Με ένα κρεσέντο στρατιωτικών προκλήσεων στο Αιγαίο, η Τουρκία επιλέγει να τορπιλίσει το κλίμα πριν την κρίσιμη συνάντηση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη Νέα Υόρκη. Μέσα σε τρεις ημέρες, η Άγκυρα εξέδωσε τρεις διαφορετικές Navtex, για ασκήσεις με πραγματικά πυρά, σε περιοχές εντός του Αιγαίου, υπογραμμίζοντας με εμφατικό τρόπο την πρόθεσή της να συνδυάσει τη διπλωματία με την έντονη στρατιωτική παρουσία.
Σύμφωνα με το τηλεοπτικό ρεπορτάζ του OPEN, πρόκειται για μία ξεκάθαρη επίδειξη ισχύος από την πλευρά της Άγκυρας, σε μία περίοδο που επιδιώκεται η αποκλιμάκωση και η επανεκκίνηση των ελληνοτουρκικών σχέσεων μέσω της διπλωματικής οδού.
Όπως μετέδωσε από την Κωνσταντινούπολη η Μαρία Ζαχαράκη, η πρώτη Navtex εκδόθηκε την Παρασκευή και αφορούσε άσκηση στην καρδιά του Αιγαίου. Ακολούθησαν δύο ακόμη δεσμεύσεις περιοχών για στρατιωτικά γυμνάσια με πραγματικά πυρά, η τελευταία εκ των οποίων ανακοινώθηκε το βράδυ της Κυριακής, μόλις λίγες ώρες πριν τη συνάντηση Μητσοτάκη - Ερντογάν.
Η Τουρκία, μολονότι δεν έβγαλε στη θάλασσα το ερευνητικό σκάφος “Oruc Reis”, επέλεξε να διατηρήσει την ένταση με έμπρακτο στρατιωτικό τρόπο, δηλώνοντας ότι βρίσκεται σε επιφυλακή και ότι δεν πρόκειται να απεμπολήσει τις πάγιες διεκδικήσεις της.
«Οι Τούρκοι θέλουν να στείλουν το μήνυμα ότι είναι εδώ, ασκούν πίεση και διπλωματική και στρατιωτική», σημείωσε χαρακτηριστικά η Ζαχαράκη.
Παράλληλα, όπως αποκαλύφθηκε στο ίδιο ρεπορτάζ, η Άγκυρα φαίνεται πως συνδέει τη στρατιωτική κινητικότητα στο Αιγαίο με τις διαπραγματεύσεις για εξοπλιστικά προγράμματα. Ο Ταγίπ Ερντογάν επιχειρεί να επαναπροσεγγίσει τις Ηνωμένες Πολιτείες, αγοράζοντας έως και 300 Boeing, με την προσδοκία ότι αυτό θα οδηγήσει στην άρση των εμποδίων για την ένταξη της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F-35.
«Η Τουρκία παίζει σε διπλό ταμπλό. Από τη μία πλευρά συντηρεί σχέσεις με ΗΠΑ και Βρυξέλλες και από την άλλη επενδύει σε πυρηνική τεχνολογία μέσω Ρωσίας και Κίνας», σχολίασε ο αναλυτής Σάββας Καλεντερίδης, προσθέτοντας ότι η Τουρκία προετοιμάζεται να καταστεί περιφερειακή πυρηνική δύναμη με αμερικανική και ρωσική τεχνογνωσία.
Απέναντι σε αυτή τη στρατηγική της Άγκυρας, η ελληνική πλευρά κρατά μικρό καλάθι για τη συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν. Ο Καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής και πρώην Υπουργός Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος, μιλώντας στο OPEN, δήλωσε:
«Δεν μπορούμε να περιμένουμε σημαντικά αποτελέσματα από αυτή τη συνάντηση. Το διεθνές περιβάλλον έχει αλλάξει και πλέον ισχύει το δίκαιο της ισχύος».
Ο ίδιος χαρακτήρισε τη στάση της Άγκυρας ως επιβεβαίωση του νεο-οθωμανικού της αφηγήματος και σημείωσε ότι η Ελλάδα οφείλει να απαντήσει με προληπτική διπλωματία και ενίσχυση των στρατηγικών της συμμαχιών, ιδιαίτερα με το Ισραήλ και την Αίγυπτο.
Η επιλογή της Άγκυρας να συνδυάσει διπλωματία και στρατιωτικές προκλήσεις χαρακτηρίζεται ως μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής σταθερής πίεσης, με στόχο τη δημιουργία τετελεσμένων στο πεδίο και την παράλληλη διεκδίκηση ανταλλαγμάτων στο διπλωματικό τραπέζι.
Ο Σάββας Καλεντερίδης προειδοποίησε ότι οι ασκήσεις με πυρά στο Αιγαίο δεν είναι συμβολικές, αλλά συνιστούν μια προσπάθεια εμπέδωσης κυριαρχίας σε κρίσιμες περιοχές.
«Η Τουρκία υπενθυμίζει στην Ελλάδα ότι δεν θα της επιτραπεί να ασκήσει πλήρως τα κυριαρχικά της δικαιώματα», τόνισε με έμφαση ο Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος, σημειώνοντας πως ακόμα και το κλίμα των ήρεμων νερών που προβάλλεται από την κυβέρνηση, μπορεί να αποτελέσει παγίδα νομιμοποίησης τετελεσμένων.
Το μήνυμα της ελληνικής πλευράς ενόψει της αυριανής συνάντησης είναι σαφές: οι δίαυλοι επικοινωνίας πρέπει να παραμένουν ανοιχτοί, όχι όμως με οποιοδήποτε κόστος.
«Η Αθήνα οφείλει να ενισχύσει την προβολή των θέσεών της σε διεθνές επίπεδο, αξιοποιώντας τα λόμπι, τις στρατηγικές συμμαχίες και τις μεταβαλλόμενες ισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο», ανέφερε ο Αρβανιτόπουλος.
Το ερώτημα, όμως, παραμένει: μπορεί να υπάρξει ουσιαστική αποκλιμάκωση όταν η Τουρκία επιλέγει να συνοδεύει κάθε διπλωματική συνάντηση με επίδειξη στρατιωτικής δύναμης;
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο.