“Η Χίος είναι πεζοπορικός παράδεισος”

Ένα ιαπωνικό γνωμικό λέει πως κάθε άνθρωπος είναι ένα τοπίο, καμωμένο από όλα τα τοπία που έχει δει στη ζωή του. Αν ισχύει αυτό, τότε ένας περιπατητής έχει την προνομιακότερη θέαση του κόσμου, γιατί τα οπτικά βιώματα καθορίζουν την εσωτερική του «μορφολογία». Ο Σερραίος Γιώργος Χαλάτσης ξέρει τη Χίο όπως την παλάμη του. Βουνά, λαγκάδια, παραλίες, δάση, κορυφές και γκρεμούς, τα έχει περπατήσει όλα, ανακαλύπτοντας παλιές στράτες που διατρέχουν το σώμα του νησιού όπως οι φλέβες το ανθρώπινο κορμί.

Κάποτε αυτά τα μονοπάτια -αρχαία, βυζαντινά, οθωμανικά- ήταν το πιο νευραλγικό δίκτυο. Ώσπου ήρθε η εξέλιξη της τεχνολογίας, τα αυτοκίνητα και άλλαξε ο χάρτης της κυκλοφορίας, αφήνοντάς τα στο έλεος της λήθης. Για πάντα; Ευτυχώς, όχι. Χρειάστηκε αυτός ο αφοσιωμένος, πεισματάρης, φυσιολάτρης, τέως προπονητής ποδοσφαίρου, για να τα ξαναφέρει στη ζωή. Ιδού η ιστορία του.

Από τις Σέρρες στη Χίο

Γεννημένος σε ένα χωριό, κοντά στην Πρώτη Σερρών, ορεσίβιος, με γονείς αγρότες, είδε τη θάλασσα σε μεγάλη ηλικία. Και πρωτοπήγε στη Χίο στις αρχές της Μεταπολίτευσης, ως πρωτοδιορισμένος καθηγητής φυσικής αγωγής. «Το μόνο που ήξερα για το μέρος αυτό ήταν ότι επρόκειτο για ένα νησί, κάπου στο Αιγαίο. Τίποτα άλλο. Έμεινα στη Βολισσό για μερικά χρόνια και ύστερα έφυγα για να εργαστώ και να σπουδάσω προπονητική στο Μόναχο. Ξαναγύρισα το 1992 για να αναλάβω μια τοπική ομάδα», λέει στην «Κ».

«Η εμπειρία μου στη Γερμανία με έκανε να αγαπήσω την ορειβασία και τη φύση. Άρχισα σιγά σιγά να ανακαλύπτω το νησί. Προμηθεύτηκα όλους τους παλιούς χάρτες από τη Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού. Έπιασα φιλίες με κτηνοτρόφους, τσοπάνηδες, ηλικιωμένους που ήξεραν τα βουνά. Έτσι έμαθα τα μονοπάτια. Και αντιλήφθηκα πολύ γρήγορα ότι η Χίος είναι ένας εν δυνάμει πεζοπορικός παράδεισος», λέει ο Γιώργος Χαλάτσης.

«Έχει διαδρομές για όλες τις κατηγορίες των περιπατητών. Διαθέτει φυσικό και γεωλογικό πλούτο, χλωρίδα και πανίδα. Σε κάθε μέρος υπάρχουν ίχνη ανθρώπινης παρουσίας από την αρχαιότητα ως τις αρχές του 19ου αιώνα. Μπορεί να είναι μια ξερολιθιά, μια πετρόκτιστη στράτα, ένα ταπεινό αλώνι. Εγώ τα λέω όλα αυτά, “αγροτικά μνημεία” και τα θεωρώ σημαντικά γιατί μας διηγούνται ιστορίες για την καθημερινότητα των απλών ανθρώπων σε άλλες εποχές. Είναι σιωπηλοί μάρτυρες μιας ειρηνικής συμβίωσης με τη φύση και το περιβάλλον».

Κάθε εβδομάδα, ο Γ. Χαλάτσης κάνει μια πορεία 100 χιλιομέτρων για να συνεχίσει την έρευνά του. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι η προσπάθειά του έπεισε τη νέα γενιά του νησιού να δει με άλλο βλέμμα αυτή την κληρονομιά: «Με τη βοήθεια του ΣΚΑΪ καθαρίσαμε μονοπάτια. Σταδιακά, φτιάξαμε μια μεγάλη παρέα για περιπάτους, ποδηλατάδες, βόλτες γνωριμίας με χωριά, μονές, τη μοναδική φύση της Χίου», τονίζει στην «Κ», καθώς ετοιμάζει μια έκδοση με κάποιες από τις διαδρομές. Παράλληλα, συνεχίζει να επισκέπτεται πολλές από αυτές, συντροφιά με μαθητές σχολείων, στο πλαίσιο των εκδρομών τους και όχι μόνο. Πιστεύει μάλιστα ότι μονάχα η αγάπη των κατοίκων μπορεί να προστατεύσει το νησί, από το μένος της φωτιάς που κατέστρεψε χιλιάδες στρέμματα πέρυσι στη Χίο.

Ασπίδα προστασίας

«Η φωτιά έκανε τεράστιες καταστροφές και πονάει η καρδιά μου όταν περπατώ στα καμένα. Η ειρωνεία είναι ότι σε πολλές περιπτώσεις, οι φλόγες μάς αποκάλυψαν τμήματα παλαιών μονοπατιών που τα είχε καλύψει ο χρόνος και η βλάστηση. Η φύση συνέρχεται, αλλά χρειάζεται η ανθρώπινη παρέμβαση για να γλιτώσουμε τα χειρότερα».

Ο Γιώργος Χαλάτσης επιμένει: «Οι σημερινοί Έλληνες προτιμούν ακόμα να πηγαίνουν να τρώνε στις ταβέρνες από το να κάνουν μια ωραία βόλτα στη φύση την Κυριακή. Παλαιότερα, όταν με έβλεπαν να περπατώ μόνος στην εξοχή, οι κάτοικοι των χωριών μου μιλούσαν αγγλικά. Άλλοι που με ήξεραν, πίστευαν ότι έχω χωρίσει με τη γυναίκα μου και έφυγα από το σπίτι μου. Τώρα έχω διαφορετική αντιμετώπιση ευτυχώς. Παράλληλα, η κρίση αλλάζει τη νοοτροπία του κόσμου, ωθώντας πολλούς να ξανακερδίσουν τη χαμένη επαφή με το περιβάλλον».

Για τον Γ. Χαλάτση, η πεζοπορία έχει και μια σχεδόν μυστικιστική παράμετρο. «Μαθαίνουμε την ελληνική μυθολογία, τη θρησκευτική μας ιστορία, τις στράτες των προγόνων. Και παίρνουμε κουράγιο για τις δύσκολες εποχές που ζούμε σήμερα...».

Ειδήσεις σήμερα

Μπείτε στην ομάδα μας στο Viber και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Ακολουθήστε μας στο Google News. Σχολιάστε στην σελίδα μας στο Facebook.

Ο Πολίτης είσαι εσύ. Γίνε συνδρομητής της εβδομαδιαίας έντυπης έκδοσης.