Δευτέρα, 6 Σεπτέμβρη 1948 και ώρα 5 πρωινήν το στρατιωτικό καμιόνι φτάνει στο συνήθη τόπο των εκτελέσεων, στο Γουδί.
Ένας στρατιώτης τον οδηγεί…
Ο ιερέας του αποσπάσματος τον πλησιάζει (…) μ’ ένα νεύμα τον απομακρύνει!!!
Σηκώνει με τα’ αετίσια μάτια του και κοιτάζει τον ουρανό. Αγναντεύει στο βάθος του ορίζοντα τον ήλιο, που ξεπροβάλει από την Ανατολή στην αττική γη και νοερά ταξιδεύει στη θάλασσα του Αιγαίου για να βρεθεί, για μια στιγμή στο νησί του, τη Χίο!
Η σκέψη του -ελεύθερη και αδούλωτη - βρίσκεται εκεί στον Άγρελα, σ’ ένα μικρό σπιτάκι, που είναι τα αγαπημένα του πρόσωπα, η γυναίκα του το Δεσποινάκι, τα παιδιά του η Παρασκευούλα, ο Γιώργης και η Ελενίτσα.
Πικραμένος ,αλλά με σιγουριά στις κινήσεις του σκύβει στοργικά και τους αγκαλιάζει!
Δεν πρόλαβε να γυρίσει νοερά πίσω…
Το εκτελεστικό απόσπασμα λαμβάνει τη διαταγή: «Σκοπεύσατε… , Πυρρρ!
Τα βόλια -των αμήχανων φαντάρων- σκίζουν τον αέρα και χτυπούν το σώμα του!
Ένα δάκρυ κυλά στα μεγάλα μάτια του (…) σκίζει τα φθινοπωρινά σύννεφα και «πετά» για να «συναντήσει» τους συντρόφους του, που αποχωρίστηκε βίαια στις 20 Αυγούστου του 1948, μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα, σε μία ακόμα προσπάθεια (προκειμένου να γίνει η καθαίρεσή του από το ιερατικό λειτούργημα) της αστικής τάξης, να χτυπήσει το υψηλό αγωνιστικό φρόνημα των αγωνιστών.
Γίνεται μία αγκαλιά με τους Βατάκη, Τράτση, Τσουκαλά, Πλακωτάρη, Γεωργούλη, Ξύδα, Ανδριώτη, Ζερβό, Κώσταλο, Ψιακή, Τζιώτη, Καραμαιλή!»
H παλικαρίσια αγωνιστική στάση του παπά Νικόλα και τόσον άλλων αγωνιστών αντανακλά μια ιστορική περίοδο στην Ελλάδα, που η όξυνση της ταξικής πάλης οδήγησε στην ένοπλη αναμέτρηση του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, με την καπιταλιστική εξουσία και τους συμμάχους της.
Η ιστορική διαδρομή του, μπολιασμένη με τις οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες του χωριού του, τα Αυγώνυμα και κατ’ επέκταση του νησιού του, της Χίου.
Ο Άνθρωπος έδρασε και αγωνίστηκε, δίδαξε και διδάχτηκε παλεύοντας - μέσα στις δοσμένες κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες - για τις αξίες και τα δίκια των εργαζόμενων ανθρώπων, που αποτελούν τα Σύμβολα στην αέναη πάλη του, για τη Ζωή.
Η υπέρτατη θυσία της γενιάς αυτής αποτελεί το διαχρονικό μήνυμα ,που πρέπει να οδηγεί τα βήματα των ανθρώπων…
Σ’ αυτούς που μας άνοιξαν τις λεωφόρους του μέλλοντος.
75 χρόνια, μετά από τη θυσία του παπά Νικόλα και των συντρόφων του στη Χίο γίνεται μια συλλογική ιστορική προσπάθεια, για να πάρει σάρκα και οστά η ιστορία της περιόδου εκείνης απαλλαγμένη από τα σκοτάδια, που έριξαν οι νικητές μέσα από τον τοπικό αστικό τύπο και τη σχετική ιστοριογραφία για τον αγώνα του Δημοκρατικού Στρατού.
Το πόνημα τούτο γεννήθηκε σαν σκέψη στις καθημερινές μικρές και μεγάλες ιστορικές στιγμές της μεταπολιτευτικής ζωής των αγωνιστών της Χίου.
Στα συλλαλητήρια και τις κινητοποιήσεις για τις εργατικές, ναυτεργατικές και αγροτικές διεκδικήσεις, στις περιοδείες στα ναυτοχώρια της Λαγκάδας, της Συκιάδας και των Καρδαμύλων, αλλά και στα εικοσιένα χωριά της μαστίχας.
Οι ασπρομάλληδες «Συρματένιοι» όπου βρέθηκαν: Στο μετερίζι του αγώνα για το δίκιο της φαμίλιας και του νησιού, εκεί ήταν που δέθηκε η πείρα του χθες, με του σήμερα, όπου γράφτηκαν οι αναμνήσεις και οι μνήμες τους και συγκεντρώθηκαν τα ιστορικά ντοκουμέντα- φωτογραφίες και έγγραφα- που κρύβονταν καλά φυλαγμένα στης καρδιάς τους τα μπαούλα.
Εκεί δόθηκε η υπόσχεση να γράψουμε εμείς οι νεότεροι, για τη γενιά των Συρματένιων της Μέσης Ανατολής.
Η επιλογή του προσώπου του Νικόλα Γ. Ξενάκη, ιερέα από τα Αυγώνυμα της Χίου σηματοδοτεί και συμπυκνώνει το όραμα μια ολόκληρης γενιάς νέων ανθρώπων, που βρέθηκαν στο μετερίζι της ταξικής πάλης και συγκρούστηκαν με τον ταξικό εχθρό, την αστική τάξη.
Άνθρωποι, άνδρες και γυναίκες, εργάτες της ξηράς και της θάλασσας, αγρότες, επαγγελματίες και επιστήμονες, άνθρωποι γεμάτη ζωντάνια και δημιουργία, άνθρωποι του χωριού και των προσφυγικών συνοικισμών, που αποφάσισαν να πάρουν την τύχη τους στα δικά τους χέρια!
Στους Συρματένιους ανήκει το πόνημα που κρατάς και που γέμισαν τις σελίδες του και στέριωσαν τις σκέψεις μας.
Εμείς απλά επιμεληθήκαμε τις ψηφίδες των ιστορικών στιγμών και «χτίσαμε» τη συνεισφορά τους στην ιστορία του λαού μας, αποτιμώντας τη συμβολή τους, κριτικά και αυτοκριτικά.
Η προσπάθεια είναι συλλογική και η δημιουργία του καλλιεργήθηκε από τους αγωνιστές Αδαμάντιο Γεωργούλη απ’ τη Συκιάδα και Αργύρη Δ. Ζερβούδη απ’ τα Πατρικά.
Έτσι προλογίζεται το βιβλίο του Γιώργη Η. Αμπαζή « Παπά Ξενάκης: Ο ιερέας που εκτελέστηκε δυο φορές» που η παρουσίαση του θα γίνει από την Τομεακή Επιτροπή Χίου του ΚΚΕ και το παράρτημα Χίου της ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ την Παρασκευή 8 Σεπτέμβρη 2023 στις 7μ.μ. (στο κτήμα Λυκιιαρδόπουλου) στο «Περιβόλι» στον Κάμπο, όπου πριν 75 χρόνια δόθηκε η μάχη του Δημοκρατικού Στρατού Χίου στις 18 Μάρτη 1948.
την παρουσίαση του βιβλίου θα κάνουν:
- Γκίκας Αναστάσης μέλος του τμήματος Ιστορίας της Κ.Ε. του ΚΚΕ
- Ζαφείρης Κώστας ιστορικός και συγγραφέας
- Χούλης Νίκος, εκπαιδευτικός
Θα διαβάσουν αποσπάσματα οι:
- Χούλη Κυριακούλα φιλόλογος
- Κούνουπα Έλλη φιλόλογος
Θα ακολουθήσει: Μουσικό αφιέρωμα
Το παράρτημα Χίου της ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ
facebook
youtube
instagram
X
