Με ένα ιδιαίτερα τεκμηριωμένο τρόπο απάντησαν τα μέλη της Επιτροπής Υπεράσπισης Αμανής σε δύο κομβικά ερωτήματα που τέθηκαν από τον "Πολίτη" κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου στην πληγείσα Ποταμιά: αφενός για τη διάθεση των εναέριων μέσων κατά την ημέρα της καταστροφικής πυρκαγιάς - καθότι η Κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι διατέθηκαν 11 εναέρια μέσα, και αφετέρου για την τύχη των 9 εκατομμυρίων ευρώ που είχε ανακοινώσει ως χρηματοδότηση ο Βουλευτής Χίου, Νότης Μηταράκης.
Οι τοποθετήσεις υπήρξαν αιχμηρές και αποκαλυπτικές, ενώ κατέδειξαν, με συνδυασμό εμπειρικών μαρτυριών και τεκμηρίωσης, την ύπαρξη πολλαπλών κενών στην κρατική διαχείριση της κρίσης.
Αναφορικά με τη χρονική στιγμή επέμβασης των εναέριων μέσων, ο νομικός και μέλος της Επιτροπής, Σιδερής Τσούρος, ανέφερε πως η πρώτη οργανωμένη πυροσβεστική παρουσία καταγράφηκε περίπου μία ώρα μετά την εκδήλωση της πυρκαγιάς, σύμφωνα με αναλύσεις από τη βάση δεδομένων του Copernicus και τις εκτιμήσεις πολιτών. Όπως σημείωσε:
«Τα δύο ελικόπτερα που διατέθηκαν εμφανίστηκαν όταν η πυρκαγιά είχε ήδη προσλάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Τη στιγμή της ανάγκης, η περιοχή ήταν ουσιαστικά μόνη της».
Η Αντιγόνη Μαϊστράλη, οικονομολόγος και μέλος του Δ.Σ., υπήρξε καυστική στην αποδόμηση των επίσημων ανακοινώσεων:
«Οι ισχυρισμοί περί έντεκα εναέριων μέσων πιθανόν αφορούν ένα άθροισμα διαφορετικών ημερών ή διαφορετικών περιστατικών. Η πραγματικότητα στο έδαφος ήταν εντελώς διαφορετική. Στο τέλος, είδαμε δύο κουβαδάκια – αυτό ήταν».
Από την πλευρά του, ο Διομήδης Τζιώτης, μόνιμος κάτοικος, ανέφερε με έμφαση ότι ένα από τα ελικόπτερα ήταν «ανεπαρκούς χωρητικότητας και με εμφανή τεχνικά προβλήματα, καθώς ο κάδος του έχανε νερό καθ’ οδόν», ενώ το δεύτερο «εκτελούσε κύκλους με μεγάλη καθυστέρηση από τη θάλασσα στο μέτωπο της φωτιάς, όταν η καταστροφή είχε ήδη συντελεστεί».
Ο Σωτήρης Θεοδώρου, επιχειρηματίας της περιοχής, επεσήμανε ότι ακόμη και σήμερα δεν έχει υπάρξει επίσημος χαρακτηρισμός των πληγέντων χωριών ως πυρόπληκτων, ενώ πρόσθεσε πως οι ασφαλιστικές εισφορές των επαγγελματιών «εξακολουθούν να απαιτούνται χωρίς καμία αναστολή ή μέριμνα».
Η Επιτροπή ανακοίνωσε ότι προχωρά σε νομικές ενέργειες, οι οποίες θα περιλαμβάνουν τη συνεργασία με ειδικευμένους νομικούς και επιστημονικούς φορείς όπως ο Δικηγορικός Σύλλογος Χίου, προκειμένου να τεκμηριωθούν πιθανές παραλείψεις καθήκοντος ή εσφαλμένοι επιχειρησιακοί χειρισμοί, που οδήγησαν στην καταστροφή 70.000 στρεμμάτων.
«Η ευθύνη δεν είναι μόνο ηθική ή πολιτική. Είναι ενδεχομένως και νομική. Η άνιση κατανομή των εναέριων μέσων δεν μπορεί να περάσει χωρίς αξιολόγηση», δήλωσε ο κ. Τσούρος, κάνοντας λόγο για δυσανάλογη ανταπόκριση σε σύγκριση με άλλες περιοχές της χώρας, όπου οι ζημιές περιορίστηκαν λόγω της έγκαιρης επέμβασης των μέσων πυρόσβεσης.
Στο δεύτερο ερώτημα, που αφορούσε την ανακοίνωση του κ. Νότη Μηταράκη για χρηματοδότηση ύψους 9 εκατομμυρίων ευρώ υπέρ της Αμανής, η κα Μαϊστράλη απάντησε χωρίς περιστροφές:
«Μέχρι σήμερα, δεν έχουμε λάβει καμία απολύτως επίσημη ενημέρωση σχετικά με την προέλευση, τους διαχειριστές και τον προορισμό αυτών των κονδυλίων».
Σύμφωνα με την ίδια, δεν υπάρχει θεσμοθετημένος μηχανισμός διαβούλευσης ή παρακολούθησης, ούτε ανακοινωμένα κριτήρια κατανομής:
«Ποιοι αποφασίζουν; Ποια είναι η ιεράρχηση των αναγκών; Ποιος εξασφαλίζει τη διαφάνεια στη διάθεση των χρημάτων; Η σιωπή των αρχών είναι εκκωφαντική».
Ιδιαίτερα ανησυχητικές ήταν και οι αναφορές του Διομήδη Τζιώτη για την κατάσταση των υποδομών την ημέρα της πυρκαγιάς:
«Η γεννήτρια που στάλθηκε για την τροφοδότηση της γεώτρησης δεν ήταν συμβατή με το δίκτυο. Δεν υπήρξε κανένας τεχνικός υπολογισμός, κανένα σχέδιο ετοιμότητας. Η παροχή νερού δεν ενεργοποιήθηκε ποτέ».
Ακόμη πιο αποκαλυπτική ήταν η περιγραφή του για την προσπάθεια των πυροσβεστικών δυνάμεων:
«Σε μία και μόνο παροχή, προσπαθούσαν να υδροδοτηθούν ταυτόχρονα 41 οχήματα – 22 πυροσβεστικά και 19 υδροφόρες. Καιγόταν η Αμανή και έδιναν μάχη με… λάστιχα κήπου».
Το συνολικό συμπέρασμα από τις τοποθετήσεις των μελών της Επιτροπής συνοψίστηκε εύγλωττα στη φράση της Αντιγόνης Μαϊστράλη:
«Αυτό που ζούμε είναι μια διαρκής ενοργανωσιά. Χωρίς συντονισμό, χωρίς ενημέρωση, χωρίς ευθύνη».
Η Επιτροπή Υπεράσπισης Αμανής διαμηνύει πως η ανοχή έχει εξαντληθεί και πως πλέον κάθε ενέργεια θα συνοδεύεται από δημόσια τεκμηρίωση και, όπου απαιτείται, από νομικές διαδικασίες, τόσο για τη διαχείριση της καταστροφής όσο και για τη διανομή των ανακοινωμένων χρηματοδοτήσεων.
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο.