Θεωρώ γνωστό από τα κείμενα που έχω κατά καιρούς δημοσιεύσει, πως με απασχολεί το θέμα της κοινωνικοπολιτικής ζωής των ανθρώπων για το οποίο εκφράζω- πιστεύω ευθαρσώς- τη γνώμη – άποψή μου, αλλά και πέραν αυτού για το πρόβλημα της γλώσσας, χωρίς βέβαια να στηρίζομαι σε βαρύγδουπους πανεπιστημιακούς τίτλους, παρά μόνο στην αγάπη και την έρευνα για κάθε τι στο οποίο αναφέρομαι, και όπως πιστεύω χωρίς επιτηδευμένη ψευτοϋποκρισία.
Όπως θα αντιληφθήκατε εκ προοιμίου αλλά και από τον τίτλο του παρόντος, σκοπός μου δεν είναι να δώσω συνταγές, αλλά να προβληματίσω εποικοδομητικά τουλάχιστο, όσους μου κάνουν την τιμή να διαβάζουν τα κείμενά μου και να τα κατανοούν, χωρίς απαραίτητα να πιστεύουν ό,τι ταυτίζονται ή υπηρετούν κάποιες σκοπιμότητες ή δεδομένες αλήθειες.
Γνωρίζω πολύ καλά, πως όποιος ασχολείται (με κάθε τρόπο) με τα κοινά είναι υποχρεωμένος να δέχεται όχι μόνο κριτική, αμφισβητήσεις, αλλά και αντιλογίες στα γραφόμενά του. Αυτό όμως που δεν μπορεί να του καταλογιστεί, είναι ότι δρα υστερόβουλα…για τον προσπορισμό οιασδήποτε ωφέλειας. Και μόνο για τον λόγο αυτό ιδιαίτερα στις σημερινές συνθήκες δεν πρέπει κανείς να χαρακτηρίζεται φιλήσυχος, αλλά θα τολμούσα να πω, ούτε και ευυπόληπτος πολίτης!
Σήμερα είναι υπέρβεβαιον πως πέραν από την οικονομική κρίση – η οποία δεν είναι το θέμα το παρόντος κειμένου- μιλάμε για κρίση της εμπιστοσύνης στην πολιτική και τον πανικό που αυτή δημιουργεί, αφού πλέον χρειαζόμαστε βοήθεια για να κατανοήσουμε τι είναι ψεύτικο και τι αληθινό, αλήθεια ή ψέμα, ή ακόμα και τι είναι…βλακεία. Η αλήθεια προϋποθέτει αυτογνωσία∙ και επειδή η αλήθεια ως ανθρώπινη επιλογή δεν πρέπει να αποδυναμώνει τον άνθρωπο στην αναζήτησή της, (εκτός αν κάποιος νομίζει ότι την έχει βρει) αφού οποιαδήποτε άλλη επιλογή την αποδυναμώνει και την καθιστά όχι μόνο σαν όνειρο που βλέπουμε ξυπνητοί, αλλά και ως όνειρο του οποίου την πραγμάτωση περιμένουν οι άνθρωποι μετά από έναν βαθύ ύπνο! Αλήθεια είναι ένα σύνολο ανθρωπίνων σχέσεων που μετά από μακρά χρήση μοιάζουν σταθερές, αλλά και κανονιστικές για τους ανθρώπους, όπως ακριβώς τα νομίσματα. Όμως η αναζήτηση της αλήθειας -τουλάχιστον φιλοσοφικά- δεν είναι δευτερεύουσας φύσεως θέμα και δεν πρέπει να βρίσκεται μέσα στις μάταιες επιδιώξεις των ανθρώπων, έστω και αν σήμερα αυτή μοιάζει μία από τις παιδαριώδεις επιδιώξεις των ανθρώπων, αν και είναι σαφές «οὒ τις ἀνήρ ἲδεν οὐδέ τις ἒσται εἰδώς» καθώς «ἐν βυθῷ γάρ ἡ ἀλήθεια». Δηλαδή στην πραγματικότητα τίποτα δεν ξέρομε, γιατί η αλήθεια βρίσκεται στον βυθό. Ουσιαστικά η «αλήθεια» εξαρτάται από τις επιδιώξεις των ανθρώπων∙ δηλ. από το τι είναι αυτό που κάνω, και που θέλω να φτάσω. δηλ. τι επιδιώκω. Επομένως δεν πρέπει να θεωρηθεί παραξενιά, ο προβληματισμός τουλάχιστον για την αλήθεια και το τι αυτή εκφράζει. Μια και έχω την εντύπωση πως δεν υπάρχει ορισμός της αλήθειας με βάση την αντικειμενική λογική. Παράλληλα όμως καλό είναι να γνωρίζουμε, πως με βάση αυτή τη λογική τα περιθώρια για την ανεύρεσή της στενεύουν απελπιστικά, αφού αυτή δεν είναι μονοσήμαντη, αλλά στηρίζεται στην υποκειμενική κρίση του καθενός ή το χειρότερο στο συμφέρον του καθενός, που ουσιαστικά βασίζεται στην ικανότητά του να διαστρεβλώνει τα πράγματα κατά το δοκούν. Αποδεικνύεται λοιπόν πως η αλήθεια δεν είναι κοινή για όλους και με γενικό κύρος, αφού αυτή δεν διαφέρει ουσιαστικά από το συνειδητό ψέμα**. Τα πάντα εμπίπτουν στην ικανότητα και την ανθρώπινη επιδεξιότητα (καπατσοσύνη). Αυτό όμως απέχει από την αντικειμενική αλήθεια που πηγάζει μέσα από την ωμή και σκληρή πραγματικότητα, που βέβαια δεν ικανοποιεί κανέναν. Αντίθετα καθένας εύκολα όχι μόνο υποπτεύεται, αλλά διαπιστώνει την προσπάθεια διαστρέβλωσης τής αντικειμενικής πραγματικότητας που μόνο σκοπό έχει την εξαπάτηση και το συμφέρον που κυριαρχεί στις ανθρώπινες επιδιώξεις.
Με αυτό δεν θέλω να πω πως δεν υπάρχουν άνθρωποι που ενδιαφέρονται πραγματικά και συνειδητά για την αλήθεια που αποβλέπει την πρόοδο και αναβάθμιση της ανθρώπινης λογικής. Εδώ όμως εμπίπτει το ερώτημα. Ενδιαφερόμαστε όντως για την ανεύρεση και την αποκάλυψη της αλήθειας; Ή θεωρούμε αλήθεια αυτό που νομίζουμε πως συμφέρει ή καλύπτει τον μικροεγωισμό μας και τις ανομολόγητες επιδιώξεις μας; Το να πιστεύει κανείς πραγματικά, όχι στην αλήθεια, αλλά στην ανεύρεσή της, χρειάζεται μεγάλος αγώνας που θα στηρίζεται όμως στην καθαρότητα του λόγου και χωρίς να χρειάζεται δικολαβικά επιχειρήματα για να γίνει πιστευτός, να λέγει και να πράττει το σωστό και το πρέπον, το οποίο θα έχει άμεση σχέση με τους λόγους του∙ παρά το ότι έχει αποδειχτεί πως η αλήθεια είναι διαφορετική από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Όμως είναι αναγκαίο να γνωρίζουμε όπως μας επισημαίνει ο Μένανδρος το αυτονόητο («γνώμαι»), πως∙ έρχεται τ’ αληθές εις φως ενίοτε ου ζητούμενον.
Τέλος, αν και ο σκεπτικισμός στην εποχή μας πιστεύω πως θεωρείται ως ασθένεια του συρμού, εν τούτοις οι ψευδαισθήσεις είναι ανάγκη να μας εγκαταλείψουν, πολύ περισσότερο όταν αυτές λειτουργούν σαν ναρκωτικό που δημιουργεί μια ψεύτικη πραγματικότητα ή και προσμονή, που δεν θέλει να δει τα πράγματα όπως είναι, αλλά και με βάση αυτά που βλέπουμε και ζούμε, όχι μόνο να εκφράσουμε τη δυσαρέσκειά μας και να τα καταδικάσουμε ως ψεύτικα, γιατί είναι φανερό πως αναπαράγουν την φαυλότητα του ψεύδους, αγνοώντας, ότι ουδέν έρπει ψεύδος ες γήρας χρόνου.
Καταλήγοντας, ας μου επιτραπεί να αναφέρω ένα κομμάτι από το Στοβαίου Ανθολόγιον «Περί Αληθείας» (Εκ των Ομήρου) που αν το μελετήσει κανείς, θα πιστέψει πως έχει γραφτεί για το σήμερα. Αυτό στην αρχαία γλώσσα μάς λέει: «Τριών γαρ αιτιών ουσών δι’ ας άνθρωποι παραβαίνουσι τας υποσχέσεις και ψεύδονται∙ ή γαρ ευθύς εξαπατών τις έφησεν ή φήσας ύστερον μετενόησεν ή βουλόμενος εξησθένησε∙ τούτων δε το μεν εστι φαύλης προαιρέσεως το δε ασθενούς κρίσεως το δε ενδεούς δυνάμεως».
Ερμηνεία: Τρείς είναι οι αιτίες για τις οποίες οι άνθρωποι παραβαίνουν τις υποσχέσεις τους και ψεύδονται. Ή το κάνει κανείς ευθύς εξ αρχής από απάτη ή έδωκε την υπόσχεση και μετανόησε κατόπι ή θέλοντας να την εκτελέσει, στάθηκε αδύναμος. Απ’ αυτά το πρώτο είναι απόδειξη προαιρέσεως φαύλης, το δεύτερο αδύνατης κρίσεως και το τρίτο φτωχής δυνάμεως.
Περιττό να επαναβεβαιώσει κανείς, γιατί είναι αναγκαίο να μαθαίνουμε την αρχαία Ελληνική γλώσσα. Διότι χωρίς τη γνώση της Αρχαίας, είναι αδύνατο∙ όπως άριστα επισημαίνει ο Πλούταρχος με την έκφραση κοσκίνω φέρεις ύδωρ. Δηλ.σαν να κουβαλάμε νερό με το κόσκινο!
Και μόνο αυτή η περικοπή δεν αφήνει καμία αμφιβολία για την αξία των αρχαίων Ελληνικών.
* Στοβαίου Ανθολόγιον «Περί Αληθείας» «Αλάθεια θεών ομόπολις, μόνα θεοίς συνδιαιτώμενα». Ερμην: Η αλήθεια συγκατοικεί με τους θεούς, και είναι από ‘κείνα που μονάχα με θεούς συζούνε.
** Παράδειγμα προς αποφυγήν η Ελληνική βουλή.
facebook
youtube
instagram
X
