της τελευταίας δεκαετίας. Όλοι εκείνοι οι Έλληνες που μετανάστευσαν για να έχουν δουλειά με αντίστοιχες απολαβές είναι τυχεροί , μα συνάμα άτυχοι, αφού στερούνται την ομορφιά της χώρας τους και τους δικούς τους ανθρώπους.
Χίο, Αθήνα, Σκωτία, Φιλανδία, Βέλγιο… Χίο
Είναι 37 ετών και γνήσια Χιώτισσα. Τα πρώτα σχολικά της χρόνια τα πέρασε στο νησί μας, ωστόσο τις τελευταίες 6 σχολικές τάξεις τις ολοκλήρωσε στην Αθήνα, όπου μετακόμισαν οικογενειακώς. Από το 2005 η Εύη ζει εκτός Ελλάδας, αρχικά στη Σκωτία, όπου έκανε μεταπτυχιακό, εν συνεχεία στη Φιλανδία από όπου πήρε διδακτορικό στη χημεία τροφίμων και τα τελευταία 5 χρόνια εργάζεται στο Joint Research Centre της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και ζει μόνιμα στο Βέλγιο.
Όλοι οι δρόμοι την οδηγούν εδώ
Παρόλο που οι γονείς της δεν μένουν στη Χίο η Εύη Μονογιούδη επιλέγει κάθε χρόνο να επιστρέφει στη γενέτειρα της, καθώς, όπως η ίδια εξηγεί, «αν έστω και για έναν χρόνο δεν έρθω στη Χίο, είναι σαν να μην έχω κάνει διακοπές». Οι φίλοι της, οι αναμνήσεις των παιδικών της χρόνων και η απαράμιλλη παρθένα ομορφιά του νησιού κάθε καλοκαίρι την «πιάνουν» από το χέρι και την τραβούν εδώ. Και ας μην είναι κοσμοπολίτικο νησί, και ας μην αποτελεί τον νούμερο ένα καλοκαιρινό ελληνικό προορισμό.
Αγία Φωτιά, νότια και δυτική Χίος
«Καμία φορά, λόγω υποχρεώσεων, ο χρόνος είναι περιορισμένος, αλλά θεωρώ πως ακόμα κι ένα σαββατοκύριακο είναι καλύτερο από το τίποτα. Αν δεν έρθω, που νομίζω έχει γίνει μια φορά όλα αυτά τα χρόνια, είναι σα να μην έχω κάνει διακοπές. Αγαπώ την Αγία Φωτιά, αν και δεν είναι παραδοσιακά όμορφη, ειδικότερα τα τελευταία χρόνια που η δόμηση έχει ξεφύγει και δεν υπάρχει κανένα αρχιτεκτονικό στυλ. Ωστόσο, επειδή όλα μου τα καλοκαίρια τα έχω περάσει εκεί αγκαλιά με ένα μπουκάλι οινόπνευμα, για να καθαρίζω τα μαστίχια από πάνω μου, τη λατρεύω και πιστεύω πως θα εξακολουθήσω να πηγαίνω. Όλες οι παραλίες της νότιας και δυτικής Χίου μου αρέσουν λίγο πολύ. Αγαπώ πολύ και ξεχωρίζω τα Σαλάγωνα», αναφέρει.
Μαστίχα υποβρύχιο και παγωτό «Κρόνος»
Οι αναμνήσεις της είναι αμέτρητες και όλες, σχεδόν, όμορφες γι’ αυτό και δυσκολεύτηκε να επιλέξει μία μονάχα ιστορία από τις νησιώτικες διακοπές της. Ωστόσο αναφέρει όλα εκείνα τα απλά που την κάνουν να επιστρέφει δίχως δεύτερη σκέψη. «Μου αρέσει να έρχομαι, να ακούω τα τζιτζίκια, άλλοτε τα πιάνω κιόλας, να κολυμπάω μέχρι να μουλιάσουν τα δάχτυλα μου, να τρώω υποβρύχιο μαστίχα και φυσικά παγωτό Κρόνο...». Αρώματα, γεύσεις και αισθήσεις άρρηκτα συνδεδεμένες με το νησί μας.
Εγώ πάντως κάθε χρόνο θα επιστρέφω στη Χίο γιατί…
«…Τίποτα δε συγκρίνεται με το να διαβάζεις ένα ωραίο βιβλίο, το μεσημέρι, κάτω από τα μαστιχόδεντρα, με τα τζιτζίκια να κάνουν πάρτι και να περιμένεις να ξυπνήσουν οι υπόλοιποι για να πάτε όλοι μαζί για μπάνιο. Πάντα απορώ και θα απορώ γιατί κουβαλάω τόσα ρούχα μαζί μου. Το πιο παλιό μπλουζάκι και ένα ζευγάρι σαγιονάρες είναι όλα όσα χρειάζομαι», καταλήγει.
Τρανταχτό παράδειγμα Χιώτισσας που ζει μακριά από το νησί της, μα όπου βρεθεί και όπου σταθεί με την πρώτη ευκαιρία μιλάει για αυτό, αφού είναι πάντα στο μυαλό της. Γνωρίζει στους άλλους τις δυνατότητες που προσφέρει και όχι εκείνες που δεν προσφέρει… Και είναι σημαντικό τούτο το τελευταίο, γιατί σαφώς υπάρχουν εκατοντάδες πράγματα που δεν θα βρεις στον τόπο αυτόν, μα είναι τόσα αλλά που σε περιμένουν να τα ανακαλύψεις. Το «τάμα» της Εύης πραγματοποιήθηκε και φέτος, καθώς σήμερα μετράει ήδη τέσσερις ημέρες διακοπών στο νησί.
«ΘΑ ΕΠΙΣΤΡΕΦΩ ΣΤΗ ΧΙΟ ΓΙΑΤΙ ΘΑ ΕΧΕΙ ΠΑΝΤΑ ΚΑΤΙ ΑΚΟΜΗ ΝΑ ΜΟΥ ΔΩΣΕΙ…»
- Ένα από τα διαμάντια του νησιού, που κάνει περήφανη μία ολόκληρη χώρα στον καλλιτεχνικό χώρο, ο Λευτέρης Βενιάδης, επιστρέφει πάντα… στον χώρο του εγκλήματος, το νησί του, γιατί «υπάρχει ακόμη μια διαδρομή που περιμένει να σου μιλήσει με την ομορφιά της».
Ο Λευτέρης Βενιάδης αποτελεί μέλος εκείνης της ομάδας Χιωτών, που χαίρεσαι και μόνο στην ιδέα ότι είναι συντοπίτης σου. Γεννημένος στην Αθήνα και μεγαλωμένος στη Χίο, ο Λευτέρης έχει διαπρέψει στον καλλιτεχνικό χώρο της μουσικής. Τα τελευταία χρόνια μοιράζει τη ζωή του ανάμεσα σε Γερμανία και Ελλάδα, λόγω των υποχρεώσεων της δουλειάς του, ωστόσο ο ίδιος λέει ότι «εγώ κάθε χρόνο και συχνότερα (!) θα επιστρέφω στη Χίο».
Ένας Χιώτης με αξίες και εκτίμηση στη γενέτειρα του, αναφέρει όλους εκείνους τους λόγους που τον κάνουν και θα τον κάνουν για πάντα να γυρίζει πίσω… στον χώρο του εγκλήματος, αφού ο ίδιος ισχυρίζεται πως τούτο το νησί είναι σαν να συνωμοτεί με το υποσυνείδητο του και αντάμα να γεννούν νέες δημιουργίες.
Τα στενά της Αγίας Μαρίνας
«Όπου κι αν προχωρήσω, όπου και να σταθώ, κάθε σημείο είναι γεμάτο από παιδικές και εφηβικές αναμνήσεις που με γεμίζουν συγκίνηση και με ωθούν κάθε φορά σε νέες δημιουργίες. Την πλατεία της Χίου, όπου ακούραστα παίζαμε αμέτρητες ώρες ποδόσφαιρο, τα σχολεία μας, το Κάστρο, τον Ναυτικό Όμιλο στις δόξες του, τον Καρφά, τη Δασκαλόπετρα, την ΠEKEB στις δόξες της, την Κώμη, το Βροντάδο, το Λιθί, τη Νέα Μονή, το Λατόμι, τα ατέλειωτα στενάκια στην περιφέρεια της Χίου που εξερευνούσαμε ώρες με τα ποδήλατα κατανοώντας στο τέλος κάθε διαδρομής τη μεταξύ τους σύνδεση και τόσα άλλα μέρη… Μου είναι δύσκολο να ξεχωρίσω αγαπημένο μέρος, ωστόσο ναι, τα στενάκια της Αγίας Μαρίνας Εγκρεμού στο κέντρο της πόλης, κοντά στην Απλωταριά, είναι το αγαπημένο μου μέρος», αναφέρει ο Χιώτης μουσικοσυνθέτης, που, όπως κάθε φορά μας εκπλήσσει –ευχάριστα- με τις δημιουργίες του, έτσι και τώρα η απάντηση του είναι αναπάντεχη, καθώς είναι ο μοναδικός που δεν έδωσε την αναμενόμενη απάντηση μιας παραλίας…
Η έμπρακτη αγάπη
Ο Λευτέρης αγαπά το νησί του και με κάθε ευκαιρία το αποδεικνύει εμπράκτως. Κάπως έτσι δημιούργησε πριν 2 χρόνια το Μουσικό Φεστιβάλ Χίου, το οποίο γνώρισε μεγάλη επιτυχία και προσέφερε πλούσιο υλικό στους λάτρεις της ποιοτικής μουσικής, γνωρίζοντας τη Χίο σε ανθρώπους αναγνωρισμένους και καταξιωμένους στο χώρο της μουσικής και του θεάτρου. Μέσα από το δικό του χώρο συνδράμει στην περεταίρω πολιτιστική αναγνώριση του νησιού μας, την οποία έχει περισσότερη ανάγκη από ποτέ.
Πάντα θα υπάρχει και κάτι ακόμη…
Παρόλο που είναι Χιώτης και έχει ατελείωτες αναμνήσεις από το μέρος του, η άποψη του είναι ότι πάντα θα υπάρχει κάτι που δεν έχεις προλάβει να δεις ή δεν έχεις παρατηρήσει, και κάθε φορά που έρχεσαι πρέπει να ξεκινάς από την αρχή τη διαδικασία ανακάλυψης.
«Αυτό που χάνουν όσοι δεν έρχονται στη Χίο είναι οι ατελείωτες εκπλήξεις που μπορεί να σου προσφέρει το νησί. Πάντα θα υπάρχει ακόμα ένα ξεχασμένο εκκλησάκι ή μοναστήρι που δεν έχεις προλάβει να επισκεφτείς και να νιώσεις έστω και για λίγο την πολύτιμη αίσθηση της μοναχικότητας. Πάντα θα υπάρχει ακόμα ένα βουνό που δεν έχει προλάβει να σου χαρίσει τη μοναδική του θέα, πάντα θα υπάρχει ένα μοναδικό καφενείο σε χωριό που ακόμα δεν έχεις απολαύσει την ξεχωριστή του ατμόσφαιρα ή μια ταβέρνα που δεν σου έχει προσφέρει τις νοστιμιές της, πάντα θα υπάρχει ακόμα μια διαδρομή που θα σου μιλήσει σιωπηλά με την ομορφιά της, πάντα θα αναδεικνύεται μπροστά σου μια μοναδική πτυχή της πλούσιας ιστορίας του τόπου, που θα σε κάνει να σκεφτείς το παρελθόν του και ταυτόχρονα το δικό σου μέλλον και πάντα θα υπάρχει ακόμα μια υπέροχη παραλία που δεν έχεις ζήσει και λαχταράς να αγκαλιαστείς στα υπέροχα νερά της», καταλήγει.
«ΓΙΑ ΕΜΕΝΑ Η ΧΙΟΣ ΚΑΙ Η ΠΑΡΠΑΡΙΑ ΕΙΝΑΙ ΠΑΘΟΣ»
- Ο Παρπαρούσης ομογενής Στ. Στεφανίδης, που από 10 ετών επιστρέφει στο νησί του κάθε καλοκαίρι, φέτος ξεκίνησε μία ερεύνα για να αποτυπώσει την ακριβή ιστορία του χωριού του.
«Είμαι ο Σταύρος Στεφανίδης και μεγάλωσα στην Αμερική. Η καταγωγή μου είναι από την Παρπαριά, η οποία είναι η πατρίδα της μητέρας μου. Κάθε χρόνο επιστρέφω και θα επιστρέφω στη Χίο γιατί… για εμένα αυτό το νησί και ειδικότερα το χωριό μου είναι το πάθος μου». Με αυτά τα λίγα λόγια ο ομογενής Σταύρος εξηγεί τους λόγους που για εκείνον η Χίος δεν αποτελεί απλά έναν τουριστικό προορισμό.
Η Χίος μέσα από ιστορίες
Σαν γόνος γνήσιας Παρπαρούσαινας, ο Σταύρος μεγάλωσε με ιστορίες του χωριού του. Στην Αμερική κρατούσαν ανέκαθεν με όποιον τρόπο μπορούσαν οικογενειακώς ζωντανό το χωριό μέσα τους. Με χιώτικους γάμους, βαφτίσεις, χοροεσπερίδες, εκδρομές, διατηρούσαν στο μέγιστο βαθμό το ελληνικό στοιχείο στην καθημερινότητα τους. Μέχρι που έγινε 10 ετών και επισκέφθηκε για πρώτη φορά τη Χίο… μαγεύτηκε και ένιωσε να ζωντανεύουν όλες εκείνες οι ιστορίες της μητέρας του. Έκτοτε και μέχρι σήμερα η ετήσια επίσκεψη στη Χίο αποτελεί οικογενειακό θεσμό.
Τα γαϊδουράκια της Ζανακούντας
Οι αναμνήσεις του άπειρες και η μία καλύτερη από την άλλη, μιας και στο νησί έβρισκε ό,τι του έλειπε από την Αμερική. Ηρεμία, θάλασσα, ξεγνοιασιά, ελευθερία, ξαδέρφια…
«Θυμάμαι τα ζώα, τους γέρους, την Αγία Μαρκέλλα, που η παραλία της είχε τσούχτρες. Ένα βράδυ στην πλατεία της Παρπαριάς ήρθε ένας τσοπάνης με ένα τεράστιο κοπάδι πρόβατα και μου είχε κάνει εντύπωση πως κατάφερε να τα περάσει από τη πλατεία χωρίς να κάνουν ζημιά. Παίρναμε γαϊδουράκια και πηγαίναμε για μπάνιο στη Ζανανκούντα και τόσα ακόμη…».
Τόσο μικρά πράγματα και όμως τόσο σημαντικά για εκείνον, που μέχρι και σήμερα μετά από χρόνια δεν τα ξεχνά, αφού όλα αυτά έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του σαν ενήλικας μετέπειτα.
Η στεναχώρια της εγκατάλειψης
«Στεναχωριόμουν κάθε φορά που επέστρεφα και το χωριό ερήμωνε. Τα χρόνια περνούσαν, οι γέροι έφευγαν, χωριανοί εγκατέλειψαν το χωριό για μια καλύτερη ζωή σε μεγαλύτερες πόλεις... Εκ των υστέρων κατάλαβα ότι η εποχή επέτασσε αλλαγή στον τρόπο ζωής και τα χωριά ήταν αδύνατον να ανταπεξέλθουν σε αυτή», συμπληρώνει. Φυσικά και υπάρχει η δυνατότητα διακοπών και σε άλλα μέρη, όμως θυμάται την μητέρα του να του έλεγε πάντα να επιστρέφει στη Χίο γιατί όλοι εκείνοι αποτελούν τη γέφυρα του παρελθόντος με το παρόν. Ένα παρελθόν που οι άνθρωποι ήταν ένα με τη φύση, με τα ζώα…
Δεν είναι τουρισμός
Η Χίος για τον ίδιο δεν αποτελεί τουρισμό, αλλά αποδημία στην προέλευση. «Κάθε πατημασιά στο νησί αυτό είναι για εμένα σαν το φως της νύχτας που μαζεύει τα πεταλουδάκια γύρω του. Έτσι είναι και τα χωριά της Χίου το καλοκαίρι. Είναι το φως και όλοι εμείς οι Χιώτες της διασποράς τα πεταλουδάκια. Όλοι γνωριζόμαστε μεταξύ μας και το ευχάριστο είναι ότι γνωρίστηκαν και τα παιδιά μας. Έκαναν φιλίες, αγάπησαν το μέρος των προγόνων τους και κάθε χρόνο περιμένουν πως και πως το καλοκαίρι».
Το νησί είναι μία μεγάλη οικογένεια
Η γνώμη του είναι ότι σήμερα ελάχιστοι άνθρωποι γνωρίζουν τις πραγματικές τους ρίζες και όσοι έχουν αυτή την πολυτέλεια δεν πρέπει να την αφήνουν ανεκμετάλλευτη. Όντας φοιτητής έμαθε την ιστορία όλων των λαών και πλέον θέλει να μάθει και να διατηρήσει την ακριβή ιστορία της Παρπαριάς.
Έτσι αυτό το καλοκαίρι ο Σταύρος Στεφανίδης ξεκίνησε μία προσωπική έρευνα για το χωριό του. Φωτογράφισε κάθε γωνιά του, έψαξε έγγραφα, ανθρώπους, πήρε συνεντεύξεις από πρεσβυτέρους, βίντεο.
«Είναι κάτι που το κάνω για εμένα χωρίς κάποιο κέρδος. Η Χίος για εμένα και τους δικούς μου ανθρώπους πλέον είναι μία τεράστια οικογένεια. Είναι από τους λίγους λαούς που και τουρίστας να έρθει, μέχρι να φύγει θα τον υιοθετήσουν», καταλήγει.
ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΡΙΣΙ ΚΑΙ ΤΟΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑΤΟΣ… ΣΤΗ ΧΙΟ ΚΑΘΕ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΚΑΙ ΠΑΣΧΑ
- Η Δρ. Χριστίνα Γιαννόπαπα θα επιστρέφει κάθε χρόνο στη Χίο γιατί «… είναι το ομορφότερο μέρος του κόσμου». Μαζί της φέρνει φίλους και τα πεθερικά της από την Ολλανδία, που 4 μήνες το χρόνο τους περνούν στη Λαγκάδα.
Από τότε που αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο και μπορούσε κάθε καλοκαίρι να έρχεται στη Ελλάδα, η Χίος είναι αποκλειστικός καλοκαιρινός της προορισμός. Τα τελευταία 10 χρόνια έρχεται εκτός από καλοκαίρια και το Πάσχα, μιας και, όπως πρεσβεύει, το Πάσχα ανήκει δικαιωματικά στο νησί μας.
Το σπίτι της είναι πάντα ανοιχτό για τους φίλους και τους ανθρώπους της από το εξωτερικό και η ίδια δηλώνει πανευτυχής που έχει καταφέρει να γνωρίσει τον τόπο της σε πολύ και αξιόλογο κόσμο. Η καλύτερη της φίλη και συνάδελφος της από την Ολλανδία έρχεται κάθε χρόνο για τρεις εβδομάδες με την οικογένεια της και έχει καταφέρει με την πάροδο του χρόνου να ερωτευτεί το νησί σαν δικό της.
Το ίδιο συμβαίνει και με την πεθερά και τον πεθερό της, όντας και εκείνοι Ολλανδοί. Επιλέγουν να επισκέπτονται δύο φορές το χρόνο το νησί της νύφης τους, συνήθως Μάιο και Σεπτέμβρη, και έχουν ενσωματωθεί πλήρως στην τοπική κοινωνία της Λαγκάδας.
Τι και αν το πρόγραμμα της είναι βαρύ…
Η Χριστίνα Γιαννόπαπα έχει μία τεράστια πορεία στο χώρο του διαστήματος και της ρομποτικής. Μέλος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (E.S.A.) τελευταία ενεπλάκη και με την πολιτική, καθώς είχε θέσει υποψηφιότητα για ευρωβουλευτής και γενικότερα είναι από εκείνες τις γυναίκες που δεν μπορείς εύκολα να καταλήξεις ποιος ρόλος της ταιριάζει καλύτερα, εκείνος της επιστήμονα, της μητέρας, της γυναίκας, της συζύγου, της πολιτικού.
Παρά ταύτα η Χίος ζει και αναπνέει μέσα της, χωρίς να την ξεχνά ποτέ, όχι μόνο στα λόγια, αλλά και στην πράξη…
«Η Χίος είναι ένας μοναδικός επίγειος παράδεισος, με εναλλασσόμενο φυσικό τοπίο. Θάλασσα, βουνό, πεύκο, άμμο, βότσαλο, αλλά και γεμάτη παράδοση, ιστορία, πολιτισμό, μυρωδιές και γεύσεις. Διαθέτει τα πάντα, για όλα τα γούστα και για όλες τις ηλικίες. Είναι θελκτική όλες τις εποχές του χρόνου».
«Όλο τον χρόνο περιμένω αυτή τη στιγμή»
Χωρίς δεύτερη σκέψη θα καταθέσει ότι το αγαπημένο της μέρος είναι το χωριό της, η Λαγκάδα. «Μου αρέσει να κάνω βόλτες στο γραφικό λιμανάκι, να πίνω καφέ στα παραδοσιακά μαγαζιά, να τρώω χιώτικους μεζέδες και να κάνω μπάνιο περιτριγυρισμένη από πεύκα και βουνά. Όμως έχω ιδιαίτερη αδυναμία και στο Κάστρο, στον Κάμπο, στα Μαύρα Βόλια, στο Πιτυός, τη Βολισσό, το Άγιο Γάλας και τη Νέα Μονή. Το πλεονέκτημα του νησιού μου είναι ότι έχει τεράστια ποικιλία και αυτό δίνει τη δυνατότητα για πολλές δραστηριότητες».
«Όλο τον χρόνο στο εξωτερικό σκέφτομαι πως θα περάσουν οι μέρες για να ξαναβρεθώ στη Χίο», υπογραμμίζει η Χιώτισσα επιστήμονας.
Ο επισκέπτης της Χίου γίνεται μέρος της
Το άκουσμα του νησιού της είναι άρρηκτα συνδεδεμένο στο μυαλό της με μία εικόνα, ή ακριβέστερα με μία μυρωδιά, «μυρωμένα δάκρυα από μαστίχι». Παρόλο που είναι μακριά και δεν ζει μόνιμα εδώ υπάρχουν γεγονότα που παρακολουθώντας τα έστω και από μακριά, την κάνουν να λυπάται, γιατί το αγαπάει και το πονάει τούτο εδώ το μέρος.
«Η Χίος αποτελεί για εμένα ένα μοναδικό μέρος στη γη, που παρά τις κακουχίες που έχει περάσει ιστορικά, έχει καταφέρει να παραμείνει ένα μαγεμένος αναλλοίωτος παράδεισος, που αγκαλιάζει πάντοτε τους επισκέπτες της».
Αυτό που κάθε χρόνο της κάνει εντύπωση, είναι ότι η ποιότητα του νησιού δεν αλλοιώνεται. Ο επισκέπτης μπορεί να συνυπάρξει στη χιακή κοινωνία και όχι να βρίσκεται σε έναν παράλληλο τουριστικό κόσμο. Κάτι που έχει επιτευχθεί κυρίως με τα πλούσια θερινά δρώμενα.
Γιατί είναι το ωραιότερο μέρος του κόσμου
Έχει υποσχεθεί στον εαυτό της ότι κάθε χρόνο – και δύο φορές τον χρόνο αν είναι εφικτό- θα επιστρέφει στο νησί της γιατί «…είναι το ωραιότερος μέρος του κόσμου και προσφέρεται να κάνεις τα πάντα. Η ευχή μου είναι να μπορέσω κάποτε να γυρίσω μόνιμα στο νησί, ελπίζοντας ότι στο μέλλον με τις καινούργιες τεχνολογίες θα μπορούμε να δουλεύουμε από παντού».
facebook
youtube
instagram
X
