Με καταιγιστική αεροπορική επιδρομή σε τρεις στρατηγικής σημασίας πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, τα ξημερώματα της Κυριακής, οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής εισήλθαν με άμεσο τρόπο στον πολεμικό σχεδιασμό της Μέσης Ανατολής, επιδιώκοντας την εξουδετέρωση της δυνατότητας εμπλουτισμού ουρανίου από την Τεχεράνη.
Τα αμερικανικά βομβαρδιστικά στόχευσαν και κατέστρεψαν κρίσιμες υποδομές στις εγκαταστάσεις Νατάνζ, Φορντό και Ισφαχάν, κάνοντας χρήση διατρητικών βομβών τύπου bunker-buster, που προορίζονται για επιθέσεις σε βαθιά θαμμένους στόχους, όπως υπόγειες πυρηνικές εγκαταστάσεις.
Η επέμβαση αυτή σηματοδοτεί μια νέα φάση στις σχέσεις Ουάσινγκτον – Τεχεράνης, φέρνοντας το ενδεχόμενο ευρύτερης σύρραξης πιο κοντά από ποτέ.
Η εγκατάσταση του Νατάνζ, που θεωρείται το μεγαλύτερο και σημαντικότερο κέντρο εμπλουτισμού ουρανίου στο Ιράν, αποτέλεσε έναν από τους πρώτους στόχους. Το συγκρότημα, 250 χιλιόμετρα νότια της Τεχεράνης, περιλαμβάνει υπέργειες και υπόγειες εγκαταστάσεις υψηλής τεχνολογίας, με δυνατότητα λειτουργίας έως και 50.000 φυγοκεντρικών συστημάτων, σύμφωνα με τη Nuclear Threat Initiative (NTI).
Εκεί πραγματοποιούνταν, μέχρι πρότινος, ανάπτυξη και συναρμολόγηση εξελιγμένων φυγοκεντρικών σωλήνων, με επίπεδα εμπλουτισμού ουρανίου που άγγιζαν το 60%, σύμφωνα με επιθεωρήσεις του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (IAEA).
Στο στόχαστρο βρέθηκε επίσης η βάση Φορντό, η οποία είναι χτισμένη βαθιά μέσα σε βραχώδη όρη κοντά στην πόλη Κομ και θεωρείται η πλέον «άτρωτη» εγκατάσταση του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος. Η ύπαρξή της αποκαλύφθηκε μέσω ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών και υπολογίζεται ότι οι κύριες αίθουσες βρίσκονται σε βάθος άνω των 80 μέτρων.
Σύμφωνα με τον IAEA, το Φορντό είχε αυξήσει τον τελευταίο καιρό την παραγωγή ουρανίου εμπλουτισμένου σε ποσοστά της τάξης του 60%, ενώ φιλοξενούσε περίπου 2.700 φυγόκεντρους σωλήνες. Οι ΗΠΑ επέλεξαν να επιχειρήσουν με ειδικά σχεδιασμένα όπλα που μόνον αυτές διαθέτουν, προκειμένου να εξουδετερώσουν μια τόσο βαθιά θωρακισμένη εγκατάσταση.
Τρίτος στόχος των αμερικανικών βομβαρδισμών ήταν το πυρηνικό ερευνητικό κέντρο Ισφαχάν, το οποίο αποτελεί τον κυριότερο κόμβο έρευνας και ανάπτυξης του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος. Το συγκρότημα περιλαμβάνει τρεις μικρούς αντιδραστήρες, μονάδα μετατροπής ουρανίου, εργοστάσιο παραγωγής πυρηνικών καυσίμων και εγκαταστάσεις επεξεργασίας ζιρκονίου.
Το Ισφαχάν λειτουργεί από το 1984 και σύμφωνα με το NTI, απασχολεί περίπου 3.000 επιστήμονες. Παρότι δεν εξειδικεύεται στον εμπλουτισμό, η σημασία του για το συνολικό πυρηνικό πρόγραμμα είναι θεμελιώδης.
Μετά την αεροπορική επιδρομή, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ απέστειλε αυστηρό μήνυμα προς την ιρανική ηγεσία, προειδοποιώντας:
«Το Ιράν, ο νταής της Μέσης Ανατολής, πρέπει τώρα να κάνει ειρήνη. Αλλιώς, τα επόμενα χτυπήματα θα είναι μεγαλύτερα και πιο εύκολα».
Η δήλωση αυτή εκλήφθηκε από διεθνείς αναλυτές ως ξεκάθαρη απειλή για κλιμάκωση των στρατιωτικών επιχειρήσεων, σε περίπτωση που η Τεχεράνη επιλέξει την οδό της αντίδρασης.
Την οργισμένη αντίδραση της ιρανικής πλευράς προκάλεσε η αιφνιδιαστική επίθεση. Ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, Αμπάς Αραγτσί, χαρακτήρισε τις ενέργειες των ΗΠΑ:
«Απαράδεκτη και εξαιρετικά επικίνδυνη, παράνομη και εγκληματική ενέργεια».
Η δήλωση υπογραμμίζει τη σοβαρότητα της κατάστασης και ενισχύει τον φόβο ότι ενδέχεται να υπάρξει ανταπάντηση από το Ιράν, είτε με στρατιωτικά είτε με υβριδικά μέσα, όπως κυβερνοεπιθέσεις ή μέσω πληρεξουσίων δυνάμεων σε γειτονικές χώρες.
Η απόφαση των ΗΠΑ να εμπλακούν ενεργά στην αναχαίτιση του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος, αλλάζει τους γεωπολιτικούς συσχετισμούς στην ευρύτερη περιοχή. Ο κίνδυνος μιας εκτεταμένης σύρραξης με παγκόσμιες προεκτάσεις δεν είναι πλέον θεωρητικός, αλλά άμεσος και απτός.
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο.
facebook
youtube
instagram
X
