Η λογική της αφύπνισης μέσω της τραγωδίας

Πολλές φορές έχουμε αναφερθεί στη λογική και την προσφορά της φιλοσοφίας μέσα από τον στοχασμό του ανθρώπου. Δυστυχώς σήμερα  «ο πόνος του κόσμου» αναφέρεται στην αγωνία του ανθρώπου που ορίζεται από την καθημερινότητα τού γνωστού∙ που, ίσως δεν ικανοποιεί…και αντί να τον αφυπνίσει τον οδηγεί πέραν από τον πόνο του κόσμου στην αναζήτηση της «ευδαιμονίας» μέσω του κόσμου της ηθικής, και της δήθεν ελευθερίας. Αγνοώντας ότι ο ηθικός κόσμος είναι μια καθαρά ανθρώπινη δημιουργία που σαν ανθρώπινο δημιούργημα απέχει από την ουσία, γιατί σχετίζεται με την χυδαία εντολή της αγνότητας, την οποία αν δεν είσαι, νοιώθεις υποχρεωμένος να εφαρμόσεις…,ενώ όλα αυτά καθώς και η ελευθερία είναι προνόμιο του Διός, δηλαδή των ισχυρών.  Η ζωή λοιπόν του καθενός είναι ανάγκη να σχετίζεται με τη φρόνηση δηλ. την θέληση τη γνώση και τη δράση, ου κάμπτων γόνυ απέναντι στο θράσος της κάθε εξουσίας η οποία καταδυναστεύει έχοντας ως μοναδικό στόχοσκοπούς ιδιοτελείς, στηριζόμενη στην «εξύμνηση της προόδου» που αυτή θα φέρει. Παραβλέποντας ή και μη γνωρίζοντας; πως αυτό  σημαίνει, πως η όποια φροντίδα σχετίζεται με το άτομο και αδιαφορεί για το είδος.

Για προσέξτε, για αρθρώστε ευθείς λόγους ηγεμόνες δωροφάγοι∙ γιατί όποιος χαλκεύει κακά εναντίον του άλλου, για τον εαυτό του τα ετοιμάζει*…

Ο σκοπός λοιπόν δικαιολογεί την χυδαιότητα τής όποιας εξουσίας, έστω και αν αυτή δείχνει πως ενδιαφέρεται για το πλήθος, φροντίζοντας -φαινομενικά -να καλύπτει τις ανάγκες του ζην με βάση έναν συντηρητικό τρόπο διαχείρισης.  Η μη κάλυψη των αναγκών αυτών δημιουργεί πόνο, που βιώνεται εντός της πραγματικότητας, και η όποια υπέρβαση του πόνου αυτού δεν σημαίνει τη δημιουργία μιας νέας πραγματικότητας στην οποία δεν υπάρχει πόνος. Δυστυχώς όμως ο άνθρωπος διολισθαίνει συνεχώς προς το σημείο του κοινωνικά ελαχίστου, και με τον τρόπο αυτό δημιουργεί τους όρους διανοητικής και πνευματικής ανεπάρκειας, πέφτοντας σε μια λάθος εκτίμηση της ηθικής αλλά και του συναισθήματος μέσω αυτής. Παράλληλα όμως  αδιαφορεί να δώσει απάντηση, αν αυτό σημαίνει αδυναμία, ανελευθερία ή σκοπιμότητα στηριγμένη στον φόβο του χειρότερου.
Κατά τα φαινόμενα, δυστυχώς, η κοινοτική συμβίωση φαίνεται ουτοπία γιατί την αποκλείει ο δράκος της «ηθικής» που ζη στο φιλί του θηρίου, στην αγκαλιά του οποίου μπορεί μόνο να νοηθεί η ζωή. Εδώ δεν υπάρχουν σύνορα. Εδώ ταυτίζεται το Είναι και το Γίγνεσθαι των οποίων η αποκλειστικότητα είναι αδιαφιλονίκητο προνόμιο εκείνων στα χέρια των οποίων βρίσκεται η εξουσία και έχει παραδοθεί η ζωή.

Η όποια αμφισβήτηση σ’ αυτό το δεδομένο οφείλει πρωταρχικά να εκτιμήσει τον τίμιο κίνδυνο της εξόδου ανάμεσα στην «ελευθερία» και τον θάνατο. Ο άνθρωπος είναι ανάγκη να ξεφύγει από το μειονέκτημα τού Είναι και να ανυψωθεί στο Γίγνεσθαι, αφού πρώτα απελευθερωθεί από τη σαγήνη του μύθου, αλλά και του φόβου της αμαρτίας που επιβάλλει τον ζυγό και αντιμετωπίζεται ή τιμωρείται με την έξωση από τον… παράδεισο. Η πάλη του ανθρώπου απέναντι στην μοίρα είναι δύσκολη. Η πάλη αυτή απέναντι στα αντικείμενα που βλέπει και γνωρίζει, δηλώνει τον πόθο της υπέρβασης που λειτουργεί υπέρ της ελευθερίας του, εμπεριέχει όμως τον φόβο της συντριβής. Όμως απ’ ό,τι φαίνεται η μοίρα του ανθρώπου σχετίζεται με την πάλη του με τα φαινόμενα του κόσμου, τα οποία η συνείδησή του  τα μεταμορφώνει σε προβλήματα. Αγνοώντας  πως η λύση των προβλημάτων πολλές φορές οδηγεί στην τραγωδία. Γιατί (για να παραφράσουμε τον Ελύτη), δυστυχώς η αναζήτησή μας επικεντρώνεται στο «νυν» και όχι στο «αιέν» του κόσμου. Και  είναι φοβερό να γνωρίζει κανείς ό,τι το θέμα της οποιασδήποτε τυραννίδας θα εξακολουθεί να υφίσταται ενόσω θεωρούμε ακαταμάχητους τους χθόνιους τυράννους που ενεργούν υποχθόνια. Σήμερα «των λαών το αμάλγαμα» μοιάζει ένα αφύσικο πάντρεμα με ένα «δυσμαχώτατον τέρας» του οποίου η κυριαρχία θα συνεχίζεται… χωρίς βέβαια να γνωρίζει ότι δεν του πέπρωται «αιέν κρατείν», έστω και εάν το Κράτος είναι, ή μιλάει ως εκπρόσωπος του Διός. Ενός Διός όμως που εκπροσωπεί τη βία και επιβάλλει την υπακοή στα κελεύσματά του. Γιατί «Για σένα υπάρχει μια εντολή: να είσαι αγνός.»

Ωστόσο ο Προμηθέας ως κάτοχος της γνώσης βρίσκεται καθηλωμένος στην ερημιά της σημερινής ζωής, αν και γνωρίζει ό,τι κατέχει την δύναμη, και γι’ αυτό βασανίζεται φρουρούμενος ως δορυφόρος ισχυρού τυράννου που του κατατρώγει το συκώτι, χωρίς βέβαια να φαντάζεται, πως το ήπαρ έχει την ιδιότητα να ξαναγίνεται, μη λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι όπου και να ’ναι ο Ηρακλής λαός θα εμφανισθεί ξανά, φιλανθρώπου παύεσθαι τρόπου∙ δηλαδή δεν θα έχει φιλάνθρωπες διαθέσεις απέναντι στον  νέον αυθέντην.

*  βλ. Ησιόδου Έργα και Ημέραι στιχ. 260-264 …βασιλείες δωροφάγοι…όπου τις αδικίες των βασιλέων (αρχόντων) τις πληρώνει ο λαός, αφού οι άρχοντες δεν ομιλούν ευθέως…      

σχετ. και η λαϊκή παροιμία, «όποιος ανοίγει τον λάκκο του αλονού, ανοίγει τον λάκκο τον δικό του». 

Ειδήσεις σήμερα

Μπείτε στην ομάδα μας στο Viber και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Ακολουθήστε μας στο Google News. Σχολιάστε στην σελίδα μας στο Facebook.

Ο Πολίτης είσαι εσύ. Γίνε συνδρομητής της εβδομαδιαίας έντυπης έκδοσης.