Η διπλή όψη του Soli Café

Σε ένα τεντωμένο σχοινί ακροβατούν οι διαπιστώσεις για το πολυσυζητημένο τις τελευταίες μέρες Soli Café, σχεδόν απέναντι από το Εργατικό Κέντρο. Πρόκειται για μια από τις αλληλέγγυες στους πρόσφυγες δομές που ξεφύτρωσαν απ’ την αναγκαιότητα στήριξης όσων χρίζουν συμπαράστασης. «Απευθύνεται κυρίως στους πρόσφυγες προσφέροντας ένα ζεστό τσάι ή ένα πιάτο φαγητό αλλά δεν αποκλείει κανέναν από όσους στις μέρες μας αισθάνεται ότι έχει ανάγκη βοήθειας», εξηγεί η εθελόντρια Μόνικα, φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου.

Η προέλευση των πόρων για το ανθρωπιστικό έργο του, αποκλειστικά από τους εθελοντές ή χορηγίες, υποχρέωσε τους εμπνευστές του στην επιλογή ενός χώρου φαινομενικά εντελώς ακατάλληλου για τέτοιου είδους υπηρεσίες. Η «χωροθέτηση» έγινε πάντως την εποχή λειτουργίας των Ταμπάκικων ως βασικού χώρου καταγραφής, βρίσκονταν δηλαδή πάνω στο βασικό άξονα κίνησης των προσφύγων.

«Που να βλέπατε πως παραλάβαμε το κτίριο. Ήδη η κατάσταση έχει βελτιωθεί αρκετά και θα βελτιωθεί κι άλλο στη συνέχεια. Θα μας ήταν χρήσιμη κάθε βοήθεια επαγγελματία της Χίου σ’ αυτή την κατεύθυνση», σημειώνει ο εθελοντής Ραούλ.

Ο αποθηκευτικός χώρος για τις πρώτες ύλες παρασκευής των προσφερόμενων γευμάτων. 

Η βροχερή Παρασκευή

Στην είσοδο του Soli Café ένα μεγάλο μεταλλικό δοχείο γεμάτο ζεστό τσάι. Ένας πάγκος με πολύχρωμα πλαστικά γαβαθάκια για το φαγητό που την ώρα της επίσκεψης μαγειρεύονταν για να προσφερθεί στους στριμωγμένους στα εσωτερικά του δωμάτια και τους διαδρόμους πρόσφυγες. Η βροχερή Παρασκευή είχε ωθήσει περισσότερους από 50 ταλαιπωρημένους ανθρώπους στη στέγη του. Άλλοι έμπαιναν, άλλοι έβγαιναν. Για να περάσεις έπρεπε να δημιουργηθεί χώρος κι επειδή η συνεννόηση προϋποθέτει αλληλοκατανόηση της γλώσσας του καθενός το συνθηματικό «μπικ – μπικ» ακούγεται διαρκώς. Με το που ακουστεί ο άλλος κάνει στην άκρη.

Τα μικρά παιδιά το ακούν σαν παιχνίδι. «Μπικ- μπικ» φωνάζουν διαρκώς και  μοιράζονται αδιάβροχες σακούλες για να μη μουλιάσουν απ’ τη βροχή. Οι ενήλικες  σε ένα κάπως πιο ευρύχωρο δωμάτιο αναμονής αραγμένοι συζητούσαν προφανώς τις δυσκολίες που έχουν ακόμα μπροστά τους.

Στην κουζίνα δυο τεράστια μεταλλικά μαγειρικά σκεύη ήταν πάνω στη φωτιά, με δυο εθελοντές σε χρέη μαγείρων να ανακατεύουν τη σούπα.

Σ’ ένα μικρότερο δωμάτιο γίνονταν το πλύσιμο των σκευών σε μια παλιά μπανιέρα. Εκεί ήταν κάποτε η τουαλέτα του οικήματος. «Ο καθένας πλένει το πιάτο που τρώει. Πολλές φορές οι ίδιοι οι πρόσφυγες μας βοηθούν στην προετοιμασία του φαγητού», εξηγούν οι εθελοντές.

Η παλιά τουαλέτα του σπιτιού μετατράπηκε σε χώρο πλυσίματος των σκευών. Η μπανιέρα σε νιπτήρα. 

Δυσφορία για τον έλεγχο

Οι εμπνευστές του Soli Café εκλαμβάνουν την προτροπή του Επιμελητηρίου για έλεγχο των αλληλέγγυων χώρων προσφοράς φαγητού ως χτύπημα κάτω από το τραπέζι. «Δεν έχουμε κανένα παράπονο από την κοινωνία της Χίου. Μας συμπαραστέκεται όσο μπορεί. Καθημερινά ερχόμαστε και βρίσκουμε στην αυλή σακούλες από ρούχα ή φρούτα κι άλλες πρώτες ύλες. Δεν αντιλαμβανόμαστε όμως με ποια λογική θα πρέπει να ελεγχθεί υγειονομικά ο χώρος. Δεν πουλάμε μερίδες φαγητού. Είναι σαν την κουζίνα του ιδιωτικού σπιτιού μας. Έρχονται οι φίλοι μας και τους κάνουμε το τραπέζι. Έχει δικαίωμα κανείς να ελέγξει έναν ιδιωτικό χώρο;», αναρωτιούνται. «Είμαστε βέβαιοι για την υγιεινή όσων προσφέρουμε. Τρώμε κι εμείς απ’ το ίδιο καζάνι καθημερινά».

Τα δυσδιάκριτα όρια

Κάπου εδώ τα όρια μεταξύ προσφοράς και υγιεινής γίνονται δυσδιάκριτα. Οι εθελοντές, νέα παιδιά στη συντριπτική πλειοψηφία τους, αψηφούν τους υπαρκτούς κινδύνους. Οι χώροι είναι ακατάλληλοι υγειονομικά για την καθημερινή σίτιση εκατοντάδων ανθρώπων, μα πως μπορεί να έχει απαιτήσεις κανείς απ’ την εθελοντική βοήθεια στον πάσχοντα συνάνθρωπο;

Την ώρα που δίνουν ένα πιάτο φαΐ σε ταλαιπωρημένα χέρια, τα μάτια των εθελοντών λάμπουν από ικανοποίηση. Είναι η πληρωμή τους.

Self service για το τσάι. Όποιος θέλει γεμίζει το πλαστικό ποτήρι του και προσθέτει όση ζάχαρη επιθυμεί. 

Το νοιώθουν, αλλά…

Αρχίζει η συζήτηση για την άλλη λεπτή γραμμή, της ευαίσθητης ισορροπίας με την κανονικότητα λειτουργίας της τοπικής κοινωνίας. «Όσα υλικά αγοράζουμε η προμήθεια γίνεται από τοπικές εταιρείες. Ακόμα και σε ρουχισμό απευθυνθήκαμε πρώτα σε καταστήματα χιώτικα αλλά οι απαγορευτικές τιμές μας ώθησαν στα κινέζικα. Μην ξεχνάτε επίσης ότι οι εθελοντές που έρχονται απ’ την υπόλοιπη Ελλάδα ή το εξωτερικό κοιμούνται σε καταλύματα και ξενοδοχεία. Κράτησαν το χειμώνα δεκάδες επιχειρήσεις», αντιτείνουν.

Με αυτοσχέδια πανό ενημερώνονται οι διερχόμενοι πρόσφυγες για το χώρο. Χρήματα δεν υπάρχουν για κάτι πιο σύγχρονο. 

Ανάγκη νέας αρχής

Οι εκατέρωθεν κορώνες για τη δράση εθελοντών και Μ.Κ.Ο. μάλλον ελάχιστη υπηρεσία έχουν να προσφέρουν. Η συμβολή τους στην αντιμετώπιση μιας οξύτατης ανθρωπιστικής κρίσης έσωσε το νησί από την ανυπαρξία έγκαιρης κυβερνητικής και ευρωπαϊκής επέμβασης.

Η συμβίωση τους με τον οικονομικό ιστό του νησιού είναι αυτονόητη και υποχρεωτική για όσο θα διαρκέσει το προσφυγικό δράμα. Για αυτό Χιώτες επαγγελματίες και εθελοντές είναι άμεση ανάγκη να εγκαινιάσουν μια νέα αρχή. Να υπάρξει αλληλοσεβασμός στη λειτουργία και του εθελοντισμού από την αγορά και της αγοράς από τους εθελοντές αντίστοιχα.

Θα ήταν, για παράδειγμα, υποδειγματικό αν βρίσκονταν τρόπος ο πηγαίος εθελοντισμός του Soli Café να στεγαστεί σε έναν προσφερόμενο χώρο πιο κατάλληλο για τις λειτουργίες του με την αρωγή της τοπικής κοινωνίας. Κι αν οι εθελοντές με τη σειρά τους αντιλαμβάνονταν με μεγαλύτερη ευκολία τους κινδύνους που απειλούν την τοπική οικονομία απ’ το προσφυγικό, οπότε να εξαλείφονται οι μεταξύ τους εστίες προστριβών. Ο συνδετικός κρίκος προς το παρόν απουσιάζει και πρέπει να εντοπιστεί το συντομότερο δυνατό. 

Ειδήσεις σήμερα

Μπείτε στην ομάδα μας στο Viber και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Ακολουθήστε μας στο Google News. Σχολιάστε στην σελίδα μας στο Facebook.

Ο Πολίτης είσαι εσύ. Γίνε συνδρομητής της εβδομαδιαίας έντυπης έκδοσης.