22.10.2013 16:47

Πληρώνουμε την επιταγή του χθες

Είναι κεραυνός εν αιθρία η ανά διήμερο, πλέον, ακτοπλοϊκή εξυπηρέτηση του νησιού; Όχι φυσικά. Εμείς, οι απαιτήσεις μας και η στρεβλή οπτική μας οδηγήσαμε την κατάσταση εδώ που έφτασε. Στη συνείδηση του Χιώτη και του κάθε νησιώτη ο ακτοπλόος συγχέεται με τον εφοπλιστή του εμπορικού στόλου. Κάθε τους έκκληση, κάθε καμπανάκι κινδύνου εκ μέρους τους – κι ήταν πολλές οι προειδοποιήσεις – εκλαμβάνονταν από μας ως τερτίπια για να κερδοφορήσουν περισσότερο. Βλέπαμε την πραγματικότητα από τον παραμορφωτικό φακό μιας άκαμπτης ιδεολογικής στάσης. Η υποχρέωση του κράτους να παρέχει ασφαλείς και φθηνές μεταφορές στους νησιώτες, στην περίπτωση της ελληνικής ακτοπλοϊας εξυπηρετήθηκε με τη μεταβίβαση του φορτίου στους ακτοπλόους.

Με τον τρισκατάρατο εφοπλισμό τα βάζαμε κάθε φορά που οι εταιρείες ανακοίνωναν ότι δεν αντέχουν να ασκούν οι ίδιες κοινωνική πολιτική, μεταφέροντας τους μισούς τους επιβάτες (ναυτικούς, πολύτεκνους, φοιτητές, στρατιώτες, ΑμΕΑ) με μισά ναύλα, την ίδια ώρα που η κρατική αεροπορική εταιρεία δεν έκανε την παραμικρή έκπτωση. Κι αντί να απαιτήσουμε το κράτος να αναλάβει το κόστος, εμείς κλείναμε τους καταπέλτες (από αντίδραση της εποχής η φωτό) και εμποδίζαμε την εκτέλεση των δρομολογίων δρέποντας επαναστατικές δάφνες. Ή κωφεύαμε στα δίκαια αιτήματα της ακτοπλοϊας να απαλλαγεί το εισιτήριο από κρατήσεις υπέρ τρίτων (άλλη κοινωνική πρακτική του κράτους με ξένα κόλυβα), να υπάρχει φθηνότερο καύσιμο για τα πλοία της γραμμής ή να μειώνεται το προσωπικό των πλοίων τη χειμερινή περίοδο, όταν η κίνηση πέφτει σε δραματικά επίπεδα και το πλήρωμα τις καθημερινές είναι περισσότερο από τους επιβάτες.   

Ποτέ δε μας ανησύχησε ούτε ο καθρέφτης των οικονομικών δεικτών.  Έλα μωρέ, τους μαγειρεύουν, υποθέταμε. Παραβλέπαμε τις κινήσεις των αλλεπάλληλων συγχωνεύσεων, τη σταδιακή εξαφάνιση όλων των παραδοσιακών τοπικού χαρακτήρα εταιρειών, δε δίναμε σημασία στα ετήσια οικονομικά αποτελέσματα των εταιρειών, που εξαρτούσαν πλήρως και αποκλειστικά τη βιωσιμότητα τους από τον ετήσιο τραπεζικό δανεισμό. Κι αυτός φούσκωνε – φούσκωνε, ώσπου κάποια στιγμή έσκασε.

Είχαμε κι άλλες απαιτήσεις. Θέλαμε στη γραμμή μας τον ανθό της ακτοπλοϊκής τεχνολογίας, τα κάθε μορφής ταχύπλοα. Μας ξένιζε την ίδια ώρα η μείωση της ταχύτητας τους για να καθηλώσουν τα κόστη καυσίμων, μα θέλαμε και τη θάλασσα ατάραχη, κάθε που το ταχύπλοο περνούσε απ’ τις παραλίες μας το καλοκαίρι και σήκωνε κύμα. Θα μπορούσα να γράψω κι άλλα πολλά παραδείγματα των παραλογισμών μας. Περιορίζομαι να καταλήξω ότι τελικά τα θέλαμε όλα δικά μας κι ας τα πληρώνουν κάποιοι που … δανείζονται γιατί είναι λεφτάδες.

Με τέτοιες συνθήκες μάλλον τυχεροί ήμαστε που διαθέταμε καθημερινή δρομολογιακή σύνδεση κάθε μέρα μέχρι τώρα και απλά δεν το είχαμε καταλάβει. Και θα είμαστε και μελλοντικά, αν δεν γίνουν άμεσα κινήσεις για να διασφαλιστεί ο αριθμός των 4 δρομολογίων.

Μπορεί να μένει σιωπηλός;

Αδιανόητο από όλη αυτή τη συζήτηση να απέχει ο βουλευτής Χίου και πρώην υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου. Με το «νόμο Μουσουρούλη» διευρύνθηκε – και σωστά, κατά την άποψη μου – η δυνατότητα διακοπής εκτέλεσης των ετήσιων δρομολογίων για την ετήσια επιθεώρηση τους από τις 60 ημέρες που ίσχυαν πριν στις 90, «με απόφαση των αρμοδίων αρχών για λόγους ανωτέρας βίας».

Η απόφαση του Συμβουλίου Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών στις 15 Οκτωβρίου 2013 ενέκρινε ομόφωνα την τροποποίηση δρομολογίων του «Blue Star Πάτμος», επομένως διαθέτει τη σύμφωνη γνώμη των αρμοδίων αρχών.

Τι κάνει τώρα ο βουλευτής; Ή διαφωνεί με την πολιτική νομιμοποίηση της διακοπής των δρομολογίων και δημοσιοποιεί καθαρά την άποψη του ή ευθέως απευθύνεται στην κοινή γνώμη του νησιού και αποσαφηνίζει ότι μόνο με μειωμένα τα χειμερινά δρομολόγια υπάρχει σοβαρή πιθανότητα εξυγίανσης των ακτοπλοϊκών εταιρειών. Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα.

Όμως και η τακτική «γύρω μου πέφτουν οι σφαίρες χαλάζι κι εγώ σφυρίζω αδιάφορα, προσποιούμενος ότι δεν τις βλέπω» δεν μπορεί να υιοθετείται ως μόνιμη λύση. Ο πρώην υπουργός Ναυτιλίας, ως χειριστής των κρίσιμων διαπραγματεύσεων με Τρόϊκα, ακτοπλόους και ναυτεργατικά σωματεία οφείλει δημόσια να τοποθετηθεί. Και να νουθετήσει ή να ξεσηκώσει την κοινωνία των δυο νησιών για όσα παρακολουθεί να συμβαίνει. Αυτός είναι ο ρόλος του.

Υποχρεωμένοι να προσαρμοστούμε στο νέο περιβάλλον

Και το ερώτημα είναι τι μέλει γεννέσθαι από τούδε και στο εξής. Η εύκολη λύση είναι η επανάληψη των απαιτήσεων μας. Να αρχίσουμε όλοι να διεκδικούμε την άμεση εφαρμογή του μεταφορικού ισοδύναμου, να επιχειρήσουμε δηλαδή να πετύχουμε σε μια εβδομάδα όσα δεν καταφέραμε σε δυο δεκαετίες.

Μια άλλη εξίσου εύκολη λύση είναι να πιέσουμε να αλλάξει το θεσμικό πλαίσιο περί άγονων γραμμών. Να ζητήσουμε δηλαδή να εντάσσονται σε αυτό το καθεστώς και τα νησιά άνω των 50.000 κατοίκων που στερούνται ακτοπλοϊκής εξυπηρέτησης κάθε ημέρα. Πόσες πιθανότητες λέτε να έχουμε στην επίτευξη της;

Μια τρίτη είναι να καλέσουμε τη «Blue Star» και τη «H.S.W.» και να θέσουμε τις βάσεις ενός ειλικρινούς διαλόγου των κοινωνιών μας με τις εταιρείες, αναγνωρίζοντας ότι παύουμε να τις βλέπουμε ως μόνιμο σάκο του μποξ για τις κατά καιρούς απαιτήσεις μας. Να εξετάσουμε φερ’ ειπείν, να πιέσουμε το Υπουργείο αύριο κιόλας να καταργήσει τους φόρους υπέρ τρίτων στους ναύλους και, χωρίς τη χειμερινή περίοδο το εισιτήριο να μειωθεί, το ποσοστό να καταλήγει στα ταμεία των ακτοπλοϊκών. Να αποδεχθούμε ότι θα καταργηθούν ή θα περικοπούν τα ποσά μείωσης των εκπτωτικών ανά κατηγορίες ναύλων, με τη συγκατάθεση μας. Να δεχθούμε μισή ώρα παραπάνω διαδρομή, αν αυτό συνεπάγεται βελτίωση των οικονομικών μεγεθών των ακτοπλοϊκών εταιρειών. Να τους δώσουμε να καταλάβουν ότι τις θέλουμε υγιείς οικονομικά εταίρους σε μια σχέση αμφίδρομου σεβασμού και απόδοσης. Και τέλος να εξετάσουμε κατά πόσο είναι εφικτό τα δρομολόγια από 4 να γίνουν 5, να υπάρχει ανταπόκριση δρομολογίων Παρασκευή από Πειραιά και Κυριακή επιστροφή από Μυτιλήνη και Χίο.

Για χρόνια εκλαμβάναμε ως δεδομένη την καθημερινή μεταφορά και απαιτούσαμε, με τρόπους άκομψους, το … παντεσπάνι της. Σήμερα καταλαβαίνουμε ότι δεδομένο τίποτα δεν είναι σε μια ελεύθερη οικονομία. Εκτός αν είμαστε της αντίληψης που πιστά εκφράζεται από το Κ.Κ.Ε. για δημόσιο φορέα ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών. Τότε η κουβέντα να γίνει προφανώς σε άλλη βάση. 

Ειδήσεις σήμερα. Μπείτε στην ομάδα μας στο Viber και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Ακολουθήστε μας στο Google News. Σχολιάστε στην σελίδα μας στο Facebook.

Τα νέα της Χίου κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας. Γίνετε συνδρομητής της εφημερίδας «πολίτης» συμπληρώνοντας την ηλεκτρονική φόρμα εδώ.

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ