12.10.2017 14:25

Ό,τι προέρχεται εκ των κάτω αντιπροσωπεύει την κοινωνία

Ένα βασικό αξίωμα της κοινωνιολογίας λέει: ό,τι προέρχεται εκ των άνω, αντιπροσωπεύει το κράτος και ό,τι προέρχεται εκ των κάτω, αντιπροσωπεύει την κοινωνία.

Ασφαλώς οι δύο αυτοί πόλοι της υποστάσεως του κάθε κράτους αλληλοσυμπληρώνονται αλλά η χρυσή τομή της ισορροπίας κατανομής της μεταξύ τους ευθύνης είναι ένα διαχρονικό ζητούμενο, το οποίο πρέπει να επαναπροσδιορίζεται και να αξιολογείται ανάλογα με τις εξελίξεις. Επίσης ο επαναπροσδιορισμός αυτής της ισορροπίας δεν πρέπει να γίνεται μονομερώς εκ μέρους του κράτους αλλά κατόπιν διαλόγου με τις τοπικές κοινωνίες.

Η δομή του κράτους μας χαρακτηρίζεται δυστυχώς από έντονο έλλειμμα δημοκρατικότητας. Δύο λόγοι αφορούν το θέμα μας:

α. το έλλειμμα συμμετοχής των πολιτών και της κοινωνίας στις πολιτικές διαδικασίες λήψεως των αποφάσεων που μας αφορούν και

β. το έλλειμμα αποκεντρώσεως στη σχέση κέντρου και περιφέρειας. Είναι άλλο πράγμα η Τοπική Αυτοδιοίκηση και άλλο η διοικητική αποκέντρωση. Αυτό που υπάρχει σήμερα στην Ελλάδα είναι περισσότερο διοικητική αποκέντρωση. Αυτή την έννοια έχουν οι δύο «αυτοδιοικητικές» μεταρρυθμίσεις «Καποδίστριας» και  «Καλλικράτης».

Αποτέλεσμα του δημοκρατικού ελλείμματος του Ελλαδικού κράτους είναι:

α. η ανικανότητά μας  να αξιοποιήσουμε τα πολλά και ανεκμετάλλευτα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας μας και

β. το έλλειμμα συνεργασίας των πολιτών στο πλαίσιο της κάθε Τοπικής κοινωνίας. Ο συγκεντρωτισμός  της εξουσίας αναπαράγει τον ατομοκεντρισμό και την ιδιοτέλεια των Ελλήνων και όχι τη συνεργασία, την εμπιστοσύνη και την προσφορά στο σύνολο, όπως παλαιά στις ελληνικές κοινότητες.

Έχοντας γνωρίσει το όμορφο νησί της Χίου και ιδιαίτερα μέσα από την εμπειρία του Λαϊκού Πανεπιστημίου Καλαμωτής, βρίσκω πολύ σωστή την πρόταση για τον χωρισμό του νησιού σε 3 Δήμους.

Η ανάπτυξη της Ελλάδας σήμερα, ακόμη και λόγω της κρίσεως, απαιτεί πολλαπλές ταχύτητες, με παράλληλες ποιοτικές πρωτοβουλίες χαμηλού κόστους. Αυτές μόνο από την ενεργοποίηση των Τοπικών κοινωνιών μπορούν να προέλθουν.

Αυτό δυστυχώς που δεν έχει γίνει κατανοητό στην Ελλάδα, είναι ότι η ανάπτυξη προέρχεται πρωταρχικώς εκ των κάτω. Αυτό λέει η αρχή της επικουρικότητας: ό,τι δεν μπορεί να κάνει ο δήμος, το αναλαμβάνει ο νομός. Ό,τι δεν μπορεί να κάνει ο νομός, το αναλαμβάνει η περιφέρεια. Ό,τι δεν μπορεί να κάνει η περιφέρεια, το αναλαμβάνει το κράτος.

Ας γίνει η Χίος ένα τέτοιο δημιουργικό παράδειγμα δημοτικής ανασυγκροτήσεως με βάση την πανάρχαια παράδοση του ελληνικού κοινοτισμού, στον οποίο ο Ελληνισμός οφείλει τόσο τη διάρκειά του, όσο και την δημιουργικότητά του.

 

Ηλίας Φιλιππίδης                                                                                                    

 

Παν/κός καθηγητής κοινωνιολογίας

Ειδήσεις σήμερα. Μπείτε στην ομάδα μας στο Viber και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Ακολουθήστε μας στο Google News. Σχολιάστε στην σελίδα μας στο Facebook.

Τα νέα της Χίου κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας. Γίνετε συνδρομητής της εφημερίδας «πολίτης» συμπληρώνοντας την ηλεκτρονική φόρμα εδώ.

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ