Η κοινή αναφορά σε «Αφροδίτη της Μήλου» και «Σφαγή της Χίου»

Τι κοινό έχουν η «Αφροδίτη της Μήλου» και ο μεγαλειώδης ζωγραφικός πίνακας του Eugène Delacroix, η «Σφαγή της Χίου»; Η εύκολη και συνάμα ασφαλής απάντηση είναι, πέρα τη θεματική ελληνική αναφορά, ότι αποτελούν και τα δύο κορυφαία καλλιτεχνικά αριστουργήματα, από τα πολυτιμότερα εκθέματα του διασημότερου μουσείου του κόσμου, του Μουσείου του Λούβρου. Αυτό πια είναι γνωστό στους περισσότερους. Πέραν τούτου πάντως τα δύο ξακουστά έργα Τέχνης συνδέονται με το φιλέλληνα Olivier Voutier (1796-1877) που δεν είναι άλλος απ’ τον Γάλλο αξιωματικό του Ναυτικού που παραιτήθηκε από τη θέση του για να έρθει να πολεμήσει στην επαναστατημένη Ελλάδα.

Η ανεύρεση του Γλυπτού

Ο Ολιβιέ Βουτιέ εντοπίζει σε εξοχή της Μήλου το 1820, το χωρικό που εντόπισε το χωρικό της Μήλου, να ανασύρει και μετά απογοητευμένος να θάβει, ναι να θάβει (!) το εύρημά του, αφού δεν εξυπηρετούσε να χρησιμοποιηθεί ως οικοδομικό υλικό!!! Συγκεκριμένα στον ελληνικό χώρο ο Ολ. Βουτιέ βρίσκεται για πρώτη φορά το 1820 ως σημαιοφόρος γαλλικού πολεμικού πλοίου. Κατά την παραμονή του στη Μήλο, παρακινημένος από τα αρχαιογνωστικά του ενδιαφέροντα, επιχειρεί ανασκαφές κοντά στο θέατρο της αρχαίας πόλης, όταν σε διπλανό αγρό ένας αγρότης ανακαλύπτει το αρχαιοελληνικό άγαλμα. Έναντι αστείου ποσού αποκτά την «Αφροδίτη» και προβαίνει σε όλες τις ενέργειες ώστε η Γαλλική Κυβέρνηση να πειστεί και τελικά να καταφέρει να το αποκτήσει. Το επόμενο έτος, με το ξέσπασμα της Ελληνικής Επανάστασης, ο Βουτιέ, παραιτείται από το γαλλικό ναυτικό και επιστρέφει στην Ελλάδα προκειμένου να λάβει μέρος στις επιχειρήσεις υπέρ της. Με πρωτοβουλία του επίσης φιλέλληνα Σκώτου Τόμας Γκόρντον, τον οποίο γνώριζε από το Παρίσι, ναυλώνει ένα πλοίο, γεμάτο όπλα και πολεμοφόδια για τον ελληνικό αγώνα, στο οποίο επιβιβάστηκαν Έλληνες εθελοντές, σπουδαστές σε ευρωπαϊκά πανεπιστήμια και πολλοί φιλέλληνες.

Συμμετοχή στον Αγώνα

Θα λάβει μέρος στην πολιορκία και άλωση της Τριπολιτσάς, θα συμμετέχει ενεργά στον αποκλεισμό του Ναυπλίου και στην πολιορκία των Αθηνών, ενώ το Μάιο του 1822 λαμβάνει από την Κυβέρνηση τον τίτλο του αντισυνταγματάρχη του πυροβολικού. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στον ελλαδικό χώρο, ο Βουτιέ, περιηγείται το μεγαλύτερο μέρος της Πελοποννήσου και τα νησιά. Εξαιτίας της φιλελληνικής του συμμετοχής του αφαιρείται η γαλλική ιθαγένεια, γεγονός που τον αναγκάζει να επιστρέψει στην Γαλλία το 1823. Εκεί εκδίδει τις αναμνήσεις του από την συμμετοχή του στον ελληνικό αγώνα της ανεξαρτησίας προκαλώντας αίσθηση, ως αυτόπτης μάρτυρας γεγονότων που το γαλλικό κοινό πληροφορούνταν από τις εφημερίδες. Ο Βουτιέ εξηγεί τους λόγους που τον ώθησαν να δημοσιεύσει τις εμπειρίες του αυτές: «Επιστρέφοντας στην πατρίδα μου, μετά από δύο χρόνια διαμονής στην Ελλάδα, είδα με έκπληξη τις στρεβλές αντιλήψεις για τα γεγονότα που είχαν δημιουργηθεί, για τα γεγονότα τα οποία εκτυλίσσονταν σε αυτή την ξακουστή χώρα. Έγραψα αυτές τις σελίδες συγκλονισμένος μπροστά στο θέαμα του φανατισμού, ο οποίος σαν τις Άρπυιες βεβήλωνε, παραμόρφωνε ό,τι ακουμπούσε, για δικό του όφελος». Το 1824 επιστρέφει και με το αξίωμα του διοικητή του πυροβολικού που του απονεμήθηκε από το Εκτελεστικό λαμβάνει μέρος στην εκστρατεία του Κωλέττη στη Λοκρίδα. Στην Ελλάδα παραμένει έως το 1827.

Η γνωριμία με το Ντελακρουά

Ο Ολιβιέ Βουτιέ στα απομνημονεύματά του, με γλαφυρό και ευαίσθητο βλέμμα, αποτυπώνει χαρακτηριστικές εικόνες του τρόπου ζωής, των νοοτροπιών και των τόπων που επισκέφθηκε, ακολουθώντας την αναγλυφότητα των γεγονότων και των τοπίων. Στα βιβλία του αναφέρει παράλληλα περιστατικά, διηγήσεις και μαρτυρίες από τα πεδία των μαχών της Ελληνικής Επανάστασης, όπως και βιαιοπραγίες των Οθωμανών σε βάρος κυρίως άμαχου πληθυσμού, με αποκορύφωμα τη Μεγάλη Σφαγή του νησιού της Χίου. Τον αναζητά και τον γνωρίζει ο μεγάλος ρομαντικός ζωγράφος Ντελακρουά, ο οποίος αποτυπώνει στο έργο του σκηνές και στιγμιότυπα από τον Αγώνα των επαναστατημένων Ελλήνων, με κορυφαίο έργο τη «Σφαγή της Χίου».. Από διήγηση του Βουτιέ, στην κάτω δεξιά γωνία, αναπαριστά ένα βρέφος, υπό το άγριο βλέμμα του Οθωμανού δημίου, να προσπαθεί να αναζητήσει το μαστό της νεκρής μητέρας του για να θηλάσει. Ο καλλιτέχνης αποτυπώνει πιστά, κι ας μη διαθέτει ο ίδιος εικόνα επί των γεγονότων, τον όλεθρο της Καταστροφής, αλλά κατά ομολογία ερευνητών του έργου του, η συγκεκριμένη λεπτομέρεια έχει, μέσα από τη μαρτυρία Βουτιέ, ταυτοποιηθεί ως απεικόνιση πραγματικού συμβάντος. Ως γνωστόν ο πίνακας έχει αποτελέσει ένα από τα ισχυρότερα ερεθίσματα στην έξαρση του φιλελληνικού κινήματος και την αθρόα προσέλευση εθελοντών, Ευρωπαίων και Αμερικανών, στον πόλεμο των Ελλήνων για την Ανεξαρτησία.

Ειδήσεις σήμερα

Μπείτε στην ομάδα μας στο Viber και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Ακολουθήστε μας στο Google News. Σχολιάστε στην σελίδα μας στο Facebook.

Ο Πολίτης είσαι εσύ. Γίνε συνδρομητής της εβδομαδιαίας έντυπης έκδοσης.