26.5.2025 13:30

Η Κηφισιά και η Βίλα «Αμαρυλλίς» του Γεωργίου Δροσίνη

Εξωτερικό της Βίλας το οποίο είναι εντελώς απέριττο και λιτό

Ο ΠΟΙΗΤΗΣ ΑΠΟΓΟΝΟΣ ΤΩΝ ΠΕΤΡΟΚΟΚΚΙΝΩΝ ΛΑΤΡΗΣ ΤΟΥ ΑΘΗΝΑΪΚΟΥ ΠΡΟΑΣΤΙΟΥ

Καταφύγιο του ποιητή, συγγραφέα και δημοσιογράφου Γεωργίου Δροσίνη καθίσταται η βίλα «Αμαρυλλίς» της Κηφισιάς, αρχικά ως εξοχική-θερινή κατοικία και μόνιμη για τα τελευταία 13 χρόνια της ζωής του.

Από το 1997 η βίλα στεγάζει το μουσείο που φέρει το όνομά του, όπου δεν προβάλλεται μόνον το πολυδιάστατο έργο του, αλλά και εικόνες από τον ιστορικό δήμο με ρίζες από την αρχαιότητα.

Η Κηφισιά, πατρίδα του ποιητή Μένανδρου, αποτελεί μία από τις συνολικά 12 πόλεις της αρχαίας Αττικής και σύμφωνα με τη διοικητική διαίρεση του Κλεισθένους είναι έδρα της Ερεχθηίδος φυλής.

Οι απόψεις για την προέλευση του ονόματός της αποκλίνουν, αφού περισσότεροι μελετητές το αποδίδουν στον Κηφισό ποταμό, που στην αρχαιότητα ήταν θεότητα.

Ορισμένοι πάντως υποστηρίζουν ότι αποτελεί παράφραση της έκφρασης «Εκεί φυσά», παραπέμποντας στο ζωογόνο ρεύμα αέρα που διέρχεται από τον αυχένα ανάμεσα στην Πεντέλη και την Πάρνηθα.

Χάρη στο καλό της κλίμα, από τα τέλη του 19ου αιώνα καθίσταται παραθεριστικό κέντρο για πλούσιους Αθηναίους αλλά και ομογενείς από την Κωνσταντινούπολη, την Αίγυπτο και τη Χίο, που χτίζουν τα αρχοντικά τους, πολλά από τα οποία διασώζονται ως σήμερα.

Η μεγάλη ανάπτυξη του προαστίου συνδέεται με το «Θηρίο», την ατμοκίνητη γραμμή των 14,8 χλμ. που ενώνει την Κηφισιά με την Αθήνα.

Το τελευταίο δρομολόγιό του πραγματοποιείται στις 8 Αυγούστου του 1938, αλλά δεκαεννιά χρόνια μετά, το τρένο επιστρέφει και είναι ο γνωστός σε όλους Ηλεκτρικός.

 

Η ηρωίδα του

Ο Δροσίνης ονομάζει τη βίλα «Αμαρυλλίς» από το όνομα της κεντρικής ηρωίδας του πρώτου μυθιστορήματος που γράφει το 1886.

Είναι η εποχή που γνωρίζεται με τη γυναίκα του Μαίρη, γόνο της οικογένειας Κασσαβέτη από την Ήπειρο, με την οποία αποκτούν τρία παιδιά.

Η οικογένεια αγαπά τη βίλα και διασώζεται η γραπτή εξομολόγησή του ότι «μόνον κάτι απρόβλεπτο θα μ' έκανε να την αφήσω». Έχει ιδιαίτερη αδυναμία στα δύο πεύκα της αυλής, από τα οποία εμπνέεται το τετράστιχο:

«Πουλί γεννιέται ο άνθρωπος

και δένδρο θα πεθάνει

ρίζες απλώνει γύρω του

και τα φτερά του χάνει».

Η βίλα εξελίσσεται σε φιλολογικό σαλόνι, σε αυτήν περνά τα δύσκολα χρόνια της Κατοχής και αφήνει την τελευταία του πνοή τον Ιανουάριο του 1951.

Η βίλα ανακαινίζεται εκ βάθρων τη δεκαετία του 1990, δεν χαρακτηρίζεται για την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική της βέβαια, έχει όμως ιστορική αξία και αποτελεί δείγμα εξοχικής κατοικίας των τελών του 19ου αιώνα.

Ανήκει από χρόνια στον Δήμο Κηφισιάς και στο ισόγειό της στεγάζεται η Δημοτική Βιβλιοθήκη, σύμφωνα με την επιθυμία του ποιητή.

Στους χώρους της εκτίθεται η πλούσια συλλογή του λογοτέχνη από έντυπα, στην οποία ξεχωρίζουν σπάνια αντίτυπα περιοδικών, όπως ο «Νουμάς», ο «Ρωμιός» και το «Άστυ», με τα οποία έχει συνεργαστεί κατά καιρούς ο Δροσίνης, καθώς και δυσεύρετα βιβλία που εκδίδει συμμετέχοντας στον πρωτοπόρο Σύλλογο Ωφέλιμων Βιβλίων.

Το μουσείο ιδρύθηκε και λειτουργεί από το 1997, χάρη στις προσπάθειες του συλλόγου «Οι φίλοι του Μουσείου Δροσίνη», που έχει αναλάβει τη διατήρηση και προβολή του έργου του ποιητή.

 

Από τους Πετροκόκκινους στους Δροσίνη

Από τις παλαιότερες, ισχυρότερες, επιφανέστερες και πολυπληθείς χιακές οικογένειες, η οικογένεια των Πετροκοκκίνων αναφέρεται για πρώτη φορά στα αρχεία του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως στις 17 Οκτωβρίου του 1400 και συγκεκριμένα σε ένα γάμο που  συνάπτει ένας  Πετροκόκκινος  με την ευλογία  του Πατριάρχη  Αντώνιου. Η κατοικία δεν αναφέρεται, αλλά είναι γνωστό ότι η οικογένεια εγκαθίσταται στη Χίο το 15ο αιώνα, σύμφωνα με ένα αποδεικτικό  δικαστικό έγγραφο.

Ο Δούκας Πετροκόκκινος πεθαίνει στη Χίο το 1529 έχοντας δωρίσει τέσσερεις κατοικίες στη μονή του Αγίου Γεωργίου Συκούση το 1518.

Η επιτάφιος πλάκα βρίσκεται στο αρχαιολογικό Μουσείο της Χίου, η οποία έχει ανευρεθεί από τον μέγα αρχαιολόγο Κωνσταντίνο Κουρουνιώτη το 1920 κάτω από τα ερείπια της εκκλησίας του Αγίου Βασιλείου στο Δημοτικό Κήπο της πόλης της Χίου, κτήτορες της οποίας είναι η οικογένεια Πετροκόκκινου.

Οι Πετροκόκκινοι εγκαταλείπουν τη Χίο στις 23  Απριλίου 1822 κατά τη μεγάλη σφαγή. Ανάμεσα στους 32.000 δολοφονηθέντες κατοίκους της Χίου περιλαμβάνονται  επτά μέλη της οικογένειας, τα οποία οι σφαγείς Οθωμανοί κρεμούν στο Κάστρο του νησιού.

Ο Θεόδωρος Χατζηθοδωρής του Νικολάου από τον κλάδο των Αμαρτωλών (Πετροκοκκίνων) πεθαίνει στο Κάστρο από βασανιστήρια πριν από τον απαγχονισμό των συγγενών του. Απόγονος από την πλευρά της μητέρας του ο Δήμας Στεφάνου Πετροκόκκινος διαμένει (το έτος 2005) στην Αθήνα, ενώ στην Κηφισιά υπάρχει απόγονος των Πετροκοκκίνων και συγκεκριμένα η οικογένεια της Χρυσάνθης Ψαρούδη το 2014.

Οι επιβιώσαντες Πετροκόκκινοι μετά τη Σφαγή διασκορπίζονται. Βρίσκουμε  στη Σύρο έναν Δήμαρχο με το όνομα  Ιωάννης Πετροκόκκινος, κτήτορας του ιερού ναού του Αγίου Ιωάννου στην Ποσειδωνία Σύρου. Το ταφικό του μνημείο στο Κοιμητήριο της Ερμούπολης είναι το ωραιότερο και το μεγαλοπρεπέστερο ανάμεσα σε ένα μεγάλο σύνολο περίτεχνων δημιουργημάτων στην πλουσιότερη νεκρική γλυπτοθήκη της Ελλάδος.

Ένας  Κωνσταντίνος και ένας άλλος Ιωάννης Πετροκόκκινος εγκαθίστανται στην Οδησσό, για να επιστρέψουν όμως ένα χρόνο αργότερα, το 1823,  μαζί  με  τον Δημήτριο  Υψηλάντη,  συμμετέχοντας ενεργά στον Αγώνα για την Ανεξαρτησία. Μετά την ίδρυση του Ελληνικού κράτους ο Ιωάννης Πετροκόκκινος επιλέγει τη στρατιωτική καριέρα και αποστρατεύεται την εποχή του Όθωνα, με το βαθμό του λοχαγού. Διαμένει στην Αθήνα και συγκεκριμένα στην Πλάκα, όπου ο Χρήστος Δροσίνης, πατέρας του ποιητή, παντρεύεται την Αμαλία Πετροκόκκινου το 1859. Τα τέσσερα αδέλφια της Αμαλίας προικίζουν γενναιόδωρα την αδελφή τους, από το γάμο της οποίας γεννιούνται έξι παιδιά, ο Γεώργιος, ο Νικολάκης, ο Ευστράτιος, η Κάτια και ο Κώστας. Ο πρωτότοκος Γεώργιος δεν είναι άλλος από τον ποιητή, με το μικρότερό του αδελφό να παίρνει το όνομα του παππού Κωνσταντίνου Πετροκοκκίνου. Στο Πρώτο Νεκροταφείο Αθηνών υπάρχει ωραιότατο μνημείο  των Δρόσων- Πετροκόκκινων, που αποτελεί τον οικογενειακό τους τάφο, κενό σήμερα. Οι Δρόσοι είναι άλλη μία επιφανής προγονική ρίζα του Γ. Δροσίνη, η οποία επιχειρηματικά δρα στο νησί της Τήνου της οποίας το γνωστότερο μέλος της είναι ο ερευνητής Δρόσος Γ. Δρόσος ο οποίος καταγράφει και την ιστορία της. Ενώ Πετροκόκκινοι, Δρόσοι και Δροσίνη καταλήγουν στο Πρώτο Νεκροταφείο, ο ποιητής, λογοτέχνης και δημοσιογράφος Γεώργιος Δροσίνης διαλέγει να αναπαυθεί σ’ έναν απλά τάφο του Κοιμητηρίου της Κηφισιάς, που τόσο λάτρεψε.

Ο Ποιητής όμως περνά αρκετά από τα παιδικά του καλοκαίρια στο νησί της Χίου την οποία υπεραγαπά. Στο περιοδικό «Το ημερολόγιον της Μεγάλης Ελλάδος» που διευθύνει για μια πενταετία, δημοσιεύει ποίημα για τη Χίο αφιερωμένο στο φίλο του αρχαιολόγο Κ. Κουρουνιώτη.

 

Λεζάντες:

  • Ο ποιητής σε νεαρή ηλικία

  • Πορτρέτο του σε προχωρημένη ηλικία, φυλάσσεται στη «Βίλα Αμαρυλλίς»

  • Εξωτερικό της Βίλας το οποίο είναι εντελώς απέριττο και λιτό.

  • Άλλη άποψη του εξωτερικού χώρου

  • Εσωτερικό του μουσείου Δροσίνη.

  • Η Δημοτική Βιβλιοθήκη Κηφισιάς.

 

Πηγές:

  • Βίλα Αμαρυλλίς: Το σπίτι όπου ρίζωσε ο Δροσίνης https://www.efsyn.gr/8-8-2015/ της Χαράς Τζαβάρα
  • https://www.drossinismuseum.gr/
  • https://www.greek-language.gr/
  • https://www.sansimera.gr/biographies/
  • https://users.sch.gr/ipap/Ellinikos_Politismos/logotexnia/Biografies/drosinis.htm

Ειδήσεις σήμερα

Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ