Γαλλικό Κολέγιο: Από το λαμπρό παρελθόν στη χαμηλής αισθητικής αποκατάσταση

Το Γαλλικό Κολλέγιο ιδρύθηκε το 1848 στην περιοχή του Φραγκομαχαλά από τις Αδελφές του Αγίου Ιωσήφ της Εμφανίσεως[1] και επιχορηγείτο από τη Γαλλική Κυβέρνηση. Κάποιες από τις καθολικές και ορθόδοξες μαθήτριες ήταν οικότροφες. Το κτήριο, το οποίο οικοδομήθηκε από το τάγμα του Αγίου Ιωσήφ σε οικόπεδο της Καθολικής Επισκοπής Χίου, αγοράστηκε το 2002 από την τότε Νομαρχία Χίου. Από αυτό το σημείο και πέρα άρχισαν οι περιπέτειες του επιβλητικού εκπαιδευτικού ιδρύματος.

Η αυλόπορτα του κολεγίου πριν την κατεδάφισή της.

Μία από τις τάξεις.

Το 2006, πριν καν ξεκινήσουν οι εργασίες ανακατασκευής, διότι δεν επρόκειτο βέβαια για αναστήλωση ιστορικού κτηρίου, κατεδαφίστηκε μία αυλόπορτα, δύο κελλιά, τμήμα της στέγης και ο βορεινός τοίχος του ναού του Αγίου Ιωσήφ. Η ενέργεια θύμιζε βανδαλισμό μνημείων υπό το καθεστώς του ISIS, των Ταλιμπάν ή του Τσαουσέσκου παλαιότερα. Εύκολα φαντάζεται κάποιος το μένος που θα προκαλούσε σε κάθε ορθόδοξο χριστιανό, εάν κάτι τέτοιο συνέβαινε σε εκκλησιαστικό κτίσμα του ανατολικού δόγματος. Παραμένει άγνωστο που πήγε το υπέρθυρο της αυλόπορτας και τα κομμάτια λιθοπλίνθων της τοιχοποιίας τα οποία διακρίνονταν ανάμεσα στα μπάζα.

Κλίμακα προς τον όροφο. 

Ένας από τους κοιτώνες των οικότροφων μαθητριών. 

Έως και το 2009, ο ρημαγμένος ναός, τα αναποδογυρισμένα στασίδια και τα εικονοστάσια προσέφεραν ένα βέβηλο θέαμα στους περαστικούς. Έκτοτε περισυνελέγησαν και ελπίζουμε πως φυλάχτηκαν.

Ένα από τα κιονόκρανα που αφαιρέθηκαν από τη νότια όψη. 

Τον Δεκέμβριο του 2011, δημοσιεύτηκε άρθρο του γράφοντος που σχολίαζε την απαράδεκτη απογύμνωση του ακόμα ημιτελούς Κολλεγίου από τα γερά ξύλινα δάπεδα, τα ανάγλυφα κιονόκρανα, τα άνετα κλιμακοστάσια, τις κομψές σιδηροκατασκευές, από τις μνήμες του εντέλει. Φανταζόμασταν την επακόλουθη αντικατάσταση τους από κάτι χαμηλότερης ποιότητας και αισθητικής.

Ο Ναός του Αγίου Ιωσήφ πριν τη μερική κατεδάφισή του. 

Άποψη του εσωτερικού του ναού πριν τη μερική κατεδάφισή του. 

Το Γραφείο Τύπου της Περιφερειακής Ενότητας Χίου απάντησε μέσω των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης πως «…έχουν αποτυπωθεί όλα τα αξιόλογα αρχιτεκτονικά του στοιχεία και όσα βρίσκονταν σε κακή κατάσταση διατήρησης και έπρεπε να απομακρυνθούν λόγω εκτεταμένων φθορών, θα ανακατασκευασθούν. Η εν λόγω μελέτη σεβάστηκε τόσο το χαρακτήρα όσο και την ιστορία του κτηρίου… θεωρούμε ότι είναι τουλάχιστον άδικο να κρίνεται αβασάνιστα, χωρίς γνώση των όσων αναλυτικά προβλέπει και οπωσδήποτε το κτήριο δεν μπορεί να χαρακτηρίζεται ως “χαμηλότερης ποιότητας και αισθητικής”, πριν ολοκληρωθεί το αποτέλεσμα των εργασιών»[2]. Αυτά τότε…

Η υπάρχουσα κατάσταση του ναού του Αγίου Ιωσήφ. 

Η υφιστάμενη κατάσταση της Αγίας Τράπεζας του Αγίου Ιωσήφ. 

Σήμερα, μετά από δεκαπέντε χρόνια εργασιών, μπορούμε να κρίνουμε το αποτέλεσμα και την ποιότητά του: φτηνά πλακάκια, ψευδοροφές από νοβοπάν, άχρηστοι χαμηλοτάβανοι ισόγειοι χώροι και καμία ανάμνηση από το προηγούμενο κτίσμα. Ο ναός του Αγίου Ιωσήφ παραμένει ερείπιο, προσβάλλοντας το θρησκευτικό αίσθημα των πιστών και στερώντας το κοινό αγαθό της πολιτιστική κληρονομιάς στους υπολοίπους[3].

Μεταπολεμική φωτογραφία Μοναχής και μαθητριών στην αυλή του Κολεγίου. 

Φωτογραφία από εκδρομή του Κολεγίου το 1932. 

Θερμές ευχαριστίες στον πατέρα Λέοντα Κισκίνη, Εφημέριο του Καθεδρικού ναού του Αγίου Νικολάου.

Ενδεικτική βιβλιογραφία και εικονογραφία:

Αρχείο Καθολικής Επισκοπής Χίου.

Ζαχαρού-Λουτράρη, Α. Κ. (2017) Κωνσταντίνος Ν. Κανελλάκης (1840-1916) Ο αυτοδίδακτος λόγιος της Χίου και η πολύπλευρη προσφορά του στο χιακό πολιτισμό, Χίος: Άλφα-Πι.

Ζολώτας, Γ. (1928) Ιστορία της Χίου, 3 β, Εν Αθήναις: Τύποις Εταιρείαςς Π. Δ. Σακελλάριος.

Σγουρός, Κ. Α. (1937) Ιστορία της Νήσου Χίου, Αθήνησιν: Τύποις Πυρσού Α. Ε.

Τσάγκαρης Μ. Γ. και Ξανθάκης Α. Ξ. (1996) Χίος, Εκατό χρόνια φωτογραφίας (1850-1950), Αθήνα: Σύνολο.

Ειδήσεις σήμερα

Μπείτε στην ομάδα μας στο Viber και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Ακολουθήστε μας στο Google News. Σχολιάστε στην σελίδα μας στο Facebook.

Ο Πολίτης είσαι εσύ. Γίνε συνδρομητής της εβδομαδιαίας έντυπης έκδοσης.