Ο Θρύλος των Πετροκοκκίνων

Μύθος προσφιλής ανά την Βαλκανική, με την εκάστοτε εκδοχή να εκφράζει τον τόπο που τη γεννά, η “επανεμφάνιση” αποθανόντος, στην Ερμούπολη της Σύρου πάντως φέρει ονοματεπώνυμο και μάλιστα χιακής προέλευσης. Ο θρύλος του Πετροκοκκίνων, έχει άμεση σχέση με το ομώνυμο μεγαλοπρεπές ταφικό μνημείο της οικογένειας στο κοιμητήριο του Αγίου Γεωργίου της κυκλαδικής πρωτεύουσας, το οποίο κατά γενική ομολογία είναι μεγάλης καλλιτεχνικής αξίας και το επιβλητικότερο πάντων της γνωστής υπαίθριας γλυπτοθήκης του νεκροταφείου Σύρου. Αν και στην Ερμούπολη διέπρεψαν τρεις της οικογένειας, ως έμποροι, πλοιοκτήτες, δημοτικοί άρχοντες, αλλά παράλληλα σαν ευεργέτες και φιλάνθρωποι, είναι απορίας άξιον πώς κάποιος απ’ αυτούς, τους τόσο καλούς ανθρώπους, η λαϊκή φαντασία να παρουσιάζει ως φάντασμα, στοιχειό ή χειρότερα “βρικόλακα”.

 Ο μύθος του Πετροκοκκίνου

Σύμφωνα με δημοσίευση του κ. Παν. Κουλουμπή, ιστοριοδίφη και ερευνητή του παρελθόντος της Σύρου, ο θρύλος ξεκινά περίπου στα μισά του προηγούμενου αιώνα, μερικά χρόνια μετά τον θάνατο του τελευταίου της οικογένειας των Πετροκόκκινων που κατοικούσαν στη Σύρο. Η Ιστορία θέλει να διαδραματίζεται στο κοιμητήριο του Αγ. Γεωργίου στην Νεάπολη της Ερμούπολης και συγκεκριμένα στον τάφο της οικογενείας:

“Δύο φίλοι βάζουν στοίχημα να πάνε να παίξουν χαρτιά πάνω στο συγκεκριμένο μνήμα. Ένας από τους δύο πήγε να κλέψει και κάρφωσε με το μαχαίρι ένα χαρτί της τράπουλας. Μετά από τσακωμό, ξεκαρφώνει το μαχαίρι και το καρφώνει πίσω του στο χώμα. Θα κάρφωνε το μαχαίρι έτσι ώστε να αποδείκνυε στον φίλο του ότι όντως πήγε εκεί. Το έπαθλο θα ήταν ένα σεβαστό χρηματικό ποσό. Όταν έρχεται η ώρα ο ένας φίλος λέει στον άλλον ότι πηγαίνει να εκτελέσει την «αποστολή». Στη συνέχεια θα γυρνούσε, με σκοπό να πήγαιναν το πρωί μαζί και αν υπήρχε το μαχαίρι παρέμενε καρφωμένο θα εισέπραττε τα χρήματα.
Εκείνη την ημέρα έκανε κρύο και φυσούσε αρκετά, ώστε ο τύπος να φορά ένα μακρύ παλτό. Όταν φτάνει στο σημείο σκύβει για να καρφώσει το μαχαίρι στο χώμα. Με μια απότομη κίνηση καρφώνει το μαχαίρι βαθιά στο έδαφος. Σηκώνεται να φύγει και νιώθει κάτι να τον κρατάει κάτω. Από τον τρόμο του παθαίνει καρδιακή προσβολή, θεωρώντας ότι κάποιος τον κρατά. Πεθαίνει ακαριαία. Τίποτα το μεταφυσικό όμως δεν συνέβη, αφού μόνος του με το μαχαίρι να καρφώνει το έδαφος, έπιασε και την άκρη του πανωφοριού του.
Ο φίλος του από τότε δεν μιλούσε σοκαρισμένος από το ατυχές και με τραγική κατάληξη συμβάν, για έναν μήνα περίπου. Όμως πήγαινε συχνά να αφήσει λουλούδια στον άτυχο νέο, ώσπου μια μέρα βρέθηκε νεκρός δίπλα από τον τάφο του φίλου του. Λέγεται ότι αυτοκτόνησε από τύψεις.” Μια άλλη εκδοχή του θρύλου αναφέρει ότι ο «κάτοικος» του μνήματος ζωντάνευε υπό μορφή «στοιχειού» κάτι σαν βρικόλακας και τριγύριζε μέσα στα μνήματα και καμία φορά όταν πεινούσε πολύ τριγύριζε και στην πόλη της Ερμούπολης αργά τις νύκτες! (Σημείωση γράφοντος: Σε πολλά μέρη κυκλοφορούσαν παρόμοιες φήμες, κυρίως όταν έπρεπε να διακινηθούν λαθραία, γενικά παράνομα αγαθά ή ακόμη να μετακινηθούν άνθρωποι παρανόμως και με άκρα μυστικότητα!)

Μνημείο Πετροκοκκίνου

Από το βιβλίο των Πέπης Γαβαλά και Ελένης Γαρέζου «Τα γλυπτά μνημεία του Αγίου Γεωργίου» των εκδόσεων «Γνώση», μεταφέρουμε: «Διμερές μνημείο, το όποιο αποτελείται από ένα υπέργειο και ένα υπόγειο τμήμα. Το υπέργειο έχει τη μορφή κυκλικού ναΐσκου διαμέτρου 3,00 μ., το όποιο φέρει σιδερένιο κιγκλίδωμα στη βόρεια και δυτική πλευρά. Το κιγκλίδωμα στηρίζεται σε επτά πεσσίσκους με μικρή μείωση προς τα άνω και πυραμιδοειδή την άνω επιφάνειά τους, από τους οποίους οι δύο πλαισιώνουν την είσοδο στη βόρεια πλευρά. Η ανατολική και η νότια πλευρά του μνημείου περιβάλλονται από τον εξωτερικό τοίχο του νεκροταφείου. Η πρόσβαση στο μνημείο γίνεται με δύο βαθμίδες ανόδου. Η ανώτερη βαθμίδα, ύψους 1,75 μ., πλάτους 0,85 μ. και πάχους + 0,07 μ., κοσμείται στην άνω επιφάνεια της με εγχάρακτη γραμμή, η οποία απολήγει σε ανθέμια στις γωνίες. Ο ναΐσκος σε λευκό μάρμαρο έχει ύψος 4,50 μέτρα και στηρίζεται σε κυκλικό τρίβαθμο κρηπίδωμα. Η περίμετρος του κλείνεται κατά το ήμισυ μόνο με τοίχο, ενώ στην ανοικτή πλευρά δύο ιωνικοί αρράβδωτοι κίονες συμπληρώνουν τη μορφή του μνημείου κάνοντας τη βόρεια πλευρά κύρια όψη του. Οι απολήξεις του τοίχου σχηματίζουν τρίπλευρες παραστάδες με κλασικιστική ρυθμολογία. Δύο άλλες επίπλαστες παραστάδες αρθρώνουν την εσωτερική όψη του τοίχου, ενώ η εξωτερική παραμένει συνεχής. Ο θριγκός αποτελείται από επιστύλιο και ζωφόρο. Η ζωφόρος είναι από φαιό μάρμαρο και φέρει δίστιχη επιγραφή με το όνομα των ιδιοκτητών του τάφου. Το γείσο περιτρέχει ιωνικό κυμάτιο πάνω από το όποιο υπάρχουν, στη βόρεια και νότια πλευρά του, δύο λεοντοκεφαλές πού λειτουργούν ως υδρορροές. Το εισέχον τμήμα του κοσμεί ταινία με λεσβίο κυμάτιο και αστράγαλο. Στην περιφέρεια της κωνικής στέγης του ναΐσκου υπάρχουν ανθεμωτά ακρωτήρια, ενώ στην κορυφή της άωτο μαρμάρινο αγγείο (τεφροδόχος) με ανάγλυφο σταυρό και ανθοπλοκάμους. Η οροφή της θόλου κοσμείται με τετράγωνο που εγγράφεται διαγώνια σε άλλο μεγαλύτερο. Στο δεύτερο τετράγωνο εγγράφεται ιωνικό κυμάτιο. Από τη διάταξη αυτή προκύπτουν τρίγωνα που έχουν ανάγλυφα εξάκτινα αστέρια. Στο κέντρο της οροφής υπάρχει γλυπτός ρόδακας».

(Αντλήθηκαν στοιχεία από την ιστοσελίδα www.alithinesgynaikes.gr , σε κείμενο του κ. Π. Κουλουμπή, στον οποίο ανήκει και το φωτογραφικό υλικό).

Ειδήσεις σήμερα

Μπείτε στην ομάδα μας στο Viber και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Ακολουθήστε μας στο Google News. Σχολιάστε στην σελίδα μας στο Facebook.

Ο Πολίτης είσαι εσύ. Γίνε συνδρομητής της εβδομαδιαίας έντυπης έκδοσης.