Η ευρύτερη σημασία μιας μικρής ακαδημαϊκής νίκης

Η πρόταση για κατάργηση του Τμήματος Μηχανικών, Οικονομίας και Διοίκησης (ΤΜΟΔ), μέσω της ενσωμάτωσής του στο Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων, στο πλαίσιο του μνημονιακού σχεδίου ‘Αθηνά’, αποσύρθηκε, χάρη στην κινητοποίηση του συνόλου της κοινότητας του Πανεπιστημίου Αιγαίου.  Κι ενώ τα μεγάλα προβλήματα με το σχέδιο Αθηνά και την πολιτική της μνημονιακής συγκυβέρνησης για την τριτοβάθμια εκπαίδευση παραμένουν, η κοινότητα του Πανεπιστημίου Αιγαίου και του ΤΜΟΔ δικαιούται κατά τη γνώμη μου να είναι ικανοποιημένη από την αποφασιστικότητά της και το θετικό αποτέλεσμα που αυτή παρήγαγε.

Με σεβασμό στην αυτονομία του πανεπιστημίου, ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ έχει δεσμευτεί να υποστηρίξει κάθε αγώνα για τη βελτίωση του δημόσιου πανεπιστήμιου, κάθε προσπάθεια που θα εγγράφεται στη προοπτική της έρευνας και της διδασκαλίας που θα αναβαθμίζει περαιτέρω το πανεπιστήμιο του Αρχιπελάγους, συνδέοντάς το ακόμη πιο αποφασιστικά με τις ανάγκες μιας κοινωνίας δίκαιης και βιώσιμης περιβαλλοντικά.  Γι αυτό και η αριστερά στην οποία έχω την τύχη να συμμετέχω, συμφώνησε ως προς την επιστημολογική αστοχία και τα υπόλοιπα σοβαρά προβλήματα που εκπροσωπούσε η πρόταση για την ενσωμάτωση του ΤΜΟΔ στο Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων.

Μια κοινωνικά δίκαιη και περιβαλλοντικά βιώσιμη κοινωνία προϋποθέτει μια ανεπτυγμένη κοινότητα επιστημόνων που θα μπορούν να αποτιμούν τις προτάσεις των μηχανικών με βάση τον τρόπο με τον οποίο αυτές υποστηρίζουν ή υπονομεύουν τις δημοκρατικά επιλεγμένες κοινωνικές προτεραιότητες. Μια κοινότητα που θα συμβάλει καθοριστικά στο να αναδεικνύεται η κοινωνικότητα της τεχνικής, ο τρόπος με τον οποίο συγκεκριμένες τεχνικές συνδέονται με συγκεκριμένες οικονομικές επιλογές, ο τρόπος με τον οποίο οικονομικές και άλλες κοινωνικές προτιμήσεις εντυπώνονται σε τεχνικές διατάξεις.  Το Τμήμα Μηχανικών Οικονομία και Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αιγαίου μπορεί εκτιμώ να παίξει έναν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση μιας τέτοιας κοινότητας στη χώρα μας.

Δεκαετίες συστηματικών ερευνών από ιστορικούς και κοινωνιολόγους της τεχνολογίας έχουν αποδείξει ότι καμία τεχνική δεν είναι ουδέτερη. Κάθε τεχνική πρόταση ήταν και είναι εγγενώς και μια πρόταση οικονομική, πολιτική και ιδεολογική.  Από σύστασης, μια τεχνική ευνοεί κάποια κοινωνικά ενδεχόμενα και δυσκολεύει κάποια άλλα. Μια σύγχρονη δημοκρατική κοινωνία μπορεί να υπάρχει ως τέτοια μόνο στο βαθμό που μπορεί να αναγνωρίζει την κοινωνική πρόταση που εμφιλοχωρεί σε κάποια τεχνική πρόταση. Ώστε να μην επιτρέπει στην τεχνοκρατία (πρόξενο πολλών δεινών κάθε φορά που επικράτησε ιστορικά) να αντικαθιστά την δημοκρατία, την δημοκρατική αποτίμηση και επιλογή τεχνικών.

Η επιβίωση του ΤΜΟΔ, η μικρή νίκη της κοινότητας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, ακυρώνει νομίζω μια ακραία αδεξιότητα του αρχικού σχεδίου ‘Αθηνά’. Αν ισχύουν όσα ισχυρίζομαι παραπάνω, η μικρή, ειδικού φαινομενικά χαρακτήρα αυτή νίκη, έχει ίσως και μια ευρύτερη συμβολική σημασία, η οποία σχετίζεται με τη δυνατότητα του δημόσιου πανεπιστήμιου να ηγηθεί στον κρίσιμο αγώνα των σύγχρονων κοινωνιών για την δημοκρατία, όπως αυτή απειλείται από το αδιαίρετο ζεύγος τεχνοκρατία-οικονομισμός. Παντού περίπου στον πλανήτη, με ιδιαίτερη όμως οξύτητα στη χώρα μας.

*Ο Τέλης Τύμπας διδάσκει Ιστορία και Κοινωνιολογία της Τεχνολογίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Ειδήσεις σήμερα

Μπείτε στην ομάδα μας στο Viber και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Ακολουθήστε μας στο Google News. Σχολιάστε στην σελίδα μας στο Facebook.

Ο Πολίτης είσαι εσύ. Γίνε συνδρομητής της εβδομαδιαίας έντυπης έκδοσης.