Και γιατί η μη υπογραφή της συμφωνίας ΕΕ–Mercosur πρέπει να μπει ΤΩΡΑ στα αιτήματά και των Ελλήνων αγροτών;
Οι αγροτικές κινητοποιήσεις που ξεσπούν σε όλη την Ευρώπη δεν είναι ούτε υπερβολή ούτε προέρχονται από αντιπολιτευτική διάθεση. Είναι το αποτέλεσμα μιας συσσωρευμένης πίεσης ετών και μιας πολιτικής επιλογής που ζητά από τους αγρότες να πληρώσουν το κόστος αποφάσεων τις οποίες δεν πήραν και από τις οποίες τελικά δεν προστατεύονται. Η συζήτηση γύρω από τη συμφωνία ΕΕ–Mercosur αποκαλύπτει με τον πιο ωμό τρόπο αυτή την αντίφαση και γι’ αυτό το θέμα αυτό δεν είναι περιφερειακό, είναι κεντρικό και πρέπει να μπει άμεσα και στα αιτήματα των Ελλήνων αγροτών.
Η Mercosur είναι ένας οικονομικός και τελωνειακός οργανισμός χωρών της Νότιας Αμερικής, Βραζιλία, Αργεντινή, Ουρουγουάη, Παραγουάη κ.α., με οικονομίες που βασίζονται κυρίως στην αγροτική παραγωγή και τις εξαγωγές τροφίμων. Η συμφωνία που προωθείται με την Ευρωπαϊκή Ένωση προβλέπει δραστική μείωση ή κατάργηση δασμών, επιτρέποντας στην ευρωπαϊκή βιομηχανία να εξάγει μηχανήματα, οχήματα και βιομηχανικό εξοπλισμό στις χώρες της Mercosur, ενώ ταυτόχρονα ανοίγει πλήρως την ευρωπαϊκή αγορά σε αγροτικά προϊόντα από τη Λατινική Αμερική. Στην πράξη, πρόκειται για μια συμφωνία που ευνοεί κυρίως τη βαριά βιομηχανία του ευρωπαϊκού Βορρά, με πρώτη τη Γερμανία, και μεταφέρει το κόστος στην ευρωπαϊκή γεωργία.
Το πρόβλημα δεν είναι απλώς οικονομικό. Είναι βαθιά θεσμικό. Οι Ευρωπαίοι αγρότες τα τελευταία χρόνια υποχρεώθηκαν να αλλάξουν ριζικά τον τρόπο παραγωγής τους, να περιορίσουν ή να εγκαταλείψουν φυτοφάρμακα και πρακτικές, να αυξήσουν τα ραντίσματα με ηπιότερα μέσα, να επωμιστούν μεγαλύτερα εργατικά και ενεργειακά κόστη, στο πλαίσιο της «πράσινης μετάβασης» και του Green Deal. Το έκαναν, με την υπόσχεση ότι αυτή η αυστηρότητα θα διασφάλιζε ποιοτικά και ασφαλή τρόφιμα για τον καταναλωτή και θα ίσχυε ενιαία στην ευρωπαϊκή αγορά. Η συμφωνία ΕΕ–Mercosur ακυρώνει αυτή την υπόσχεση. Τα εισαγόμενα προϊόντα δεν δεσμεύονται από τις ίδιες προδιαγραφές, δεν υπόκεινται στους ίδιους ελέγχους και παράγονται με κόστος που καμία ευρωπαϊκή αγροτική επιχείρηση δεν μπορεί να ανταγωνιστεί. Αυτό δεν είναι ελεύθερο εμπόριο. Είναι ρυθμιστικός και περιβαλλοντικός αθέμιτος ανταγωνισμός.
Οι συνέπειες δεν αφορούν μόνο τους αγρότες αλλά και τους καταναλωτές. Όταν χαλαρώνουν τα πρότυπα και οι προδιαγραφές στις εισαγωγές, το ερώτημα δεν είναι μόνο αν ο Ευρωπαίος παραγωγός θα επιβιώσει, αλλά και τι θα καταλήγει στο πιάτο μας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορεί από τη μία να απαγορεύει ουσίες και πρακτικές στο εσωτερικό της και από την άλλη να εισάγει τρόφιμα που παράγονται ακριβώς με αυτές τις μεθόδους.
Για την Ελλάδα, η συμφωνία αυτή είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη. Η ελληνική γεωργία στηρίζεται σε μικρομεσαίους παραγωγούς, με υψηλό κόστος παραγωγής, ακριβή ενέργεια και περιορισμένα περιθώρια κλίμακας. Η εισροή φθηνών αγροτικών προϊόντων από τη Mercosur θα πιέσει ακόμα περισσότερο τις τιμές, θα συμπιέσει το εισόδημα και θα επιταχύνει την εγκατάλειψη της παραγωγής. Την ίδια στιγμή, οι Έλληνες αγρότες παραμένουν εγκλωβισμένοι σε μια αγορά ακριβών μηχανημάτων και εφοδίων, κυρίως από βιομηχανίες του ευρωπαϊκού Βορρά, χωρίς πραγματικές εναλλακτικές. Δηλαδή ακριβή παραγωγή στο εσωτερικό και φθηνές εισαγωγές από το εξωτερικό, χωρίς καμία ουσιαστική ασπίδα.
Γι’ αυτό οι αγροτικές κινητοποιήσεις δεν είναι απλώς δικαιολογημένες! Είναι αναγκαίες! Οι αγρότες δεν αρνούνται την πρόοδο ούτε το εμπόριο. Ζητούν το αυτονόητο: ίδιους κανόνες για όλους. Αν η Ευρωπαϊκή Ένωση επιλέγει να ανοίξει τις αγορές της, οφείλει να διασφαλίσει ότι ο ανταγωνισμός θα είναι δίκαιος και ότι δεν θα θυσιάσει τη δική της παραγωγή στο όνομα εξωτερικών ή εσωτερικών συμφερόντων.
Οι Έλληνες αγρότες οφείλουν να εντάξουν τώρα στα αιτήματά τους τη μη υπογραφή της συμφωνίας ΕΕ–Mercosur, πριν αυτή περάσει οριστικά. Γιατί αν περάσει, οι συνέπειες δεν θα είναι αναστρέψιμες. Και τότε το ερώτημα δεν θα είναι αν θα κερδίσουν την μείωση του ηλεκτρικού ρεύματος ή την κατάργηση του τέλους στο πετρέλαιο στην αντλία, κ.λ.π, αλλά αν θα μεταναστεύσουν για να ζήσουν! Αργότερα, αλλά όχι σε μακρινό χρόνο από την υπογραφή της συμφωνίας το ερώτημα θα είναι τι θα τρώει η Ευρώπη αν δεν της στέλνει τρόφιμα η λατινική Αμερική μιας και η ευρωπαϊκή αγροτική παραγωγή θα έχει μηδενιστεί! Δεν μάθαμε ως Ευρώπη από τα λάθη μας στην ενεργειακή μας εξάρτηση από μια χώρα, τώρα θα το επαναλάβουμε και στον πρωτογενή τομέα!
Γεώργιος Ισ. Αμέντας
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο.