26.2.2017 19:58

Έσυραν τον διπλό οι Καρκαλούσες στο Πυργί

Πιστές στο ραντεβού τους οι Καρκαλούσες έσυραν τον διπλό στην πλατεία του Πυργίου την Κυριακή το βράδυ. Το γλέντι άναψε, μασκαρεμένοι και μη χορεύουν στην πλατεία του χωριού όπως κάθε χρόνο αναβιώνοντας το έθιμο.

 

Σχετικά με το έθιμο χαρακτηριστικό είναι το απόσπασμα που αναδημοσιεύουμε από το βιβλίο "Ένα ΚΕΙΜΗΛΙΟ Το ΠΥΡΓΙ της ΧΙΟΥ" που εκδόθηκε το 1992 από τον ΣΥΛΛΟΓΟ ΠΥΡΓΟΥΣΩΝ ΑΤΤΙΚΗΣ "ΤΟ ΠΥΡΓΙ ΧΙΟΥ".
  Κάθε βράδυ, σ' όλο το διάστημα της Αποκριάς, εκτός από το βράδυ του Σαββάτου - το βράδυ της Κυριακής χορευόταν ο διπλός - όλοι οι δρόμοι του χωριού έπαιρναν ζωή από τις καρκαλούσες (καρναβάλια)και τα σπίτια των κοπελών που "παράκαμναν", αντηχούσαν από τα τρανταχτά γέλια των παρευρισκομένων. 
Νέοι και ηλικιωμένοι άντρες, που είχαν ταλέντο και διάθεση, σχημάτιζαν ευάριθμους ή και καμιά φορά πολυάριθμους θιάσους. 
Ο κάθε θίασος σχεδίαζε και οργάνωνε κάθε βράδυ την παρουσίαση ενός χωρατού (σκετς), το οποίο έπαιζε σ' όλα τα σπίτια που "παράκαμναν". Αυτά ήταν από πριν γνωστά σ' όλο το χωριό και είχαν ορθάνοιχτες τις πόρτες αμέσως μετά το πρώτο σκοτάδι μέχρι και τα μεσάνυχτα. Κάθε χρόνο μια κοπέλα από κάθε συντροφιά - κάθε κοπέλα είχε τις συντρόφισσές της, όπως και τα παλληκάρια τους συντρόφους τους, που ήταν συνδεδεμένες, όσο ήταν ανύπαντρες, με σταθερή και μόνιμη φιλία και συμμετείχαν στις κοινωνικές εκδηλώσεις όλες μαζί - άνοιγε το σπίτι της, ύστερα από συμφωνία με τις άλλες, και το διέθετε για τις καρκαλούσες. Εκεί συγκεντρώνονταν όλες οι συντρόφισσες με τους δικούς τους, οι γείτονες, οι συγγενείς και φίλοι και περίμεναν τα "κοπαδάτσα" (θιάσους). 
Ένας από το θίασο σταματούσε μπροστά στην ανοιχτή πόρτα του σπιτιού, όπου παρακάμνανε, και με αλλοιωμένη, δυνατή και χαρακτηριστική μακρόσυρτη φωνή Φώναζε: "Παρακάμνετε μαρή (π.χ.)Τατσή;". Δηλαδή φώναζε το όνομα της κοπέλας, στην οποία ανήκε το σπίτι, και όχι άλλου μέλους της οικογένειάς της. Και η απάντηση πάνω από το σπίτι: "Ειναί, παρακάμνοεν, ελάτε πάνω", Και ο θίασος ανέβαινε και παρουσίαζε πάντοτε στο καλό σπίτι (σαλόνι) το έργο. 
Η είσοδος στο χώρο παρουσίασης μπορούσε - ανάλογα με τις ανάγκες του έργου - να είναι τμηματική. 
Όλοι είχαν καλυμμένα τα πρόσωπά τους με ημιδιαφανή λευκά μαντήλια (τουλουπάνια) και μιλούσαν με αλλοιωμένη φωνή, για να μη γνωρίζονται. Όταν έφευγαν, κάποιος στεκόταν στο κεφαλόσκαλο και πρόσφερε στον κάθε άντρα, που ήταν καρκαλούσα, ένα ποτήρι ρακί η κρασί. 
Μετά την αποχώρηση του κάθε θιάσου η συζήτηση όλων, όσοι παρευρίσκονταν στο σπίτι, στρεφόταν γύρω από τη διάγνωση της ταυτότητας του κάθε άντρα που είχε λάβει μέρος στην παρουσίαση του χωρατού, και καθένας έλεγε τη γνώμη του. Τα παιδιά συνήθως, μα και οι μεγάλοι, μετρούσαν τα κοπάδια που επισκέπτονταν το κάθε σπίτι. 
Γιατί γνώριζαν τον αριθμό των κοπαδιών, τα οποία έβγαιναν κάθε βράδυ, και δε διαλύονταν από το σπίτι, αν δεν περνούσαν όλα τα κοπάδια. Κάθε Κυριακή - εκτός από την τελευταία - τις απογευματινές ώρες που κάθονταν οι κοπέλες, ντυμένες με τα γιορτινά τους, στο λιβάδι και στις γειτονιές των κεντρικών δρόμων, έβγαιναν από τα στενά, αιφνιδιαστικά και με μεγάλη ταχύτητα, οι "αχεράδες" - άντρες μεταμφιεσμένοι που κρατούσαν ένα τσουβάλι που περιείχε άχυρα - και σκόρπιζαν xουφτιέs - χουφτιές και με ορμή το φορτίο τους στις κοπέλες. Αυτές, μόλις έβλεπαν τον αχερά, έτρεχαν πανικόβλητες και φωνάζοντας, για να κρυφτούν σε κάποιο παρακείμενο σπίτι ή να απομακρυνθούν. 
Έτσι οι αχεράδες προκαλούσαν ταραχή και αναστάτωση, αλλά και πολύ γέλιο. Την τελευταία Κυριακή τα χωρατά παρουσιάζονταν στο Λιβάδι. 
Τις απογευματινές ώρες της ίδιας ημέρας άρχιζε ο χορός στο Λιβάδι και την Πατασά. 
Κάθε μεγάλη παρέα, που την αποτελούσαν πολλές μικρότερες παρέες, είχε τα δικά της μουσικά όργανα και το δικό της χορό σε ιδιαίτερο χώρο. Τις προχωρημένες ώρες, ο χορός συνεχιζόταν στα σπίτια, Μια παρέα παλληκαριών μπορούσε να περάσει με τα όργανα από δύο, τρία ή και περισσότερα σπίτια για χορό, για να προλάβει παρεξηγήσεις. 
Στην πλατεία και στα σπίτια πήγαιναν πολλοί, μεταμφιεσμένοι, και χόρευαν. 
Οι Απόκριες έκλειναν με το χορό της Καθαρής Δευτέρας τον διπλό (περισσότερες λεπτομέρειες για τον διπλό στο μενού ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ στο υπομενού ΕΘΙΜΑ ΑΠΟΚΡΙΑΣ-Ο ΔΙΠΛΟΣ), στους δημόσιους χώρους".

Ειδήσεις σήμερα. Μπείτε στην ομάδα μας στο Viber και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Ακολουθήστε μας στο Google News. Σχολιάστε στην σελίδα μας στο Facebook.

Τα νέα της Χίου κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας. Γίνετε συνδρομητής της εφημερίδας «πολίτης» συμπληρώνοντας την ηλεκτρονική φόρμα εδώ.

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ