Με τη συζήτηση σε εθνικό και πανευρωπαϊκό επίπεδο να περιστρέφεται γύρω από τα ζητήματα της εξοικονόμησης ενέργειας αλλά και της ενεργειακής αυτάρκειας, αναγκαία θα πρέπει και σε τοπικό επίπεδο να ανοίξει η συζήτηση για το πώς δημόσιες υπηρεσίες, επιχειρήσεις και νοικοκυριά αφενός θα μειώσουν την κατανάλωση ενέργειας, αφετέρου θα στραφούν σε άλλες μορφές ενέργειας.
Η διαχείριση της ενεργειακής μετάβασης παρότι είναι σωστό να γίνει σε τοπικό επίπεδο από τους ενδιαφερόμενους τοπικούς φορείς και δημότες Χίου, δεν είναι δυνατό να πραγματοποιηθεί χωρίς τη στήριξη του κεντρικού κράτους. Η συνεισφορά του κράτους έγκειται κυρίως στη θεσμοθέτηση των μέτρων εκείνων που θα κάνουν εφικτή την πραγματοποίηση του στόχου.
Πριν όμως από αυτό, θα πρέπει κανείς να κατανοήσει το ενεργειακό αποτύπωμα της Χίου στο περιβάλλον αλλά και τις πραγματικές ανάγκες του νησιού για ενέργεια όλων των μορφών.
Προς αυτή την κατεύθυνση, τα στοιχεία, του Δήμου Χίου για το σχέδιο καθαρής ενεργειακής μετάβασης, είναι πλήρως διαφωτιστικά για την πραγματικότητα στο νησί.
Κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στη Χίο
Η συνολική ετήσια κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του 2019 (χρονιά πριν την πανδημία) ανήλθε σε 193.883 MWh σύμφωνα με στοιχεία που ελήφθησαν μέσω του διαχειριστή συστήματος διανομής ηλεκτρικής ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ).
Οι μεγαλύτερες καταναλώσεις σημειώνονται δύο φορές το χρόνο, μία τον Αύγουστο και μία τον Ιανουάριο, κυρίως λόγω του τουρισμού το καλοκαίρι και των αυξημένων αναγκών θέρμανσης κατά τη διάρκεια του χειμώνα.
Ο τομέας που καταναλώνει το μεγαλύτερο ποσοστό ηλεκτρικής ενέργειας και πιο συγκεκριμένα 51% της συνολικής κατανάλωσης είναι ο οικιακός τομέας, ενώ το 34% καταναλώνεται από τον εμπορικό τομέα. Το 7% καταναλώνεται από τις δημόσιες και δημοτικές αρχές, ενώ το υπόλοιπο 8% κατανέμεται σχετικά ομοιόμορφα στον βιομηχανικό τομέα, στον αγροτικό τομέα και στον οδοφωτισμό.
Παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στη Χίο
Το νησί δεν είναι διασυνδεδεμένο με την ηπειρωτική χώρα. Η Χίος συνδέεται με δύο μικρότερα γειτονικά νησιά, τα Ψαρά και τις Οινούσσες, μέσω υποθαλάσσιων καλωδίων 20 kV.
Σύμφωνα με το Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΔΠΑ) του ΑΔΜΗΕ, η διασύνδεση της Χίου με την ενδοχώρα εντάσσεται στη Γ΄ Φάση του Σχεδίου, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2030.
Η ηλεκτρική ενέργεια σε μεγάλο ποσοστό παράγεται με τη χρήση συμβατικού σταθμού παραγωγής ενέργειας με καύσιμο πετρέλαιο, με εγκατεστημένη ισχύ 77,78 MWe.
Όσον αφορά τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, κατά την παρούσα χρονική περίοδο υπάρχουν εγκατεστημένα στο νησί αιολικά πάρκα συνολικής ισχύος 9,08 MWe.
Επίσης, υπάρχουν εγκατεστημένα φωτοβολταϊκά συστήματα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, συνολικής ισχύος 5,17 MWp, ενώ υπάρχουν και φωτοβολταϊκά συστήματα στις οροφές των κτιρίων συνολικής ισχύος 1,62 MWp (λειτουργούντων) καθώς και φωτοβολταΙκά συστήματα net metering ισχύος 0,027 MWp.
Συνολικά η εγκατεστημένη ισχύς ΑΠΕ στο νησί ανέρχεται σε 15,90 MW.
Η συνολική παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας για το 2019 ανήλθε σε 210021 MWh, όπου η συνεισφορά των ΑΠΕ στη συνολική παραγωγή ανήλθε σε 22203 MWh.
Αυτό αντιστοιχεί σε ποσοστό 10,57% της συνολικής παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας και σε 11,45% της συνολικής ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας.
Θέρμανση και ψύξη
Καθώς η Χίος έχει μεσογειακό κλίμα, οι ανάγκες για θέρμανση είναι σχετικά χαμηλές και περιορίζονται στους χειμερινούς μήνες. Η ποσότητα των ορυκτών καυσίμων που χρησιμοποιήθηκαν για τις ανάγκες θέρμανσης στη Χίο τον τελευταίο χρόνο πριν την πανδημία, εκτιμάται σε 6.297.000 λίτρα πετρελαίου θέρμανσης, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακτήθηκαν από τις εταιρείες προμηθευτών πετρελαίου του νησιού. Αυτό αντιστοιχεί σε 67.693 MWh και την εκπομπή 18.074 τόνων CO2 ετησίως.
Όσον αφορά την ψύξη, αυτή καλύπτεται από συστήματα κλιματισμού που χρησιμοποιούν ηλεκτρισμό ως πηγή ενέργειας και ως εκ τούτου δεν υπολογίζεται ξεχωριστά αλλά περιλαμβάνεται στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας του νησιού.
Τα οχήματα στη Χίο
Στη Χίο κινούνται συνολικά 55.792 οχήματα, εκ των οποίων η πλειοψηφία είναι επιβατικά και μηχανές. Με βάση τα στοιχεία που συλλέχθηκαν από εταιρεία πετρελαιοειδών του νησιού, απαιτούνται συνολικά 19.821.000 lt διαφόρων τύπων καυσίμων μεταφορών.
Η συνολική κατανάλωση ενέργειας για τις μεταφορές στο νησί, ανέρχεται σε 180.531 MWh για το 2019, ενώ οι αντίστοιχες ετήσιες εκπομπές που οφείλονται στις οδικές μεταφορές εκτιμώνται σε 46.234 τόνους CO2.
Τα πλοία
Ακτοπλοϊκώς το νησί συνδέεται καθημερινά με το λιμάνι του Πειραιά. Το ταξίδι διαρκεί 8 ώρες με τα συμβατικά πλοία. Η σύνδεση μέσω θαλάσσης είναι καθημερινή και με τη Μυτιλήνη και τα κοντινά μικρότερα νησιά Οινούσσες και Ψαρά. Επίσης, θα υπάρχουν ακτοπλοϊκές συνδέσεις με τη Σάμο, την Λήμνο και την Καβάλα τρεις φορές την εβδομάδα. Ο Λιμένας Χίου εξυπηρετεί και την εμπορική κίνηση του νησιού.
Οι κύριες ακτοπλοϊκές εταιρείες που συνδέουν τη Χίο με τους υπόλοιπους προορισμούς είναι οι εταιρείες Αειναύτης, Hellenic Seaways και Blue Star. Τα κύρια δρομολόγια περιλαμβάνουν κατά τη διαδρομή και ελλιμενισμό σε άλλους προορισμούς πλην της Χίου, όπως τα λιμάνια της Μυτιλήνη, Θεσσαλονίκης, Λήμνου, Σάμου, Καβάλας κ.ά.
Συνεπώς για τον υπολογισμό των εκπομπών που αφορούν τη Χίο σε κάθε δρομολόγιο, έγιναν παραδοχές ως προς το ποσοστό των εκπομπών που αναλογούν σε κάθε λιμένα. Ως προς τη κατανάλωση καυσίμων, αυτή εκτιμήθηκε σε 154 λίτρα diesel/ν.μ. και 190 λίτρα marine diesel/ν.μ.
Συνολικά υπολογίστηκε ότι σε απλό diesel καταναλώθηκαν 11.368.726 kg ανά έτος, δηλαδή 131.877 MWh ενέργειας ανά έτος και 35.211 τόνους διοξειδίου του άνθρακα ανά έτος.
Παράλληλα στο ναυτικό diesel καταναλώθηκαν 14.026.350 kg ανά έτος, 166.353 MWh ενέργειας ανά έτος και 44.915 τόνους διοξειδίου του άνθρακα ανά έτος.
Τα αεροπλάνα
Το αεροδρόμιο της Χίου εντάσσεται σε ένα εθνικό σύστημα αερομεταφορών ακτινικής διάταξης, η οποία ακολουθείται και σε επίπεδο Περιφέρειας, με κύριο πόλο και όγκο μεταφορικού έργου από την Αθήνα προς τη Χίο (κυρίως πτήσεις εσωτερικού) καθώς και επιδοτούμενες συνδέσεις άγονων γραμμών με τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου.
Επίσης υπάρχει τακτική αεροπορική σύνδεση με το αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης. Οι πτήσεις Τσάρτερ εξυπηρετούν κατά κύριο λόγο εποχικές ανάγκες του τουρισμού, αλλά παρουσιάζονται ειδικά προβλήματα λόγω της αδυναμίας υποδοχής μεγάλων αεροσκαφών.
Οι κύριες αεροπορικές εταιρείες που εξυπηρετούν το νησί της Χίου είναι οι Aegean και Sky Express, με χρήση διάφορων τύπων αεροσκαφών (Airbus A320, Bombardier Q400, ATR 72). Με βάση την απόσταση από τη Χίο έως το αεροδρόμιο της Αθήνας που εκτιμάται σε 200 km, και την αντίστοιχη εκτιμώμενη κατανάλωση καυσίμου κάθε τύπου αεροπλάνου, η συνολική κατανάλωση ενέργειας υπολογίστηκε σε 2.043.600 kg jet fuel ανά χρόνο, δηλαδή σε 24.482 MWh ανά χρόνο και σε 6.451 τόνους διοξειδίου του άνθρακα ανά έτος.
Ο στόχος της ενεργειακής μετάβασης
Στο πλαίσιο της διεξαγωγής μιας συνάντησης εργασίας για την ενεργειακή μετάβαση του νησιού, ο δήμος Χίου στις αρχές του χρόνου, συγκάλεσε συνεδρίαση της Δημοτικής Επιτροπής Διαβούλευσης του δήμου στην οποία κάλεσε εκτός από τα μέλη της επιτροπής, τα μέλη του Δικτύου Εμπλεκόμενων Φορέων και τους εκπροσώπους των παρατάξεων του Δημοτικού Συμβουλίου του δήμου Χίου, με σκοπό να συζητήσουν για το πώς βλέπουν τη δική τους ζωή και των επιχειρήσεων τους στο μέλλον, στο πλαίσιο της ενεργειακής μετάβασης στο νησί.
Σύμφωνα με τη συνεδρίαση και τις απαντήσεις στα ερωτηματολόγια που φτιάχτηκαν ώστε να καθοριστεί μεταξύ άλλων, το επιθυμητό αποτέλεσμα για το ποιος είναι ο στόχος της ενεργειακής μετάβασης, είναι φανερό ότι το σημείο στο οποίο συμφωνούν όλοι οι εμπλεκόμενοι, είναι ότι θεωρούν απαραίτητο να μειωθεί σταδιακά η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στο νησί από συμβατικά καύσιμα και να μεταβούμε σε άλλες καθαρές μορφές ενέργειας.
Επίσης όλοι συμφωνούν στο ότι η εξοικονόμηση ενέργειας και οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) είναι αναγκαία λύση για την ενεργειακή μετάβαση προς καθαρές μορφές ενέργειας στο νησί. Η περαιτέρω διείσδυση ΑΠΕ στο νησί είναι αναγκαία, σεβόμενη εξίσου τους πυλώνες της βιώσιμης ανάπτυξης που είναι η οικονομία, η κοινωνία, το περιβάλλον και ο πολιτισμός.
facebook
youtube
instagram
X
