«Πάντα ανοιχτά, πάντα άγρυπνα τα μάτια της ψυχής μου»

Με αισθήματα βαθύτατου σεβασμού, στεκόμαστε ταπεινά μπροστά στα χιλιάδες θύματα των Σφαγών της Χίου το 1822. Υποκλινόμαστε ευλαβικά στη μαρτυρική μνήμη τους. Αναλογιζόμαστε με δέος το μέγεθος της θηριωδίας και της βαρβαρότητας του Οθωμανού Δυνάστη που ερήμωσε, στην κυριολεξία, το νησί μας.

Μια ευημερούσα, ανθηρή κοινωνία ήταν η Χίος μας πριν τις σφαγές του 1822. Μια κοινωνία προσηλωμένη στα ειρηνικά της έργα. Όμως ο πόθος για ελευθερία ήταν ισχυρότερος από τον φόβο. Η Χίος τόλμησε να ενωθεί στον Αγώνα της Ανεξαρτησίας με το υπόλοιπο έθνος. Κι αυτή την τόλμη δεν την συγχώρησε ο Δυνάστης. Την τιμώρησε σκληρά. Με το θάνατο, τον εξανδραποδισμό, την προσφυγιά χιλιάδων αθώων. Με το μαρτύριο ενός ολόκληρου νησιού.

«Ω λαιμοί των αθώων
παιδιών μας, ω πλευρά
σεβάσμια των μητέρων,
γερόντων κόμαι εις τ' αίμα
                αθλίως βρεγμέναι!»

Έγραφε ο Ανδρέας Κάλβος στην Ωδή του «Εις Χίον», προσπαθώντας να αποτυπώσει, με την ποιητική του γραφίδα, το μέγεθος της φρίκης που κατέλαβε ολόκληρο το έθνος στο άκουσμα των Σφαγών.  

Η θυσία των χιλιάδων αθώων του 1822 δεν ήταν μάταιη. Συντάραξε βαθύτατα τους λαούς της Ευρώπης. Συγκλόνισε την πολιτισμένη Δύση. Άφησε το αποτύπωμα της στην Τέχνη. Κι ήταν η σπίθα που άναψε τη φλόγα του Φιλελληνισμού που έμελλε να παίξει καθοριστικό ρόλο στη συνέχεια. Οι κυβερνήσεις της Ιεράς Συμμαχίας υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν την απροκάλυπτη εχθρότητα προς τον Ελληνικό Αγώνα πιεσμένοι από τα αισθήματα των πολιτών. Ο δρόμος του αγωνιζόμενου Έθνους προς την ελευθερία ήταν ακόμα μακρύς. Επρόκειτο ν’ ακολουθήσουν κι άλλες θυσίες, κι άλλα ολοκαυτώματα. Όμως το μαρτύριο των Χίων το 1822 είχε ανοίξει αυτό τον δρόμο.

Στα χρόνια που ακολούθησαν, περνώντας μέσα από πόνο και δάκρυα, οι πρόγονοί μας ξαναζωντάνεψαν τον τόπο μας. Η Χίος ξαναγεννήθηκε, με πείσμα και σκληρή δουλειά.  Όμως το Μαρτύριο του 1822 δεν ξεχάστηκε. Σφράγισε τη νεότερη ιστορία μας. Κι έμελλε να δικαιωθεί 90 χρόνια μετά, με την Ένωση της Χίου με τη μητέρα – πατρίδα το 1912.

«Πάντα ανοιχτά, πάντα άγρυπνα τα μάτια της ψυχής μου» έγραφε ο εθνικός μας ποιητής Διονύσιος Σολωμός. Αυτό το νόημα έχει και η σημερινή σεμνή εκδήλωση τιμής στα αθώα θύματα των Σφαγών της Χίου. Ως Περιφερειακή Ενότητα, ως τοπικοί φορείς συνεργαζόμαστε κάθε χρόνο για τη διοργάνωσή της, όχι για να αναπαράγουμε αισθήματα μίσους και εχθρότητας. Αλλά για να διατηρήσουμε άσβεστη και ζωντανή την Εθνική και Ιστορική Μνήμη. Γνωρίζοντας δε ότι η απέναντι πλευρά, πάντα και πάντοτε καιροφυλακτεί, τα ποτάμια αίματος των σφαγιασθέντων στο Μελανιός, στον Ανάβατο, στον Άγιο Μηνά και όχι μόνο, απαιτούν και επιτάσσουν συνεχή επαγρύπνηση και εγρήγορση.  Διότι πολύ καλά γνωρίζουμε ότι λαοί που ξεχνούν και δεν διδάσκονται από την Ιστορία τους είναι καταδικασμένοι στη λήθη και στο μαρασμό.

Σήμερα, 193 χρόνια μετά την τραγική άνοιξη του 1822, εμείς οι απόγονοι των Μαρτύρων της Χίου, στεκόμαστε ταπεινά μπροστά στο μέγεθος της θυσίας τους.

Για μας και για τις γενιές που πρόκειται να έρθουν σ’ αυτό το νησί, θα είναι Άσβεστη και Αιώνια η Μνήμη Τους. 

Ειδήσεις σήμερα

Μπείτε στην ομάδα μας στο Viber και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Ακολουθήστε μας στο Google News. Σχολιάστε στην σελίδα μας στο Facebook.

Ο Πολίτης είσαι εσύ. Γίνε συνδρομητής της εβδομαδιαίας έντυπης έκδοσης.