Τη θεμελιώδη αντίφαση ανομολόγητα το νησί να έχει θέσει στόχο τη μετατροπή του σε εναλλακτικό τουριστικό προορισμό και παράλληλα συστηματικά να εφαρμόζει αποκλειστικά πολιτικές ενίσχυσης του … αντιτουριστικού κέντρου του, βιώνει τις δυο τελευταίες δεκαετίες η Χίος.
Τα χωριά του νησιού πίστεψαν ότι σταμάτησαν την πληθυσμιακή τους αιμορραγία τη δεκαετία του ’70. Όσοι κάτοικοι τους σχεδίαζαν ένα διαφορετικό μέλλον για εκείνους και τις οικογένειες τους είχαν πάρει ως τότε το δρόμο της ξενιτιάς.
Όμως τα τελευταία χρόνια πλήττονται από ένα εξίσου ισχυρό ρεύμα εσωτερικής μετανάστευσης, με διαδρομή από το χωριό στην πόλη της Χίου. Το δρομολόγιο αυτό έχει μικρότερο ρίσκο και λιγότερη συνειδησιακή ενοχή, επιφέρει όμως το ίδιο βαρύ τραύμα στη δυναμική της υπαίθρου, η οποία βιώνει συνθήκες κατάρρευσης.
Γιατί φεύγουν
Το βασικό κίνητρο απομάκρυνσης από τα χωριά δεν είναι πια η επαγγελματική αποκατάσταση. Τα νέα ζευγάρια έχουν μεγαλώσει με τη λογική των λιγότερων δυνατών αποστάσεων, ενώ η εποχή επιτάσσει παροχή ίσων ευκαιριών σε όλα τα παιδιά να αναδείξουν τις κλίσεις τους.
Το νέο ζευγάρι που θα επιλέξει να μείνει στο χωριό στερείται υποδομών προσχολικής υποστήριξης, πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων, ενισχυτικών εκπαιδευτικών παροχών. Για να τα απολαύσει είναι υποχρεωμένο να μετακινείται προς την πρωτεύουσα δυο ή και τρεις φορές ημερησίως. Όταν ο τρόπος ζωής αυτής της μορφής μπαίνει στη ζυγαριά με το υψηλότερο επίπεδο ποιότητας ζωής στο χωριό, δυστυχώς επικρατεί η άποψη να σταματήσει το μαρτύριο της μετακίνησης κι επιλέγεται η μόνιμη κατοίκηση στην πόλη.
Λείπουν τα αστικά κέντρα
Καθοριστικό ρόλο στην αποδυνάμωση της υπαίθρου διαδραματίζει η προηγηθείσα κατάρρευση των ισχυρών διοικητικών της κέντρων. Χωριά όπως το Πυργί, η Καλαμωτή, τα Καρδάμυλα κι η Βολισσός δεν αποπνέουν πια την αίγλη προηγούμενων εποχών, έχουν πάψει να φιλοξενούν κρατικές δομές (από τραπεζικά υποκαταστήματα μέχρι λειτουργικές κρατικές υπηρεσίες) και βιώνουν αυτά με μεγαλύτερη πίεση την πληθυσμιακή αποδυνάμωση.
Αυτονόητα δεν μπορούν να λειτουργήσουν ως ανάχωμα για τη συγκράτηση πληθυσμών στα δορυφορικά τους χωριά, όπως συνέβαινε κατά το παρελθόν.
Φιλοσοφία πόλης
Ο σχεδιασμός του νησιού τις δυο τελευταίες δεκαετίες κλείνει τα μάτια στο μεγάλο πρόβλημα. Διστάζει να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο της κατάρρευσης ολόκληρων περιοχών, ιδιαίτερα στο νότιο και το βόρειο άκρο του νησιού, και εφαρμόζει πολιτικές πόλης, με τα πάντα να μελετούνται και να σχεδιάζονται στο διευρυμένο αστικό κέντρο του νησιού.
Ο «π» διαβλέποντας τον ορατό κίνδυνο να δημιουργηθεί σύντομα μια διχοτομημένη Χίος, με ένα της τμήμα με μεγάλη πληθυσμιακή πυκνότητα κι ένα άλλο μια αραιοκατοικημένη ζώνη, με τις αντίστοιχες επιπτώσεις, αφιερώνει το σημερινό του θεματικό 8σέλιδο στην καταγραφή του προβλήματος. Διευκρινίζοντας ότι τα στοιχεία που πήρε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα του Δήμου Χίου 2015 – 2020, λόγω του ότι στηρίζονται στις επίσημες απογραφές, αποτυπώνουν μια μάλλον ειδυλλιακή εικόνα. Η πραγματικότητα είναι, δυστυχώς, πολύ πιο σκληρή.
ΚΑΜΠΟΧΩΡΑ – ΙΩΝΙΑ: ΑΝΤΕΧΟΥΝ ΣΤΗΝ ΠΙΕΣΗ ΓΙΑΤΙ ΣΥΜΠΕΡΙΦΡΟΝΤΑΙ ΩΣ … ΚΑΛΟΙ ΓΕΙΤΟΝΕΣ
- Με μικρότερη μείωση του πληθυσμού οι δύο Δημοτικές Ενότητες, έχουν δυνατότητες επιβίωσης, αν εφαρμοστούν ειδικές πολιτικές.
Μια δεκαοκτάδα οικισμών, με δυνατότητες πρωτογενούς παραγωγής και ανάπτυξης βιοτεχνικών δραστηριοτήτων, λειτουργεί κι αυτή ως αιμοδότης του ευρύτερου κέντρου της πρωτεύουσας. Καμπόχωρα και Ιωνία παρατηρούν τον πληθυσμό τους να μειώνεται, με μικρότερη πάντως τάση από τις Δημοτικές Ενότητες που τις χωρίζει ακόμα μεγαλύτερη απόσταση από το κέντρο.
Οι περισσότεροι από τους κατοίκους των δυο Δημοτικών Ενοτήτων – κυρίως των Καμποχώρων και της Καλλιμασιάς– έχουν προσανατολίσει το επαγγελματικό τους ενδιαφέρον στη Χώρα κι η συχνή, ακόμα και δυο φορές ημερησίως, μετακίνηση τους προς την πρωτεύουσα δεν αποτελεί αποτρεπτικό παράγοντα μόνιμης διαμονής στο χωριό.
Εργατικές κατοικίες και μεταναστευτικό
Αστάθμητος παράγοντας για το ευμετάβλητο της πληθυσμιακής κατάστασης, ιδιαίτερα στα Καμπόχωρα, εμφανίζεται η εξέλιξη του μεταναστευτικού. Ο υψηλός δείκτης ανασφάλειας κυρίως στο Χαλκειός, με αλληλεπίδραση όμως και σε γειτονικούς οικισμούς, ενδέχεται να δημιουργήσει αρνητική εικόνα για τη φυσιογνωμία της περιοχής, ιδιαίτερα αν η μεταναστευτική κρίση αποκτήσει μόνιμα χαρακτηριστικά.
Έρχεται δε να απαλείψει τις θετικές επιπτώσεις τόνωσης του πληθυσμού που δημιούργησε η κατασκευή εργατικών κατοικιών στη ζώνη των Καμποχώρων.
Η αντοχή της Καλλιμασιάς
Στην Δημοτική Ενότητα Ιωνίας συντηρείται ένα παραγωγικό δυναμικό που θα μπορούσε να την ωθήσει σε ανάπτυξη, αν υπήρχαν στοχευμένα κίνητρα, ιδιαίτερα στο χώρο της αγροτικής παραγωγής. Σημαντικό ανάχωμα η αντοχή της Καλλιμασιάς. Ως αδιαμφισβήτητο διοικητικό κέντρο της περιοχής συγκρατεί τις πληθυσμιακές της δυνάμεις, παρά το γεγονός ότι δεν έχει διαμορφώσει κάποιο ιδιαίτερο αναπτυξιακό ρόλο. Η μικροεπιχειρηματικότητα της, στηριζόμενη και στο γεγονός ότι αποτελεί το βασικότερο εκπαιδευτικό κέντρο της νότιας Χίου, τη διατηρούν σταθερά πάνω από το ψυχολογικό φράγμα των 1.000 κατοίκων.
ΔΙΕΥΡΥΜΕΝΟ ΑΣΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ: ΜΑΓΝΗΤΙΣΕ ΑΠΟ ΤΑ ΧΩΡΙΑ 6.000 ΚΑΤΟΙΚΟΥΣ ΣΕ ΔΥΟ ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ
- Σε διαρκή ανοδική τροχιά η ευρύτερη περιοχή από το Βροντάδο ως τα Θυμιανά, αφαιμάζει διαρκώς πληθυσμό από την υπόλοιπη Χίο.
Τα όρια της γνωστής ως σήμερα πρωτεύουσας του νησιού διευρύνονται ατύπως αλλά ουσιαστικώς τα τελευταία χρόνια. Η ανάγκη των κατοίκων των χωριών να απολαύσουν υπηρεσίες που στα χωριά δεν παρέχονται από την κεντρική ή την αυτοδιοικητική εξουσία και το σύγχρονο θεώρημα «όσο εγγύτερα ζω στο κέντρο τόσο καλύτερη ζωή έχω», πρακτικά διευρύνουν τα σύνορα της πόλης της Χίου.
Οι παράλληλες ανάγκες στέγασης των μετακινούμενων εσωτερικά του νησιού πληθυσμών συν τω χρόνω οικοπεδοποιεί τα κενά σημεία μεταξύ Χίου – Βροντάδου και Χίου – Θυμιανών και έχει δημιουργήσει πια έναν ενιαίο αστικό ιστό, που μόνο χάριν των διαχωρισμών του σχεδίου «Καποδίστριας» διατηρεί ακόμα διακριτές τις Δημοτικές του Ενότητες.
Ουσιαστικά σήμερα η περιοχή που ξεκινά από τα βόρεια όρια του Βροντάδου και καταλήγει στα νότια όρια των Θυμιανών αποτελεί μια ενιαία αστική ζώνη με κοινές συμπεριφορές. Η βασική της ότι αποτελεί το μοναδικό σημείο του νησιού που κάθε χρόνο καταγράφει αυξητικές πληθυσμιακές εισροές, δυστυχώς όχι από εισερχόμενους εκτός νησιού αλλά από ένα διαρκές εσωτερικό μεταναστευτικό ρεύμα, χωρίς τελειωμό.
Πληθυσμιακή πυκνότητα
Στην πόλη της Χίου παρατηρείται μια σταδιακή αύξηση του πληθυσμού και κατά συνέπεια της πληθυσμιακής πυκνότητας, αφού, βάση των δεδομένων των δυο πιο πρόσφατων απογραφών, ο πληθυσμός της ενισχύθηκε σχεδόν κατά 4.000 κατοίκους, δηλαδή σε ποσοστό 17,28% μέσα σε δυο δεκαετίες.
Στην πρωτεύουσα συνωστίζεται πια το συντριπτικό ποσοστό του παραγωγικού δυναμικού του νησιού, είναι το αδιαμφισβήτητο εκπαιδευτικό και υγειονομικό κέντρο και, παρά τις κατά καιρούς εξαγγελίες αποκέντρωσης κρατικών δομών, αυτές καταλήγουν να εδράζονται σε όλο και πιο κεντρικά σημεία της πόλης.
ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΗ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΘΥΜΙΑΝΩΝ
Η Δημοτική Ενότητα του Αγίου Μηνά παρουσιάζει τη μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση του πληθυσμού στο νησί τις δυο τελευταίες δεκαετίες. Η ελκυστικότητα των δυο οικισμών της όμως διαφέρει. Το Νεχώρι απλώς συντηρεί την πληθυσμιακή δύναμη του, ενώ τα Θυμιανά εκτοξεύονται χρόνο με το χρόνο και μετατρέπονται σε ενσωματωμένο προάστιο της πρωτεύουσας.
Δεν επηρεάστηκε
Την αρχική δυναμική της περιοχής προσέδωσε η παρουσία της μερίδας του λέοντος της τουριστικής δραστηριότητας στο νησί. Εντύπωση ωστόσο προκαλεί η διαπίστωση ότι τα Θυμιανά συνεχίζουν να αυξάνονται πληθυσμιακά, παρά την τουριστική εξαφάνιση της Χίου, με το μεγαλύτερο πλήγμα να το έχει δεχθεί η περιοχή του Καρφά από τον σχεδόν εκμηδενισμό των πτήσεων charter από ευρωπαϊκές χώρες.
Η τουριστική αποδυνάμωση της περιοχής, δηλαδή, αποσυνδέεται από την πληθυσμιακή της δυναμική, η οποία πια αποδίδεται καθαρά στο γεγονός ότι η απόσταση που τη χωρίζει από το κέντρο επιτρέπει τη συχνή μετακίνηση των μόνιμων κατοίκων της προ αυτό.
Ο ΒΡΟΝΤΑΔΟΣ ΔΙΑΣΩΖΕΙ ΤΗΝ ΟΜΗΡΟΥΠΟΛΗ
Τις σημαντικές απώλειες όλων των υπόλοιπων οικισμών της Δημοτικής Ενότητας Ομηρούπολης πετυχαίνει μόνος του να απορροφά ο Βροντάδος. Η διοικητική υποβίβαση του τα τελευταία χρόνια δεν παρουσίασε αντίστοιχες επιπτώσεις στην πληθυσμιακή δυναμική του, η οποία μονοσήμαντα καθορίζεται θετικά από τη γειτνίαση με την πρωτεύουσα και τη δυνατότητα οικοπεδοποίησης.
Τις δυο τελευταίες δεκαετίες ο Βροντάδος πέτυχε να αυξήσει τον πληθυσμό του περίπου κατά 900 κατοίκους, πολλοί από τους οποίους προέρχονται από τη Λαγκάδα και τη Συκιάδα, οικισμούς με σχετική εγγύτητα προς την πρωτεύουσα, οι οποίοι, παρόλα αυτά, δεν αναπτύσσουν δυναμική συγκράτησης των μονίμων κατοίκων τους.
Η πληθυσμιακή ενίσχυση του Βροντάδου, που ακολουθείται και από αντίστοιχη πληθυσμιακή πυκνότητα, με κίνδυνο να αλλοιωθεί το χαρακτηριστικό του αραιοκατοικημένου οικισμού, έρχεται μάλιστα σε μια περίοδο με την επιχειρηματική δράση της περιοχής να βρίσκεται εν υπνώσει και παράλληλα να αδυνατεί να αξιοποιήσει τη δυναμική του παραλιακού της μετώπου. Με ρόλο εκπαιδευτικού πυρήνα της βόρειας Χίου ενισχύει κυριολεκτικά … στον αυτόματο τη θέση του στο νησί, μη μπορώντας να εκμεταλλευτεί ούτε τα δυνατά χαρτιά εξωστρέφειας, τον Όμηρο και το ρουκετοπόλεμο.
ΑΜΑΝΗ: ΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ ΚΟΛΑΚΕΥΟΥΝ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ
- Στοιχεία πληθυσμιακής κατάρρευσης στο βορειοδυτικό άκρο του νησιού, τείνει να μετατραπεί σε ερημοποιημένη ζώνη.
Μέσα σε μισό αιώνα η Αμανή κυριολεκτικά εξαερώθηκε. Οι οικιστικές της μονάδες πριν το μεγάλο μεταπολεμικό μεταναστευτικό ρεύμα αριθμούσαν πληθυσμό 200 – 350 κατοίκων η καθεμία, με τη Βολισσό, αστικό κέντρο της περιοχής, να υπερβαίνει τότε τους 2.500 κατοίκους.
Η εγκατάλειψη της περιοχής, απότοκος του υψηλού βαθμού δυσκολίας επιβίωσης σε περιοχή χωρίς υποδομές και με αγροτικά χαρακτηριστικά, παρότι διέθετε ορεινή μορφή, συνέπεσε συγκυριακά με τη διάνοιξη του σημερινού δρόμου.
Σήμερα υπάρχουν χωριά – φαντάσματα, τα περισσότερα με μονοψήφιο αριθμό χειμερινών κατοίκων, και με υψηλότατο βαθμό γήρανσης, που με βεβαιότητα πολύ σύντομα θα οδηγήσει στην οριστική ερήμωση τους. Κι εδώ η Ιστορία εμφανίζεται αμείλικτη. Ποτέ τόπο που εγκατέλειψε η ζωή δεν του χάρισε την ικανοποίηση της επιστροφής. Πολλά τα παραδείγματα στην Αμανή από χωριά που ήδη τα έσβησε ο χρόνος: Καμίνι, Λαρδάτο, Αντραχλιάς, Άγιος Γιάννης, Παλιά Ποταμιά κ.α..
Η σημερινή πραγματική πληθυσμιακή δυναμική συνολικά των 19 οικισμών της Αμανής, σε επίπεδο μόνιμης κατοίκησης, δύσκολα υπερβαίνει τους 600, περίπου 400 λιγότεροι από όσους περιγράφει η κολακευτική για τις πραγματικές συνθήκες απογραφή του 2011 (βλ. πίνακα), με τάση διαρκούς συρρίκνωσης. Κάθε φως που σβήνει από ένα σπιτικό πολύ δύσκολα ξαναανάβει…
Σταδιακά σπανίζουν και οι περιπτώσεις των ηλικιακών στρωμάτων που συνταξιοδοτούνται, εγκαταλείπουν τα αστικά κέντρα και επανεγκαθίστανται στους γενέθλιους τόπους τους.
Η απέλπιδα προσπάθεια
Σε συνέδριο για τη διάσωση της περιοχής που είχε προκαλέσει η «Κίνηση 19» μοναδική λύση διατήρησης της Αμανής είχε υποδειχθεί η αποδοχή της σκληρής πραγματικότητας. Τα περισσότερα από τα μικρά χωριουδάκια της νομοτελιακά είναι καταδικασμένα να σβήσουν. Όλες οι πρωτοβουλίες πρέπει να κατατείνουν στην ισχυροποίηση ξανά της Βολισσού ως το αστικό κέντρο – ανάχωμα στην ερήμωση της ευρύτερης περιοχής. Όσο εκεί διατηρούνται στοιχειώδεις εκπαιδευτικές, υγειονομικές και πολιτισμικές μονάδες υπάρχει αμυδρή ελπίδα διατήρησης της ζωής σε κάποιους από τους περιμετρικούς οικισμούς, ιδιαίτερα όπου μπορεί να παραχθεί εισόδημα. Για τους υπόλοιπους, σκληρό μεν αλλά πραγματικό, η ημερομηνία λήξης προδιαγράφεται πολύ σύντομη.
ΚΑΡΔΑΜΥΛΑ: ΠΙΣΤΑ ΣΤΑΔΙΑ ΑΝΤΙΓΡΑΦΗΣ ΤΗΣ ΑΜΑΝΗΣ
- Αποξένωση από το υπόλοιπο νησί, δίχως η προπέλα της ναυτιλίας να συγκρατεί την έντονη πληθυσμιακή αιμορραγία.
Ο πλούτος των ναυτικών εισοδημάτων διαμόρφωνε μέχρι πριν λίγες δεκαετίες έναν προστατευτικό κλοιό για την πληθυσμιακή συντήρηση της περιοχής. Η σταδιακά περιορισμένη ενασχόληση των νέων με το ναυτικό επάγγελμα και η απουσία ενός νέου παραγωγικού μοντέλου εισοδήματος για την περιοχή, έχουν οδηγήσει τη Δημοτική Ενότητα Καρδαμύλων να εμφανίζει σοβαρές ενδείξεις ότι σύντομα θα βρεθεί στη θέση της Αμανής.
Μπορεί η πραγματική σημερινή πληθυσμιακή της κατάσταση να είναι κάτι παραπάνω από διπλάσια από την περιοχή της βορειοδυτικής Χίου και με λιγότερους οικισμούς, ωστόσο μια χειμερινή βόλτα τόσο στα Καρδάμυλα όσο και στα χωριά του Πελινναίου είναι μάρτυρας αδιάψευστος της … κάτω βόλτας που έχει αρχίσει να καταγράφεται και στην βορειοανατολική πλευρά του νησιού.
Το σύγχρονο … διαβατήριο
Η τάση των νέων ζευγαριών να μην στερούν από τα παιδιά τους δραστηριότητες που μελλοντικά θα τα οδηγήσουν στην ανάπτυξη των ταλέντων τους και η δυσκολία μετακίνησης δυο φορές ημερησίως από και προς την πρωτεύουσα για το σπαστό εργασιακό ωράριο, μετατρέπουν την επιλογή μόνιμης έδρας στον αστικό ιστό της Χίου σε μονόδρομο.
Τα περιμετρικά χωριά των Καρδαμύλων αδυνατούν να προσδιορίσουν μια δική τους οικονομική φυσιογνωμία, μέσω της οποίας μπορούν να προσελκύσουν νέο ανθρώπινο δυναμικό κι ο δείκτης γήρανσης διευρύνεται συν τω χρόνω.
Η μικρότερη επιχειρηματικότητα
Την κατάσταση κάνει πιο δύσκολη η διαπίστωση ότι στην ευρύτερη περιοχή των Καρδαμύλων καταγράφονται τις τελευταίες δεκαετίες πολύ περιορισμένες προσπάθειες ανάπτυξης της επιχειρηματικότητας κάθε είδους, είτε αφορά τον πρωτογενή τομέα, είτε τον τουριστικό κλάδο. Τα δείγματα νέων επιχειρηματιών είναι πολύ περιορισμένα, στοιχείο ενδεικτικό της έλλειψης εμπιστοσύνης στη δυναμική της περιοχής, παρότι τα δυνητικά κεφάλαια, λόγω ναυτικών αποταμιεύσεων, θα μπορούσαν να τονώσουν τις πρωτοβουλίες ακόμα και σε περιόδους υψηλής δυσκολίας άντλησης επιχειρηματικών κεφαλαίων εκκίνησης.
Γενικότερα η κουλτούρα επιχειρηματικότητας στην Δημοτική Ενότητα Καρδαμύλων είναι περιορισμένη, αρκείται ουσιαστικά στην κάλυψη των απολύτως βασικών αναγκών των κατοίκων της περιοχής, τάση που, αν δεν ανατραπεί με πολιτικές ενθάρρυνσης της, θα συντελέσει σε πιο επιταχυνόμενη πληθυσμιακή αποδυνάμωση της περιοχής.
ΜΑΣΤΙΧΟΧΩΡΙΑ: ΔΕΝ ΑΝΑΚΟΠΤΟΥΝ ΤΗΝ ΦΘΟΡΑ ΜΑΣΤΙΧΑ ΚΑΙ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ
- Οι ιδανικές συνθήκες παραγωγής εισοδημάτων δεν αξιοποιούνται και τα χωριά της νότιας Χίου υποχωρούν σε μόνιμο πληθυσμό.
Στη ζώνη των Μαστιχοχωρίων η διερεύνηση των αιτίων για την πληθυσμιακή αποδυνάμωση της υπαίθρου του νησιού μετατρέπει την ανάγκη σε πιο επιτακτική. Οι συνθήκες μόνιμης παραμονής νέων οικογενειών φαντάζουν ιδανικές. Υψηλό επίπεδο ποιότητας ζωής από τον καλά διατηρημένο μεσαιωνικό χαρακτήρα των περισσότερων χωριών, δυνατότητα σοβαρού συμπληρωματικού ή κύριου εισοδήματος από την καλλιέργεια της μαστίχας και μεγάλες προοπτικές τουριστικής ανάπτυξης, καθώς τα Μαστιχοχώρια εδραιώνονται ως βασικός πόλος έλξης των περισσότερων επισκεπτών του νησιού. Παρόλα αυτά η πληθυσμιακή αποδυνάμωση της Δημοτικής Ενότητας Μαστιχοχωρίων καταγράφεται ως η τρίτη μεγαλύτερη, πίσω από την Αμανή και τα Καρδάμυλα.
Η απόσταση
Τα παραπάνω δεδομένα καθοδηγούν στο συμπέρασμα ότι η απόσταση από το αστικό κέντρο είναι για τη Χίο αυτή που καθορίζει και το ρυθμό μεταβολής του πληθυσμού. Όσο μεγαλύτερη η απόσταση τόσο μεγαλύτερος και ο ρυθμός μείωσης του πληθυσμού.
Η διαπίστωση αυτή γεννά και μια πρόσθετη παράμετρο, την οποία θα κληθεί να υπερκεράσει μια μελλοντική σοβαρή πρωτοβουλία ανασχεδιασμού της πολιτικής στο νησί. Η ψυχολογία των κατοίκων του νησιού τις τελευταίες δεκαετίες έχει δημιουργήσει μια αίσθηση προοδευτικότητας για όσους αποφασίζουν να μετακινηθούν στον αστικό ιστό του νησιού, μετατρέποντας σταδιακά σε στόχο ζωής για μια οικογένεια τη μόνιμη διαμονή της στη Χώρα και την επιλογή του χωριού ως εξοχικού του Σαββατοκύριακου.
Στη δημιουργία αυτής της τάσης συμβάλλει ασφαλώς και το υψηλό μεταφορικό κόστος από την τιμή της βενζίνης, την έλλειψη οργανωμένου δικτύου μαζικής μεταφοράς αλλά και η αίσθηση ότι το κέντρο δεν θα επιτρέψει ποτέ την ισόρροπη ανάπτυξη του νησιού.
Ο ανεκμετάλλευτος λιμένας
Τα Μαστιχοχώρια δεν υπολείπονται βασικών υποδομών. Το οδικό δίκτυο έχει μειώσει τις παλαιότερες αποστάσεις, το Κέντρο Υγείας στο Πυργί αποτελεί δείκτη υγειονομικής ασφάλειας, έχουν γίνει σοβαρές δημόσιες επενδύσεις στον τουρισμό (Μουσείο Μαστίχας, σπήλαιο Ολύμπων), ενώ ο λιμένας των Μεστών θεωρείται από τους καλύτερους στον χώρο του Αιγαίου.
Εκεί, ωστόσο, παρατηρείται το μεγάλο πρόβλημα. Η εντύπωση ότι η αγορά της Χώρας δεν θα επιτρέψει ποτέ να απολέσει τη δυναμική που της παρέχει ο κεντρικός λιμένας, λειτουργεί ανασταλτικά για κάθε μελλοντική κίνηση υψηλού επενδυτικού ρίσκου στην περιοχή. Οι κάτοικοι των Μαστιχοχωρίων νοιώθουν ότι το κέντρο πολύ δύσκολα θα επιτρέψει στις τοπικές εξουσίες να λάβουν αποφάσεις πραγματικής ενεργοποίησης της υποδομής του λιμανιού των Μεστών, κίνηση που από μόνη της θα μεταβάλλει τη φυσιογνωμία της οικονομικής ζωής όλης της νότιας Χίου.
ΤΟ ΑΔΥΝΑΜΟ ΠΥΡΓΙ
Οι πυρκαγιές των τελευταίων ετών έχουν επίσης δημιουργήσει δύσκολα διαχειρίσιμες επιπτώσεις στην εικόνα της νότιας Χίου. Ως μεγαλύτερο πρόβλημα, ωστόσο, καταγράφεται η έντονα φθίνουσα τάση του διοικητικού κέντρου της περιοχής, του Πυργίου.
Αν και αδιαμφισβήτητη πρωτεύουσα του πρώην Δήμου Μαστιχοχωρίων, δεν φαίνεται να συγκρατεί τον πληθυσμό του, έχει υποστεί τις δυο τελευταίες δεκαετίες σημαντικές απώλειες, με αποτέλεσμα να μην παρατηρείται το φαινόμενο της μικρότερης μείωσης του πληθυσμού που παρατηρείται στις άλλες πρώην πρωτεύουσες των Καποδιστριακών Δήμων, συγκριτικά με τους υπόλοιπους οικισμούς.
Ο ξεχωριστός χαρακτήρας του Πυργίου, με την εγχάρακτη «ξυστή» όψη των σπιτιών του, παραμένει πόλος έλξης επισκεπτών, δεν έχει πείσει όμως τους ίδιους τους Πυργούσους σε ενασχόληση τους με το τουριστικό αντικείμενο.
facebook
youtube
instagram
X
