11.1.2022 10:29

Βίος και πολιτεία του Ιακώβου Πιτζιπίου

Ο έμπλεος αντιφάσεων πρώτος Έλληνας Μυθιστοριογράφος

Ο Ιάκωβος Γεωργίου Πιτζιπιός ή Πιτζιπίος ή Πιτσιπιός ή Πιτσιπίος είναι συγγραφέας του 19ου αιώνα, από τους πρώτους από συστάσεως Ελληνικού Κράτους, αφού είναι δημιουργός των πρώτων νεοελληνικών μυθιστορημάτων, της «Ορφανής της Χίου» και του «Ο πίθηκος Ξουθ ή τα Ήθη του Αιώνος».

Γεννιέται στη Χίο στις 19 Ιουλίου 1802, γιος του δασκάλου Γεωργίου Πιτζιπίου, καθολικός στο θρήσκευμα, μέλος της Φιλικής Εταιρείας, ενώ λαμβάνει μέρος στη μάχη του Δραγατσανίου με τον Ιερό Λόχο.

Βεβαίως παρουσιάζει ένα βιογραφικό μέσα στις αντιφάσεις, αφού παρουσιάζεται δυτικού δόγματος, όμως λαμβάνει διαζύγιο από την Ιερά Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου, διατελεί μαθητής και σε δεύτερη χρονική στιγμή, Σχολάρχης της Μεγάλης του Γένους Σχολής, εκδιώκεται, απολαμβάνει την εύνοια του πάπα Πίου του Θ΄, για να την απωλέσει επίσης, ηγείται κίνησης της για την ένωση των Εκκλησιών, υπό την Κωνσταντινούπολη, διδάσκει ως καθηγητής Γαλλικών στην Ερμούπολη, αλλά και στην τσαρική Αυλή, για να βρεθεί τελικά η σορός του στα νερά του Βοσπόρου κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες, με τις εικασίες να διίστανται, ότι δηλαδή είναι θύμα εγκληματικής ενέργειας, προερχόμενης από τους Οθωμανούς ή τους παπικούς.

Από το Δραγατσάνι στο Παρίσι και την Οδησσό

Αφού συντρίβεται ο Ιερός Λόχος στο Δραγατσάνι της Μολδοβλαχίας, διασχίζει κολυμπώντας(!) τον ποταμό Προύθο για να συναντήσει τον ρωσικό στρατό. Από εκεί πηγαίνει στο Παρίσι και συνέχισε τις σπουδές του. Όμως το1822, με την καταστροφή του νησιού της Χίου όπου έχει γεννηθεί, αναγκάζεται να επιστρέψει στην Ελλάδα, αφού ανάμεσα στα θύματα της μεγάλης Σφαγής συγκαταλέγονται οι γονείς και όλοι οι συγγενείς του.

Το 1823 αναλαμβάνει επίτροπος στην κοινότητα Μεγάλο Ρεύμα της Πόλης. Από το 1824 έως το 1837 διδάσκει ρητορική στο Αυτοκρα¬τορικό Λύκειο της Οδησσού. Εντωμεταξύ, το 1830 παντρεύεται στη Σμύρνη, αν και λαμβάνει διαζευκτήριο από το Πατριαρχείο και ξανανυμφεύεται στη Κωνσταντινούπολη. Το 1838 τον συναντάμε στη Σύρο, ως δάσκαλο της γαλλικής γλώσσας.

Σχολάρχης της Μεγάλης του Γένους Σχολής

Το 1839 εκδίδει την «Ορφανή Της Χίου» καθώς και μαθητικά εγχειρίδια. Το 1844 τον βρίσκει να ζει στη Πόλη, να έχει στενές σχέσεις με το Φανάρι και το Πατριαρχείο και να προΐσταται στα σχολεία της ορθόδοξης κοινότητας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Το 1847 διατελεί για 3 μήνες σχολάρχης της Μεγάλης του Γένους Σχολής ενώ δημοσιεύει το έργο του «Κατά των ορθοδόξων των γραψάντων κατά της εγκυκλίου του πάπα Πίου Θ'», που προκαλεί την αντίδραση του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Αναγκάζεται να επιστρέψει στην Ερμούπολη όπου εκδίδει το ημιτελές μυθιστόρημά του «Ο Πίθηκος Ξουθ ή Τα Ήθη Του Αιώνος». Είναι η περίοδος που έρχεται σε επαφή με κύκλους Καθολικών, προξενώντας μάλιστα -με την υποστηρικτική του στάση ως προς την Ένωση των Εκκλησιών- ταραχές στη Σχολή, τα λεγόμενα «πιτζιπικά», που οδηγούν στην καταστροφή του κτηρίου της και στη μεταφορά της στο Φανάρι.

Και μπέης και πρίγκιπας

Από το 1849 εργάζεται ως υπάλληλος της τουρκικής κυβέρνησης στην αυτοκρατορική αποστολή για την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων του Τανζιμάτ Γκιουλχανέ στην Ευρωπαϊκή Τουρκία, λαμβάνοντας τον τίτλο του μπέη, που σύμφωνα με νεότερες έρευνες οικειοποιείται μαζί με εκείνον του πρίγκηπα, ισχυριζόμενος πως κατάγεται από παλιά βυζαντινή οικογένεια πατρικίων.

Το 1852 δημοσιεύει το λίβελο «Ο Ανατολικός Χριστιανός» και το επόμενο έτος ιδρύει στη Ρώμη τη Χριστιανική Ανατολική Εταιρεία, με πρωτοβουλία του πάπα Πίου Θ'.

Στη συνέχεια αγωνίζεται στον ελλαδικό χώρο, αλλά και στην Αγγλία, υπέρ της Καθολικής Εκκλησίας με έμφαση στο πολιτικό τμήμα της με στόχο την ένωση όλων των πληθυσμών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας υπό τον Σουλτάνο, με απαραίτητες όμως προϋποθέσεις τον εκχριστιανισμό του τελευταίου και τη συμμετοχή της Καθολικής Εκκλησίας στην κοσμική εξουσία (!). Η ρήξη με τον Πάπα δεν αργεί να έρθει και το 1862 στρέφεται εναντίον της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας κι υπέρ της ένωσης των 2 εκκλησιών υπό την ηγεμονία του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ενώ συνέχισε να δημοσιεύει έργα του, κυρίως πολιτικά και θρησκευτικά δοκίμια σε Παρίσι και τη Βιέννη. Ο Ιάκωβος Πιτσιπιός πνίγεται στο Βόσπορο υπό ανεξιχνίαστες συνθήκες στις 30 Σεπτεμβρίου 1869. Η εφημερίδα Εκλεκτική της Πόλης γράφει μεταξύ άλλων: «… εδολοφονήθη ή εκ Τούρκων ή εκ Παπιστών …».

(σσ. Αντλήθηκαν στοιχεία από την ειδική αναφορά της ιστοσελίδας http://www.peri-grafis.net/)

Ειδήσεις σήμερα

Μπείτε στην ομάδα μας στο Viber και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Ακολουθήστε μας στο Google News. Σχολιάστε στην σελίδα μας στο Facebook.

Ο Πολίτης είσαι εσύ. Γίνε συνδρομητής της εβδομαδιαίας έντυπης έκδοσης.

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ