East Med - η χαμένη μάχη της ελληνικής διπλωματίας

Τα τελευταία χρόνια τα δελτία ειδήσεων της χώρας, μας βομβαρδίζουν καθημερινά με στρατιωτικές - διπλωματικές ειδήσεις, προβάλλοντας ένα κλίμα πολεμικής προπαρασκευής της χώρας. Οι υπαρκτές προκλήσεις από τον αχόρταγο γείτονα είναι καθημερινές, δίνοντας τροφή στον ελληνικό τύπο, που ιντριγκάρεται από ειδήσεις πανικού και τρόμου, με άμεσο αποδέκτη την ευάλωτη σε αυτά τα θέματα ελληνική κοινή γνώμη. Εντύπωση όμως προκαλεί τις τελευταίες ημέρες, η σιγή ιχθύος που τηρούν τα μέσα ενημέρωσης, για την αρχή του τέλους των συζητήσεων, σχετικά με τον αγωγό φυσικού αερίου ΄΄East Med΄΄. Ένα non- paper του State Department, που κυκλοφόρησε προ ημερών, ήρθε να ανατρέψει τα δεδομένα στο μεγάλο αυτό εγχείρημα, πιάνοντας εξαπίνης την ελληνική διπλωματία και χαρίζοντας αυτό που λέμε και στο στρατό, ένα πανηγυρικό άκυρο στις ελληνικές θέσεις και βλέψεις. Σύμφωνα με το έγγραφο αυτό, η Αμερική ίσως θα πρέπει να εγκαταλείψει πλέον τον East med για δύο λόγους. Πρώτον γιατί κρίνουν πως είναι οικονομικά μη βιώσιμος και δεύτερον, γιατί αποτελεί αιτία αναταράξεων στην ευρύτερη περιοχή, φωτογραφίζοντας εμμέσως πλην σαφώς την Τουρκία.

Ο αγωγός East med, όλα αυτά τα χρόνια αποτέλεσε το βαρύ χαρτί της ελληνικής διπλωματίας, στηριζόμενο σε δύο άξονες. Αφενός, θα αποτελούσε την άμεση ελληνική απάντηση στον τουρκικό επεκτατισμό και στο δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας (Mevi Vatan), παραγκωνίζοντας την Τουρκία από την Ανατολική Μεσόγειο  και αφετέρου θα οδηγούσε στην γεωπολιτική – ενεργειακή αναβάθμιση της χώρας. Η Ελλάδα με τη σύμπραξη Ισραήλ και Κύπρου, θα αποτελούσε έναν ενεργειακό κόμβο ικανό να τροφοδοτεί την Ε.Ε. με 10 δις κυβικά μέτρα φυσικού αερίου το χρόνο, λύνοντας έτσι το ζήτημα της ενεργειακής τροφοδοσίας της Ε.Ε. για τα επόμενα 50 χρόνια και θέτοντας τέλος στο ενεργειακό μονοπώλιο της Ρωσίας. Το εγχείρημα αυτό αντιμετωπίστηκε θετικά από τις Η.Π.Α., καθώς όχι μόνο θα περιόριζαν το ρωσικό παράγοντα, αλλά θα εξασφάλιζαν επίσης παχυλά συμβόλαια για τις εταιρείες εξόρυξης αμερικανικών συμφερόντων.

Στο πλαίσιο αυτό, ακολούθησε ένας διπλωματικός οργασμός επαφών της ελληνικής διπλωματίας αλλά και ένα βαρύ, πλην όμως αναγκαίο εξοπλιστικό πρόγραμμα, με τα πολυδιαφημισμένα Rafale και τις φρεγάτες Belharra. Είναι αντιληπτό άλλωστε, πως κανένας τέτοιος σχεδιασμός δεν μπορεί να επιτευχθεί στην περιοχή, χωρίς στρατιωτική ισχύ, καθώς απαιτείται ο έλεγχος και η ασφάλεια του αγωγού. Ο East med προβλήθηκε διθυραμβικά, ως το ρουά ματ για την απομόνωση της Τουρκίας στην περιοχή και η απαρχή των ανοιχτών συζητήσεων για κοινή ΑΟΖ με την Δημοκρατία της Κύπρου. Το επιστέγασμα για την επίτευξη του εγχειρήματος αυτού, θα ήταν οι επίσημες ευλογίες από τις Η.Π.Α.. Η Ελλάδα είχε την ευκαιρία να τις πάρει μέσω του ελληνοαμερικανικού αμυντικού συμφώνου που υπογράφτηκε προσφάτως τον Οκτώβριο του 2021. Δυστυχώς όμως, από ότι φαίνεται η ευκαιρία πέταξε, καθώς δεν κάναμε για άλλη μία φορά ΄΄παζάρι΄΄ με  την Αμερική. Παραχωρήσαμε γη, ύδωρ και βάσεις χωρίς κανένα ουσιαστικό αντάλλαγμα πέραν της προστασίας, καταμαρτυρώντας τα πάγια φοβικά μας σύνδρομα. Με άλλα λόγια δεν εξασφαλίσαμε την υποστήριξη για τον East med, κάτι που θα ήταν η μεγαλύτερη διπλωματική μας νίκη μετά τη συνθήκη των Σεβρών. Ακόμα χειρότερα η συμφωνία αυτή έχει αόριστη χρονική ισχύ, δηλαδή δεν πρόκειται να μας δοθεί σύντομα η ευκαιρία διαπραγματευτούμε ή να παζαρέψουμε κάτι στο μέλλον με την υπερδύναμη. Οι ΄΄φιλέλληνες΄΄ Μπάιντεν και Μενέντεζ, με αυτόν τον τρόπο, κλείνουν το μάτι στο κακομαθημένο παιδί της περιοχής.

Τα μεγάλα αυτά παιχνίδια μας διδάσκουν ότι για να πετύχεις, πρέπει να διακηρύξεις ΑΟΖ. Πώς θα το κάνεις λοιπόν όταν τα φοβικά εθνικά σύνδρομα σε κρατάνε πίσω και διστάζεις να μιλήσεις ακόμα και για την νόμιμη επέκταση 12 ν.μ. της Κρήτης;  Πώς θα βγάλεις την Τουρκία από την πίτα έχοντας μείνει πίσω στα εξοπλιστικά προγράμματα για αρκετά χρόνια λόγω των μνημονιακών υποχρεώσεων; Όλα δείχνουν λοιπόν, ότι το τελευταίο ανάχωμα της ελληνικής διπλωματίας στο εξής θα είναι η υποστήριξη του αγωγού φυσικού αερίου με την Αίγυπτο μέσω Κρήτης. Εκεί θα πρέπει να δώσει όλο το βάρος της η διπλωματία μας από εδώ και πέρα, αν δε θέλουμε να δούμε τις Belharra μεταξύ Σαλαμίνας – Άνδρου και τα Rafale σε εθνικές παρελάσεις και συμμαχικές αγγαρείες. Αν ως χώρα δεν εντείνουμε τις πιέσεις τώρα, τότε θα είναι ξεκάθαρο και για τον πιο αφελή, ότι η συνδιαχείριση με την Τουρκία είναι αναπόφευκτη και ότι η ιστορία της Ελλάδας είναι δομημένη πάνω σε εξαρτήσεις και φοβικά σύνδρομα.

ΛΑΛΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

ΑΡΧΙΚΕΛΕΥΣΤΗΣ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ

ΑΠΟΦΟΙΤΟΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ  

ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ

Ειδήσεις σήμερα

Μπείτε στην ομάδα μας στο Viber και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Ακολουθήστε μας στο Google News. Σχολιάστε στην σελίδα μας στο Facebook.

Ο Πολίτης είσαι εσύ. Γίνε συνδρομητής της εβδομαδιαίας έντυπης έκδοσης.