Πολλές φορές έγινε ο κακός της δημοτικής αρχής. Άλλες γιατί δεν σήκωνε μύγα στο σπαθί του, επιμένοντας στην απομάκρυνση κάδων, άλλες γιατί δεν υπέκυπτε σε «συνοικιακά» ή ατομικά αιτήματα. «Αν ήμουν ευλύγιστος, προσβλέποντας σε πολιτική εκμετάλλευση, τα σκουπίδια σήμερα θα ήταν στους δρόμους», λέει σήμερα ο Ν. Μαρτάκης σε μια εφ’ όλης συνέντευξη του για τη λειτουργία της Διεύθυνσης Καθαριότητας.
Έδωσε μάχη νοοτροπίας ακόμα και για θέματα που φαίνονται ασήμαντα. «Άκουσα πολλά ακόμα και για την απόφαση μου να μπει ένα τέλος στο αίσχος των στύλων γεμάτων με αφίσες και αγγελτήρια κηδειών. Πετύχαμε να καθαριστούν και η ενημέρωση των συνδημοτών μας να γίνεται πολιτισμένα σε πλαίσια. Τελικά όλα είναι εφικτά, φτάνει να αποφασίσουμε να αλλάξουμε».
Ήταν ο μόνος ουσιαστικά θεματικός αντιδήμαρχος, διατηρήθηκε στο πόστο του από τον Πολ. Λαμπρινούδη για όλη τη δημοτική θητεία, και κατά κοινή ομολογία των συναδέλφων του χωρικών αντιδημάρχων η συνεργασία τους ήταν αποδοτική.
«Αν πετύχουμε να αλλάξουμε τη νοοτροπία στον κόσμο, να τον κάνουμε να νοιώσει τους δημόσιους χώρους σαλόνι του σπιτιού του και τα σκουπίδια πολύτιμα υλικά, τότε θα είμαστε όλοι πιο περήφανοι για το όμορφο νησί μας», τονίζει.
Ερ.: Είστε ικανοποιημένος από το επίπεδο καθαριότητας στον ενιαίο Δήμο Χίου;
Ν.Μ.: Συνηθίζεται να λέγεται σ’ αυτές τις περιπτώσεις ότι ο εχθρός του καλού είναι το καλύτερο. Στην περίπτωση μας όμως είναι καθοριστικό ότι τα πάντα ξεκίνησαν εκ του μηδενός. Αναλάβαμε ένα Δήμο με διπλάσιο πληθυσμό και πολλαπλάσια έκταση. Σχεδόν σε όλη την υπόλοιπη Ελλάδα η πρώτη μέρα εφαρμογής του «Καλλικράτη» ήταν δραματική στον τομέα καθαριότητας. Υπήρξαν περιπτώσεις δήμων σε όλη τη χώρα που τα σκουπίδια σχημάτιζαν βουνά μέσα στις πόλεις. Εδώ πετύχαμε να μη ζήσουμε τέτοιες σκηνές. Από την πρώτη μέρα ο μηχανισμός λειτούργησε σαν έτοιμος από καιρό κι είχαμε πια να αντιμετωπίσουμε τις διαφορετικές συνθήκες αποκομιδής από την αδυναμία λειτουργίας των παραδοσιακών ΧΑΔΑ. Όλα αυτά με ελάχιστη δύναμη προσωπικού. Υπό τέτοιες συνθήκες μπορώ να εκφράσω την ικανοποίηση μου για τη λειτουργία της Υπηρεσίας. Ήταν παράσημα για τη δουλειά μας οι αναφορές επισκεπτών – προσώπων που είχαν γνώση των συνθηκών στην υπόλοιπη Αυτοδιοίκηση - και μιλούσαν με τα καλύτερα λόγια για την εικόνα του νησιού μας.
Ερ.: Συχνά αναφέρεστε στις ελλείψεις προσωπικού. Εμείς είδαμε την Υπηρεσία να εργάζεται και με αυξημένο και με μειωμένο προσωπικό. Μήπως είναι υπερβολική διεκδίκηση το αίτημα των διαρκών προσλήψεων;
Ν.Μ.: Από τον Ιανουάριο του 2011 που ανέλαβε η παρούσα δημοτική αρχή το προσωπικό της Δ/νσης Καθαριότητας όχι μόνο δεν αυξήθηκε αλλά μειώθηκε με δραματικό τρόπο. Ο αριθμός των υπηρετούντων μονίμων εργατών καθαριότητας μειώθηκε κατά εννέα άτομα (λόγω συνταξιοδότησης και θανάτου) σε συνολικό αριθμό 55 εργατών.
Εάν υπολογιστεί ότι ο ετήσιος όγκος αποκομιδής των απορριμμάτων στο νησί ανέρχεται περίπου στους 20.000 τόνους και διαιρεθεί με το υπάρχον σήμερα προσωπικό των 35 εργατών απορριμματοφόρων, η αναλογία χειρισμού απορριμμάτων για κάθε εργαζόμενο φτάνει περίπου στους 570 τόνους ετησίως!
Αν υπολογιστεί ακόμα και ο ημερήσιος φόρτος εργασίας, με περίπου 264 μέρες εργασίας, ο όγκος των σκουπιδιών που καλείται ο κάθε εργαζόμενος στο ημερομίσθιό του ανέρχεται σχεδόν σε δύο τόνους!
Μετά από αυτά τα στοιχεία φαίνεται καθαρά η εξαιρετική προσπάθεια που καταβάλει το προσωπικό όχι μόνο της ειδικότητας των εργατών καθαριότητας αλλά κι εκείνης των μηχανικών συνεργείου, των οδοκαθαριστών, συνολικά της Διεύθυνσης.
Για να ανταποκριθούμε στον όγκο της δουλειάς κάναμε τις προσευχές μας για να κυλούν ομαλά οι διαδικασίες 8μηνών προσλήψεων από τον ΑΣΕΠ ή των κοινωνικών προγραμμάτων, αλλά δυστυχώς φτάναμε στο σημείο αυτές να μας επιτρέπονται όλη την άλλη περίοδο, εκτός των καλοκαιρινών μηνών του υψηλού φόρτου.
Υποχρεωθήκαμε να δημοπρατήσουμε τμήματα της δουλειάς, κυρίως τους καθαρισμούς στα χωριά, αφού παρατηρούμε την αδυναμία ενίσχυσης του Δήμου με μόνιμο προσωπικό στην Καθαριότητα. Το διάστημα αυτό έπεισε και τον κάθε κακόπιστο ότι η Διεύθυνση Καθαριότητας είναι υποστελεχωμένη και είναι ανάγκη αδήριτη η ενίσχυση της από μόνιμο προσωπικό.
Ερ.: Αν όλα λειτουργούσαν διαφορετικά, με ΧΥΤΑ στη βόρεια Χίο και Σταθμούς Μεταφόρτωσης, θα ήταν εξίσου αναγκαία η ενίσχυση σε προσωπικό;
Ν.Μ.: Πράγματι μέσα σε όλα ανατράπηκε και ο αρχικός σχεδιασμός των δυο ΧΥΤΑ. Είναι πρόβλημα για τη διαχείριση των απορριμμάτων η απένταξη του ΧΥΤΑ στα Πυργιά, όπως ήταν εμπόδιο η καθυστέρηση στον καθορισμό των Σταθμών Μεταφόρτωσης. Δυστυχώς υποδομές που έχουν σαφή περιβαλλοντική διάσταση έχουν πάντοτε καθυστερήσεις στην υλοποίηση τους, ακόμα και από αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών.
Όμως σήμερα ο Σ.Μ.Α. των Καρδαμύλων είναι μια σημαντική δημοτική υποδομή, πολύ σύντομα θα είναι έτοιμος και ο αντίστοιχος της Αμανής και με τη λειτουργία τους εξοικονομείται ενέργεια που θα έπρεπε να καταβληθεί με την εκτέλεση δρομολογίων, που στην περίπτωση του νησιού μας, με τον μοναδικό ΧΥΤΑ στην Βέσσα, θα ήταν ιδιαιτέρως επιβαρυντική.
Να σημειωθεί επίσης ότι ο ΣΜΑ των Καρδαμύλων, ο οποίος ελάχιστη περιβαλλοντική επιβάρυνση προκαλεί, ουσιαστικά αντικατέστησε τον ανεξέλεγκτο χώρο διάθεσης απορριμμάτων του πρώην Δήμου, ο οποίος απενεργοποιήθηκε με μελλοντικό σχεδιασμό για την αποκατάστασή του.
Ερ.: Οι ΧΑΔΑ έχουν πάψει πλέον να λειτουργούν;
Ν.Μ.: Φυσικά. οι ΧΑΔΑ που βρίσκονταν στον πρώην Δ. Μαστιχοχωρίων, στον πρώην Δ. Αμανής, στον πρώην Δ. Καρδαμύλων καθώς και του πρώην Δ. Χίου και όλες οι παλιές χωματερές σφραγίστηκαν οριστικά, ώστε ο Δήμος μας να εναρμονιστεί με την Ευρωπαϊκή νομοθεσία διάθεσης και διαχείρισης των απορριμμάτων. Κι ήταν ένα σημαντικό επίτευγμα για το Δήμο μας.
Να θυμίσω, μια και η αναφορά στα έργα υποδομής, ότι έγινε και η κατασκευή βάσεων οπλισμένου σκυροδέματος για την εγκατάσταση μηχανικών απορριμματοκιβωτίων συμπίεσης. Οι βάσεις αυτές κατασκευάστηκαν σε έξι επιλεγμένες θέσεις της νότιας Χίου, με σκοπό την απόσυρση των υπαρχόντων κυλιόμενων κάδων, τη συμπίεση των απορριμμάτων, την ελαχιστοποίηση του όγκου τους με τελικό αποτέλεσμα τη μείωση της συχνότητας των δρομολογίων των απορριματοφόρων.
Ερ.: Δεχθήκατε ισχυρή κριτική για το θέμα της ανακύκλωσης.
Ν.Μ.: Κακώς, η διαδικασία της ανακύκλωσης στο Δήμο μας πραγματοποιείται εδώ και περίπου ένα χρόνο κατόπιν σύμβασης με ιδιωτική εταιρεία στα πρότυπα των συμβάσεων της Ε.Ε.Α. με ενδιαφερόμενους Δήμους.
Λαμβάνοντας υπόψη τον τύπο της ανακύκλωσης που πραγματοποιείται στο νησί μας, που θεωρείται από τους δυσκολότερους, αφού πρόκειται για ανακύκλωση στην πηγή, προϋποθέτοντας δημότες εξαιρετικά συνειδητοποιημένους, τα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά. Μέχρι στιγμής το νησί μας έχει απαλλαγεί από περίπου 1.500 τόνους ανακυκλώσιμων υλικών, που διαφορετικά θα επιβάρυναν με τον όγκο τους το περιβάλλον μας, αλλά και την Υπηρεσία που θα υποχρεωνόταν για την αποκομιδή τους. Συμβατική υποχρέωση του Δήμου Χίου με την ιδιωτική εταιρεία ανακύκλωσης αποτελούσε η εξεύρεση κατάλληλου χώρου για την προσωρινή αποθήκευση και δεματοποίηση των ανακυκλώσιμων υλικών.
Ο Δήμος, συνεπής στην υποχρέωσή του και μετά από πρωτοβουλία του δημάρχου, κατόπιν υπογραφής επωφελέστατου χρησιδανείου για την παραχώρηση των εγκαταστάσεων παλιάς αλουμινοβιομηχανίας, προσέφερε για εγκατάσταση τον απαραίτητο χώρο στον οποίο εξελίσσονται εργασίες για την πλήρη εκμετάλλευση του.
Θέλω να πιστεύω ότι η ανακύκλωση δουλεύει σωστά, προσδοκούμε ακόμα καλύτερα αποτελέσματα. Δυστυχώς όσοι θεωρούν ότι μπορούσε να είχε γίνει από το Δήμο μάλλον δεν έχουν πλήρη συναίσθηση του ανθρώπινου δυναμικού της Υπηρεσίας και απλά κάνουν ανέξοδη αντιπολίτευση.
Ερ.: Χρειάζονται επιπλέον ενέργειες στην Καθαριότητα;
Ν.Μ.: Αναμφίβολα. Από την πλευρά μας ήταν σημαντική και η διοικητική προσπάθεια που καταβάλλεται από το τμήμα διαχείρισης και συντήρησης οχημάτων για την εφαρμογή διατάξεων που αφορούν τον έλεγχο των οχημάτων του Δήμου από ΚΤΕΟ, κάτι που γίνεται για πρώτη φορά, την έκδοση νομιμοποιητικών εγγράφων για οχήματα που δεν είχαν καταχωρηθεί, ή την έκδοση νέων αριθμών κυκλοφορίας. Η τακτοποίηση εκκρεμών υποθέσεων είναι πολύ σημαντική παράμετρος.
Επίσης αξίζει να αναφερθεί η εφαρμογή της διαδικασίας για την προμήθεια ανταλλακτικών στο Δήμο μας με «συμφωνία-πλαίσιο», που πραγματοποιείται πρωτοποριακά όχι μόνο στον Δήμο Χίου, αλλά και στους Δήμους της υπόλοιπης Ελλάδας, με αποτέλεσμα την εξοικονόμηση σημαντικών πόρων.
Ερ.: Ο δημότης θα μπορεί να συναρτά την ποιότητα των υπηρεσιών καθαριότητας με τα αντίστοιχα ανταποδοτικά τέλη;
Ν.Μ.: Στο θέμα αυτό γίνεται προσπάθεια να αμβλυνθούν, κατά το δυνατόν, οι οικονομικές απαιτήσεις για το δημότη. Αναλογιστείτε πόσο υπέρμετρα αυξήθηκαν οι δαπάνες από τη μεταφορά όλων των σκουπιδιών στον ΧΥΤΑ της Βέσσας. Κρατήσαμε τα ανταποδοτικά τέλη σε επίπεδα που δεν δημιούργησαν μεγαλύτερη πληγή στους συνδημότες μας.
Θέλω να πιστεύω ότι μέσα στην επόμενη πενταετία, όταν πια η διαχείριση των απορριμμάτων θα βρίσκεται σε μια πιο αποκρυσταλωμένη κατάσταση, με δυνατότητες από το Δήμο να προβλέπει τα κόστη του, θα υπάρξουν σταδιακές μειώσεις. Για να συμβεί αυτό χρειάζεται όμως και αλλαγή νοοτροπίας. Να αντιληφθούμε όλοι μας ότι τα σκουπίδια δεν είναι υπόθεση μόνο του άλλου. Είναι πρωτίστως υπόθεση δική μας, υπόθεση όλων μας.
«Δεν μπορεί να είναι το νησί καθαρό, όταν είναι βρώμικος ο αντιδήμαρχος»
Ερ.: Σας κατηγορούν ότι δεν συνάδει ο ρόλος του αντιδημάρχου Καθαριότητας με το καθημερινό κουστούμι. Έχουν άδικο;
Ν.Μ.: Ο λαϊκισμός έχει αστείρευτα κεφάλια. Θα δεχόμουν την κατηγορία αν το νησί βρωμούσε κι έζεχνε. Δεν συμβαίνει όμως αυτό, άρα η Υπηρεσία και ο αντιδήμαρχος δουλεύουν.
Κάποιοι μπορούν να φαντάζονται τον αντιδήμαρχο ρακένδυτο ή με φόρμα εργασίας. Δεν ξέρουν το Μαρτάκη στην προσωπική του ζωή. Πάντοτε ήμουν λάτρης της καθαριότητας ακόμα και στα πιο ασήμαντα. Δεν θα αλλάξω σήμερα για να παριστάνω ότι δουλεύω. Η ευθύνη μου είναι ο συντονισμός κι έχω την άποψη ότι δεν μπορεί να είναι το νησί καθαρό όταν είναι βρώμικος ο ίδιος ο αρμόδιος αντιδήμαρχος.
ΕΞΟΠΟΛΙΣΜΟΣ
«Στεκόμαστε πια στα δικά μας πόδια»
Ερ.: Καθαριότητα όμως δεν σημαίνει μόνο υποδομές και προσωπικό. Είναι εξίσου σημαντικός και ο τομέας του εξοπλισμού. Εδώ έγιναν βήματα;
Ν.Μ.: Εδώ θα μου επιτραπεί να πω ότι έγιναν τα σημαντικότερα βήματα. Με την ανάληψη του νεοσύστατου Δήμου από την παρούσα δημοτική αρχή, ο αρχικός σχεδιασμός που αφορούσε τον τομέα της καθαριότητας και της ανακύκλωσης βασίζονταν στα νέα δεδομένα, δηλαδή τη λειτουργία ενός μοναδικού ΧΥΤΑ στην Νότια Χίο και την αναγκαστική μεταφορά των απορριμμάτων όλου του νησιού μόνο σε αυτόν. Υποχρεωτικά ο σχεδιασμός στράφηκε στην αγορά και στην τοποθέτηση εξοπλισμού με κεντρική ιδέα την ελαχιστοποίηση των δρομολογίων των απορριμματοφόρων.
Για το λόγο αυτό σχεδιάστηκε από την Υπηρεσία και εγκρίθηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο ο διαγωνισμός για την «Προμήθεια μηχανολογικού εξοπλισμού για τη συλλογή και μεταφορά των απορριμμάτων στο Δήμο Χίου», προϋπολογισμού 725.000,00 €, με τον οποίο πετύχαμε την αγορά των παρακάτω ειδών που βρίσκονται ήδη στην κατοχή της Υπηρεσίας.
1) Δύο ημιρυμουλκούμενων οχημάτων.
Πρόκειται στην ουσία για κινητούς σταθμούς μεταφόρτωσης και μηχανικής συμπίεσης απορριμμάτων, αυτόνομους και αυτοηλεκτροδοτούμενους χωρητικότητας 55κ.μ. ο καθένας, σχεδιασμένοι για να καλύψουν τις ανάγκες της πόλης της Χίου.
2) Ενός νέου οχήματος τύπου ελκυστήρα (τράκτορας) για την μετακίνηση των παραπάνω οχημάτων.
3) Ενός οχήματος με μηχανισμό ανύψωσης τύπου γάντζου.
4) Τριών μηχανικών απορριμματοκιβωτίων συμπίεσης χωρητικότητας 24 κμ.
5) Επτά μηχανικών απορριμματοκιβωτίων συμπίεσης χωρητικότητας 12 κμ.
Εκτός των παραπάνω η Δ/νση προμηθεύτηκε με ξεχωριστούς διαγωνισμούς τα παρακάτω:
6)Ένα νέο απορριμματοφόρο τύπου πρέσσας 16κ.μ. προϋπολογισθείσας δαπάνης 147.600,00.
7)Υπερκατασκευή απορριμματοφόρου τύπου πρέσας 10 κ.μ. δαπάνης 45.000,00 €.
8)Δύο υπερκατασκευές συμπιεστών απορριμματοφόρων 6 και 8 κ.μ. δαπάνης 78.000 €.
9) Έξι ανοικτά απορριμματοκιβώτια 14,5 κ.μ. δαπάνης 35.000,00€.
10)Προμήθεια 100 νέων μεταλλικων τροχήλατων κάδων 1.300 lt.
11)Προμήθεια 171 νέων μεταλλικών τροχήλατων κάδων 1.300 lt.
12) Εννέα ανοικτά απορριμματοκιβώτια 14,5 κ.μ..
Στον τομέα αυτόν ακόμα αξίζει να αναφερθεί και η ανανέωση του εξοπλισμού που αφορά τον πεζοπόρο οδοκαθαρισμό δηλαδή:
13) Προμήθεια 20 τροχήλατων κάδων πεζών οδοκαθαριστών.
14) Προμήθεια 10 βενζινοκίνητων σαρώθρων.
15) Προμήθεια 30 πλαστικών τροχήλατων κάδων 200 lt.
Συμπληρωματικά με τα παραπάνω πρέπει να αναφερθεί η δωρεάν παραχώρηση στο Δήμο Χίου, κατόπιν πρωτοβουλίας της δημοτικής αρχής, ενός αυτοκινούμενου σαρώθρου από τον Δήμο Αθηναίων μετά τις απαραίτητες εργασίες επισκευής και συντήρησης που επιβαρύνθηκε η Υπηρεσία.
Ερ.: Στην ουσία μιλάμε για ένα σύγχρονο εξοπλισμό νέας γενιάς. Γιατί απαιτήθηκε αυτή η δαπάνη; Δεν υπήρχε εξοπλισμός στους πρώην δήμους;
Ν.Μ.: Πονεμένη ιστορία. Με την παραλαβή του εξοπλισμού από τους συνενωθέντες Δήμους διαπιστώσαμε ότι τόσο τα οχήματα όσο και ο εξοπλισμός αποκομιδής των απορριμμάτων σπανίως είχε αντικατασταθεί τα προηγούμενα χρόνια ενώ η συντήρησή του ήταν η ελάχιστη δυνατή. Το δημοτικό συνεργείο ξέρει τι έχει τραβήξει για να τα φέρει σε μια κατάσταση να κινούνται. Αλλού είχαν χαθεί οι πινακίδες κυκλοφορίας των οχημάτων ή ακόμα και τα κλειδιά.
Η τιτάνια προσπάθεια ενίσχυσης της Διεύθυνσης σε εξοπλισμό έγινε σε μια πολύ δύσκολη για το Δήμο οικονομική συγκυρία, οφείλω να ευχαριστήσω το δήμαρχο για την ανταπόκριση και να διαβεβαιώσω ότι σήμερα η Διεύθυνση Καθαριότητας είναι σε θέση να σταθεί στα δικά της πόδια με εξοπλισμό που θα την κρατήσει για κάποια χρόνια ακόμη.
facebook
youtube
instagram
X
