Πίσω από το σημερινό Τελωνείο, στην οδό Λάδης, ο κάθε περαστικός συναντάει τον εξωτερικά διατηρημένο Νότιο Προμαχώνα του Κάστρου της Χίου.
Εκεί, στις επάλξεις του, γενιές Χιωτών αντικρίζουν να ξεπροβάλει ένα ομολογουμένως χιλιοφωτογραφημένο κανονάκι (βομβάρδα).
Ένα ερώτημα όμως που εύλογα προκύπτει στον υποψιασμένο παρατηρητή, είναι το Πώς βρέθηκε αυτό το είδος κανονιού πάνω στον Προμαχώνα, αλλά και Πού βρίσκονται τα υπόλοιπα κανόνια του Κάστρου; Τυχαία, σε μία συζήτηση στο διαδίκτυο δόθηκαν οι απαντήσεις. Σύμφωνα με αυτήν τη συζήτηση, η συγκεκριμένη βομβάρδα, πρόκειται για όλμο που χρησιμοποιούνταν και στη ξηρά (αυτό ίσως δικαιολογεί το ότι βρίσκεται πάνω στα τείχη) αλλά και στα πλοία. Εξάλλου, η φωτογραφία του 1920 από το αρχείο Χωρέμη μας δείχνει ότι η βομβάρδα, μαζί με άλλα δύο κανόνια-πυροβόλα βρίσκονταν ακόμη στον Νότιο Προμαχώνα.
Σύμφωνα λοιπόν με τις πληροφορίες (Π. Στεφάνου), γερμανική εταιρεία πριν το 1912 είχε αγοράσει όλα τα παλιά πυροβόλα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και μετά το 1912 ζήτησε να πάρει και τα πυροβόλα του Κάστρου της Χίου. Για το λόγο αυτό τα έκοβε σε κομμάτια ώστε να μπορέσει να τα μεταφέρει. Υπήρξε όμως αντίδραση από κάποιους Χιώτες και επέβαλαν να κρατηθούν κάποια, ως έχοντα ιστορική αξία. Πράγματι, όπως γνωρίζουμε, κάποια από αυτά υπάρχουν στο Βυζαντινό μουσείο Χίου και ίσως κάποια στις αποθήκες της Αρχαιολογίας.
Επιπλέον, τμήμα ενός κανονιού βρίσκεται μπροστά από το Μπούρτζι, στον ενδιάμεσο δρόμο με τη θάλασσα στην είσοδο του λιμανιού της Χίου, το οποίο χρησιμοποιείται ως μπίντα (δέστρα πλοίου)!!! Η ανακάλυψη έγινε τυχαία πριν κάποια χρόνια από φίλο της ομάδας, γεγονός το οποίο είχαμε δημοσιεύσει και τότε (2012).
Όσον αφορά την βομβάρδα, ίσως η μετακίνηση της δεν έγινε ποτέ λόγω του βάρους της (οκτώ τόνοι). Μάλιστα το 1964, λόγω βάρους γκρέμισε τη στοά του προμαχώνα και έπεσε στο δάπεδο. Τότε, με τη βοήθεια της σχολής Μηχανικών την σήκωσαν τμηματικά και την τοποθέτησαν στη θέση που βρίσκεται σήμερα.
Η έναρξη αποκατάστασης των χερσαιών τειχών πριν λίγες μέρες μας αναπτέρωσε τις ελπίδες ότι ίσως μια μέρα δούμε πάνω στα τείχη και όσα κανόνια έχουν απομείνει στην κατοχή της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας. Γιατί όχι; Άλλωστε εκεί πιστεύουμε ότι είναι η θέση τους!
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.