22.9.2022 12:09

Στη Σμύρνη πριν το τέλος

Απόσπασμα από το έργο του Θανάση Βαλτινού «Το Συναξάρι του Ανδρέα Κορδοπάτη»

H Σμύρνη στα χρόνια 1919-1922, την τριετία της «Ελληνικής Εντολής» ή «ζει μέσα σε πολεμικό παροξυσμό». Με ότι συνεπάγεται αυτό, στην πόλη που πριν και μετά την Καταστροφή της ήταν και είναι το ευρωπαϊκό πρόσωπο της Τουρκίας, ζει ό,τι ακριβώς πριν από λίγα χρόνια η Θεσσαλονίκη, όταν την είχαν κατακλύσει τα συμμαχικά στρατεύματα με τις χιλιάδες των ανδρών τους και τις στρατιές από εκδιδόμενες γυναίκες που αναζητούσαν το χρήμα σε όλες τις παραβαρδάριες περιοχές. Η παρουσία χιλιάδων Ελλήνων στρατιωτών αλλά και ναυτών του συμμαχικού στόλου στη Σμύρνη έχει ως αποτέλεσμα στις ήδη υπάρχουσες κοινές γυναίκες κάθε ηλικίας και φυλής, που ενδημούσαν στους πολυάριθμους και σχεδόν ανεξέλεγκτους οίκους ανοχής, να προστεθούν εκατοντάδες καινούργιες, κυρίως από τα γειτονικά ελληνικά νησιά.

Πολυπολιτισμικός κίνδυνος από αφροδίσια νοσήματα

Την άνοιξη και το καλοκαίρι του 1919, από την Ευρώπη, τα λιμάνια της Μεσογείου, αλλά και από την ενδοχώρα, συρρέουν στη Σμύρνη ποικίλες γυναικείες υπάρξεις χωρίς ιατρική φροντίδα και έλεγχο. Από αυτές άλλες διοχετεύονται σε κρυφούς ή φανερούς οίκους ανοχής, με ημιφωτισμένα σαλόνια και μυρωδιά από λιβάνι και όπιο κι άλλες σε πολυτελή κέντρα διασκέδασης, σε ξενοδοχεία, μπαρ, καφέ αμάν, όπου εκτός από την επαγγελματική εργασία της καλλιτέχνιδας, της αοιδού ή της χορεύτριας εξασκούσαν κι εκείνη της πόρνης. Η πολυπολιτισμικότητα, το πολυσύχναστο λιμάνι και ο τεράστιος αριθμός των εκδιδόμενων γυναικών καθιστούσαν τη Σμύρνη ιδιαίτερα ευάλωτη και ανοιχτή και σε έναν άλλο μεγάλο κίνδυνο, που δεν είναι άλλος από πάσης φύσεως αφροδίσια νοσήματα. Από τα ελαφρά ως τα πλέον βαριά και αγιάτρευτα. Παραθέτει ο συγγραφέας Θανάσης Bαλτινός στο μυθιστόρημά του «Το Συναξάρι του Aνδρέα Kορδοπάτη», διά στόματος του ήρωά του:

[...] Mε το νοσοκομείο συνόρευαν τα λεγόμενα «Xιώτικα». Συνοικία με κοινές γυναίκες. Ονομαζόταν «Χιώτικα» εκ του τόπου καταγωγής αυτών των γυναικών. Προέρχονταν κατά πλειονότητα από τα νησιά Xίο, Mυτιλήνη, Σάμο. Υπήρχαν φυσικά και Σμυρνιές και Τουρκάλες. Το μικροβιολογικό εργαστήριο της στρατιάς το διηύθυνε κάποιος από το Άργος. Δεν θυμάμαι το όνομά του... Kάθε εβδομάδα είχαμε το λιγότερο είκοσι θετικές συφιλιδικές εξετάσεις. Στρατιώτες και πολίτες. Ήταν βεβαίως το προηγούμενο του Mακεδονικού μετώπου. Tα «γαλλικά παράσημα». Αλλά στη Σμύρνη υπήρχε μεγάλη ελευθεριότης των γυναικών. Εθεωρείτο προσβολή για μια κοπέλα να μην έχει φίλο. Δεν ήταν άξια. Υπήρχε η Tερψιθέα. Eκεί πήγαιναν για περίπατο οι αζευγάρωτες. Έφτανε μια ματιά – έτσι γινόταν η επιλογή. Yπήρχαν τα χοροδιδασκαλεία επίσης. Πήγαιναν οι στρατιώτες, όλα τα κορίτσια ήθελαν να χορέψουν μαζί τους. Yπήρχε η εθελουσία προσφορά υπηρεσιών στα νοσοκομεία των Σμυρναίων γυναικών [...].

Εκτός των νοσοκομείων υπήρχε το Υγειονομικό Κέντρο. Αυτό κατά κάποιο τρόπο είχε ειδικευτεί στα αφροδίσια. Έστειλα εκεί έναν στρατιώτη, είχε αρπάξει βλεννόρροια. Αρκάς, ερχόμενος από Θράκη, και είχε κάνει μόνος του θεραπεία με γαλαζόπετρα. Πρακτικός τρόπος, γύρευε ποιος του τον είχε υποδείξει. Είχε κάψει τον βλεννογόνο της ουρήθρας. Πρέπει να πέθαινε από τους πόνους

Προφυλάξεις

Ως μέσα προφύλαξης από τα αφροδίσια νοσήματα οι γιατροί συνιστούν τα προφυλακτικά της εποχής, που είναι οι «μπεμπέκες», με την αμφίβολη ποιότητα και αντοχή τους. Για τη διάγνωση της σύφιλης χρησιμοποιείται το τεστ Βάσερμαν, που έπρεπε να βγαίνει αρνητικό, και ως αγωγή και θεραπεία το θρυλικό «606», το οποίο συμπληρωνόταν με μία δόση υδράργυρου. Το «606» ήταν φάρμακο που διαφημιζόταν κατά κόρον στις εφημερίδες από τον ίδιο τον διευθυντή του Νοσοκομείου Ανδρέας Συγγρός της Αθήνας, καθηγητή Γεώργιο Φωτεινό, αλλά η ενδοφλέβια θεραπεία του ήταν οδυνηρή, επικίνδυνη και απαιτούσε μεγάλη προσοχή, ώστε να μην καταστρέψει τα νεφρά του ασθενή. Το καλοκαίρι του 1920 ο Γ. Φωτεινός, σε έκθεσή του προς τον υπουργό των Εσωτερικών Κωνσταντίνο Pακτιβάν, κατήγγειλε την έλλειψη «των αναγκαιούντων προφυλακτικών μέτρων», τονίζοντας ότι αυτή θα δημιουργούσε κατάσταση «επικίνδυνη διά το μέλλον του έθνους ημών», που δεν θ’ αργούσε να καταστεί «πολύ δυσχερής ώστε να διορθωθεί».


Πηγές:

  1. https://diastixo.gr
  2. «Το Συναξάρι του Aνδρέα Kορδοπάτη» του συγγραφέα Θανάση Βαλτινού

Ειδήσεις σήμερα

Μπείτε στην ομάδα μας στο Viber και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Ακολουθήστε μας στο Google News. Σχολιάστε στην σελίδα μας στο Facebook.

Ο Πολίτης είσαι εσύ. Γίνε συνδρομητής της εβδομαδιαίας έντυπης έκδοσης.

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ