Με ιδιαίτερη προσοχή παρακολουθείται η εξέλιξη του δείκτη ξηρασίας στη χώρα μας, σύμφωνα με την ανάλυση της επιστημονικής ομάδας ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (Ε.Α.Α.), την οποία υπογράφουν οι Γ. Φραγκουλίδης, Κ. Λαγουβάρδος και Β. Κοτρώνη. Τα στοιχεία δείχνουν αυξημένο υδατικό στρες σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, με επίκεντρο την Κρήτη, την Πελοπόννησο και τη Δυτική Στερεά, ενώ στο Βόρειο Αιγαίο η κατάσταση διαφοροποιείται ανά νησί, με τη Σάμο να αποτελεί αξιοσημείωτη εξαίρεση.
Στη Χίο, περιοχές της κεντρικής, βόρειας και βορειοανατολικής πλευράς του νησιού βρίσκονται υπό καθεστώς ήπιας ξηρασίας. Το φαινόμενο, αν και δεν χαρακτηρίζεται ως ανησυχητικό, επηρεάζει την αγροτική δραστηριότητα, ιδιαίτερα σε καλλιέργειες που εξαρτώνται από την καλή διατήρηση της εδαφικής υγρασίας σε βάθος.
Πιο έντονα είναι τα σημάδια μέτριας ξηρασίας στη Λέσβο, με τις κεντρικές, βόρειες και δυτικές περιοχές του νησιού να καταγράφουν χαμηλές τιμές στον κανονικοποιημένο δείκτη απόκλισης εδαφικής υγρασίας (SSMI), προκαλώντας προβληματισμό σε γεωργούς και φορείς.
Ανάλογη είναι η κατάσταση στη Λήμνο, όπου οι βορειοανατολικές και νοτιοανατολικές ζώνες του νησιού κατατάσσονται επίσης στο επίπεδο μέτριας ξηρασίας, καταδεικνύοντας την ανάγκη ενίσχυσης της διαχείρισης υδατικών πόρων ενόψει του θέρους.
Αντίθετα, στη Σάμο, οι μετρήσεις δείχνουν πλεόνασμα εδαφικής υγρασίας σε αρκετές περιοχές του νησιού. Η εικόνα αυτή αποτελεί εξαίρεση για το Βόρειο Αιγαίο, προσφέροντας έναν ευνοϊκότερο αγροτικό ορίζοντα.
Η αξιολόγηση βασίζεται στην εκτίμηση της εδαφικής υγρασίας σε βάθος 28 έως 100 εκατοστών από την επιφάνεια του εδάφους. Το συγκεκριμένο βάθος θεωρείται κρίσιμο για την ανάπτυξη των περισσότερων καλλιεργειών, καθώς αντικατοπτρίζει τη σωρευτική επίδραση παραγόντων όπως ο υετός, η εξατμισοδιαπνοή και η απορροή.
Ο δείκτης SSMI (Soil Moisture Standardized Index), που χρησιμοποιεί η ομάδα ΜΕΤΕΟ, συγκρίνει τις τρέχουσες τιμές εδαφικής υγρασίας με την περίοδο αναφοράς 1991–2020, επιτρέποντας την κατηγοριοποίηση των περιοχών σε πέντε επίπεδα ξηρασίας, από ήπια (1) έως ακραία (5). Σύμφωνα με τη σχετική μελέτη, όταν ο δείκτης παρουσιάζει μικρές αρνητικές τιμές, τότε οι συνθήκες θεωρούνται κανονικές· θετικές τιμές υποδεικνύουν πλεόνασμα υγρασίας, ενώ έντονα αρνητικές αποτυπώνουν σοβαρό υδατικό έλλειμμα.
«Οι τιμές εδαφικής υγρασίας βασίζονται σε υπολογισμούς του μοντέλου ERA5-Land της υπηρεσίας Copernicus και ενδέχεται να αποκλίνουν από τις πραγματικές συνθήκες σε μικροκλίμακα», διευκρινίζουν οι συντάκτες της έκθεσης. Παρά ταύτα, το μοντέλο προσφέρει ένα σημαντικό εργαλείο παρακολούθησης για ευρύτερες κλιματικές τάσεις και τη γεωργική πολιτική.
Η ήπια έως μέτρια ξηρασία που καταγράφεται στα νησιά του Βορείου Αιγαίου μπορεί να μην είναι ακόμα ορατή σε καθημερινό επίπεδο, ωστόσο η επίδρασή της σε αγροτικές καλλιέργειες είναι ήδη υπαρκτή.
Τα ευρήματα της ανάλυσης, πέρα από την επιστημονική τους σημασία, καλούνται να γίνουν εργαλείο χάραξης πολιτικής για το μέλλον των τοπικών κοινωνιών στο Βόρειο Αιγαίο.
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.
facebook
youtube
instagram
X
