Μια από τις πιο άγνωστες αλλά εξαιρετικά ενδιαφέρουσες πτυχές της χιακής ιστορίας ζωντανεύει το Σάββατο 1η Νοεμβρίου, στις 7 το απόγευμα, στον Κοινωνικό Χώρο Αντίβαρο, στο πλαίσιο του κύκλου εκδηλώσεων «Βραδιές Τοπικής Ιστορίας». Η βραδιά είναι αφιερωμένη στην πρώτη εκλογή βουλευτή από τη Χίο στο Οθωμανικό Κοινοβούλιο, το 1908 — τέσσερα μόλις χρόνια πριν την ενσωμάτωση του νησιού στο ελληνικό κράτος.
Το ιστορικό πλαίσιο της εποχής, οι πρωταγωνιστές, οι πολιτικές ζυμώσεις, ο ρόλος της Εκκλησίας και του Πατριαρχείου, καθώς και η σημασία των τότε δημοσιογραφικών οργάνων, συνθέτουν ένα σκηνικό έντονης κοινωνικοπολιτικής κινητικότητας που έμελλε να σημαδέψει τη σύγχρονη χιακή ταυτότητα.
Η Χίος πριν την Ένωση: Ένα νησί σε αναμονή
Το έτος 1908 βρίσκει τη Χίο υπό οθωμανική κυριαρχία αλλά με έντονη ελληνική πνευματική, εμπορική και εθνοθρησκευτική δραστηριότητα. Η αποδοχή του Συντάγματος από την Οθωμανική Αυτοκρατορία και οι μεταρρυθμίσεις των Νεοτούρκων οδήγησαν σε κοινοβουλευτικές εκλογές. Μέσα σε αυτό το πολιτικό άνοιγμα, η Χίος καλείται για πρώτη φορά να στείλει τον δικό της βουλευτή στην Κωνσταντινούπολη, γεγονός που προκάλεσε τεράστιο ενδιαφέρον αλλά και σφοδρές αντιδράσεις στο εσωτερικό του νησιού.
Συγκρούσεις, αντιπαραθέσεις και ο ρόλος της Εκκλησίας
Η εκλογική διαδικασία κάθε άλλο παρά ήπια υπήρξε. Πολιτικές παρατάξεις διαμορφώθηκαν με φόντο όχι μόνο τις ιδεολογικές διαφορές αλλά και τις τοπικές αντιπαλότητες. Εντάσεις, διαδηλώσεις, συλλαλητήρια, ακόμη και καταλήψεις και δικαστικές διαμάχες, σημάδεψαν την πορεία προς τις κάλπες, σε ένα κλίμα διχασμού που αποτυπώθηκε έντονα και στον Τύπο της εποχής.
Καθοριστικός υπήρξε ο ρόλος της τοπικής Εκκλησίας, αλλά και του Οικουμενικού Πατριαρχείου, που δεν έμεινε αμέτοχο, επηρεάζοντας ευθέως τα πολιτικά τεκταινόμενα, μέσω παρεμβάσεων και δημόσιων τοποθετήσεων.
Ο Τύπος και η πολιτική: Πρωτοφανής παρέμβαση για την εποχή
Για πρώτη φορά, ο Τύπος εμφανίζεται ως σημαντικός διαμορφωτής κοινής γνώμης. Μέσα από δημοσιεύματα, άρθρα γνώμης και πολιτικά μανιφέστα, οι εφημερίδες της εποχής αποτέλεσαν όχημα για την προβολή των υποψηφίων και εργαλείο πολιτικής πίεσης. Το φαινόμενο αυτό θεωρείται προπομπός της πολιτικής επικοινωνίας στη Χίο, με τρόπο που μέχρι τότε δεν είχε προηγούμενο.
Ένας βουλευτής για πολλά νησιά
Ο εκλεγμένος βουλευτής της Χίου δεν εκπροσωπούσε μόνο το νησί, αλλά και άλλες νησιωτικές περιοχές, εκπροσωπώντας τους Χιώτες στη Βουλή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Παρά την απουσία εθνικής ανεξαρτησίας, η συγκεκριμένη κοινοβουλευτική παρουσία είχε σημαντικό συμβολισμό, ενισχύοντας τη φωνή του Ελληνισμού στο οθωμανικό κέντρο εξουσίας.
Ομιλητής ο ιστορικός Κώστας Ζαφείρης
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στον φιλόξενο χώρο του Αντίβαρου, επί της οδού Καλοπλύτου 44, με ελεύθερη είσοδο. Εισηγητής θα είναι ο ιστορικός Κώστας Ζαφείρης, ο οποίος έχει ερευνήσει εις βάθος το θέμα, αναδεικνύοντας αυτήν την άγνωστη σελίδα της χιακής ιστορίας. Μέσα από την τεκμηριωμένη παρουσίασή του, αναμένεται να αναδειχθούν στοιχεία που μέχρι σήμερα παραμένουν αποσιωπημένα από την επίσημη αφήγηση.
«Στόχος των Βραδιών Τοπικής Ιστορίας είναι να φωτίσουν άγνωστες πτυχές της ιστορίας της Χίου και να δώσουν την ευκαιρία για συζήτηση και αναστοχασμό σε πλευρές που η "επίσημη ιστορία" έχει αποσιωπήσει», αναφέρουν οι διοργανωτές.
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο.