Οικογένεια Σκαναβή: «Από τους τραπεζίτες της Υψηλής Πύλης ως τους εξόριστους του γκουλάγκ»

(Α΄ Μέρος)

Μια συναρπαστική συνέντευξη, έστω και του 2010, έδωσε ο κ. Alejxandre Stroev, απόγονος της χιακής οικογένειας Σκαναβή και η οποία έπεσε στην αντίληψη της στήλης στην ιστοσελίδα http://www.paratiritis-news.gr/..Επειδή η συνέντευξη περιέχει καταπληκτικές πληροφορίες θα αναδημοσιευτεί στο «ΠΑΡΕΛΘΟΝ» σε δύο μέρη.

Ο κ. Alexandr Stroev μίλησε, προσκεκλημένος Προγράμματος στο Πανεπιστήμιο Θράκης και συγκεκριμένα στους φοιτητές του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών του ΤΕΦ παραχωρώντας δύο διαλέξεις. Η πρώτη είχε θέμα «Ο Βολταίρος και το σχέδιο της Αικατερίνης Β’ για τον Ελληνισμό» και η δεύτερη «Η οικογένεια Σκαναβή: από τους τραπεζίτες της Υψηλής Πύλης ως τους εξόριστους του γκουλάγκ».

Όπως αναφέρεται στο προλογικό σημείωμα, η οικογένεια Σκαναβή γνωστή και κραταιά από τα προεπαναστατικά χρόνια, ακόμη και ο Ρήγας Φεραίος γράφει στο Θούριό του: «Ο Σούτζος, κι' ο Μουρούζης, Πετράκης, Σκαναβής, Γκίκας και Μαυρογένης, καθρέπτης, είν' να ιδής».

Η ιστορία της οικογένειας A.S: Η ιστορία της οικογένειας Σκαναβή, είναι μια ιστορία που γράφεται με τον τρόπο του άρρενος. Η οικ. Σκαναβή είναι μια χιώτικη οικογένεια εμπόρων οι οποίοι πουλάνε μεταξωτά υφάσματα και άλλα στην Κωνσταντινούπολη, αλλά κατά τη διάρκεια του ρωσοτουρκικού πολέμου της περιόδου 1768-1774, δανείζουν χρήματα στο μεγάλο βεζίρη στην Κωνσταντινούπολη για τον πόλεμο. Αυτός ο βεζίρης είχε παντρευτεί την αδερφή του σουλτάνου, την Εσμά. Μετά το τέλος του ρωσοτουρκικού πολέμου, δηλαδή μετά το 1774, ο μεγάλος βεζίρης πεθαίνει. Η σουλτάνα χηρεύει και παίρνει το νησί της Χίου ως προσωπικό της κτήμα. Η περιουσία της προέρχεται από το νησί της Χίου. Ο Δημήτριος Σκαναβής είναι κατά κάποιο τρόπο αυτός που διοικεί τη Χίο για τη σουλτάνα Εσμά. Συνεχίζει να δανείζει χρήματα στην αυλή, ενώ παράλληλα στέλνει στο σαράι, δηλαδή στο χαρέμι του σουλτάνου, κοσμήματα, υφάσματα ,τα οποία πουλάει. Πετυχαίνει να γίνει αρεστός σε αυτή τη δυστυχισμένη χήρα. Έτσι γίνεται πάρα πολύ ισχυρός στην Κωνσταντινούπολη, τα άλλα αδέρφια του έχουν μείνει στη Χίο και έχουν δύναμη εκεί, αλλά μπορεί πάρα πολλά πράγματα να καταφέρει χάρη στο σαράι, χάρη στο γυναικείο πληθυσμό. Στον 18ο αιώνα για τους σουλτάνους υπάρχουν δύο μεγάλα σώματα που τους επηρεάζουν: υπάρχει το ντιβάνι, δηλαδή το σύνολο των υπουργών, οι οποίοι δίνουν τις συμβουλές τους και δίπλα στο ντιβάνι υπάρχει το σαράι, δηλαδή οι γυναίκες του σουλτάνου.

Ο απόγονος της οικογένειας Σκαναβή κ. Alexandre Stroev.

Δεσπότες – Δυνάστες του νησιού
Οι Σκαναβή πλούτισαν πάρα πολύ γρήγορα μέσα από όλα αυτά και άρχισαν στο νησί της Χίου να συμπεριφέρονται ως δεσπότες, ως τύραννοι. Στην Κωνσταντινούπολη όλοι οι πλούσιοι Έλληνες έπρεπε να κρύβουν την περιουσία τους, να μην δείχνουν τις περιουσίες τους. Στη Χίο μπορούσαν να δείξουν και την περιουσία τους και τον πλούτο τους και καταδίωκαν τους γείτονές τους. Φέρονταν δεσποτικά στους γείτονές τους, στους Χιώτες. Τους προστάτευαν από τους Τούρκους, αλλά τους καταπίεζαν οι ίδιοι. Έτσι οι κάτοικοι της Χίου δεν τους έβλεπαν θετικά. Ο σουλτάνος καταστράφηκε οικονομικά από τους πολέμους που έκανε με τη Ρωσία. Στον επόμενο ρωσοτουρκικό πόλεμο πέθανε η σουλτάνα Εσμά. Την άλλη μέρα του θανάτου της αποκεφαλίζονται ο Δημήτριος Σκαναβής και τα αδέρφια του. Η περιουσία του, δύο εκατομμύρια πιάστρες, δημεύεται. Τον κατηγόρησαν ότι έκλεψε αυτά τα χρήματα. Είναι πολύ πιο απλό όμως, ο σουλτάνος χρειάζεται αυτά τα χρήματα για να κάνει τον πόλεμο. Έτσι δημεύονται όλα τα υπάρχοντά του, ακόμα και τα έπιπλα από το σπίτι του, ακόμα και η συλλογή από πίπες που είχε πουλιέται για πενήντα χιλιάδες πιάστρες. Οκτώ άρρενα μέλη της οικογένειας Σκαναβή σκοτώνονται την ίδια στιγμή, γιοι, γαμπροί, παιδιά και δημεύονται όλα τα αγαθά της οικογένειας που βρίσκονται στην Κωνσταντινούπολη, αλλά διατηρούν την περιουσία που είχαν στη Χίο.

Ο Θυρεός των Σκαναβή.

«Στη Ρωσία η οικογένεια Σκαναβή εμπορεύεται τα σιτηρά όπως και πολλοί άλλοι Έλληνες»

Μετά την καταστροφή της Χίου, κατά τη διάρκεια της ελληνικής επανάστασης, η οικογένεια σκορπίζεται. Νομίζω πως ένα μέλος της οικογένειας εγκαταστάθηκε στη νότια Ρωσία, πριν από την καταστροφή της Χίου, το 1822 και συγκεκριμένα στην πόλη της Οδησσού, μία πόλη που ιδρύθηκε στο τέλος του 18ου αιώνα. Σε αυτή, λοιπόν, την πόλη βρίσκουμε μια μεγάλη παροικία ελληνική και μια μεγάλη παροικία εβραϊκή. Είναι μια μεγάλη, κοσμοπολίτικη πόλη περίπου όπως η Μασσαλία στη Γαλλία, ένα εμπορικό λιμάνι. Το μεγάλο πρόβλημα όμως αυτής της πόλης είναι η χολέρα, για αυτό η οικογένεια φεύγει, πάει πρώτα στο Ταγκανρόγκ και μετά στο Ροστόφ, στο Σουλεντόν και σε άλλες πόλεις, εξαιτίας  του προβλήματος της χολέρας. Η οικογένεια εμπορεύεται τα σιτηρά όπως και πολλοί άλλοι Έλληνες. Σε αυτό το εμπόριο η οικογένεια Σκαναβή στηρίζεται σε ένα δίκτυο οικογενειών χιώτικων που επίσης ασκούν εμπόριο όπως είναι οι οικογένειες  Μαυροκορδάτου, Ράλλη, Φραγκάκη και κυρίως η οικογένεια Σκαραμαγκά. Η Σκαναβή είναι μια εύπορη οικογένεια αλλά η οικογένεια Σκαραμαγκά είναι πάρα πολύ πλούσια. Η οικογένεια Σκαραμαγκά έχει πάρα πολλά ακίνητα, έχει αλυκές, είναι πάμπλουτη και βρίσκονται «μπλεγμένοι» στην ίδρυση της πρώτης μεγάλης ρωσικής τράπεζας, μιας μεγάλης ιδιωτικής τράπεζας που είναι η τράπεζα Αζόφ-Ντον.

ΠΗΓΗ: «ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΣ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ»

Ειδήσεις σήμερα

Μπείτε στην ομάδα μας στο Viber και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Ακολουθήστε μας στο Google News. Σχολιάστε στην σελίδα μας στο Facebook.

Ο Πολίτης είσαι εσύ. Γίνε συνδρομητής της εβδομαδιαίας έντυπης έκδοσης.