17.9.2017 18:09

Ποιο μοντέλο Δήμου θέλουμε σήμερα

Δει δε χρημάτων και άνευ τούτων ουδέν έστι γενέσθαι των δεόντων» (Δημοσθένης, Ολυνθιακός α').

Έχει ξεκινήσει μια συζήτηση σχετικά με τον αριθμό των Δήμων που πρέπει να έχει η Χίος. Όλοι γνωρίζουμε ότι οποιαδήποτε νέα μεταρρύθμιση πραγματοποιηθεί θα πρέπει να γίνει από την Κυβέρνηση και φυσικά θα γίνουν προτάσεις από την ΚΕΔΕ που θα αφορούν όλη την Ελλάδα. Κάτι τέτοιο δεν φαίνεται στον ορίζοντα. Όμως στο πλαίσιο αυτής της συζήτησης καταθέτω και τις δικές μου σκέψεις.

Μεταρρυθμίσεις πρέπει να γίνονται κατά τη διάρκεια της εξέλιξης των κοινωνιών λαμβάνοντας υπόψιν πάντοτε τα δεδομένα και τις ανάγκες της εποχής. Τα συμπεράσματα βγαίνουν, σε εύλογο χρονικό διάστημα, μετά από την εφαρμογή τους. Θεμέλιο και κινητήρια δύναμη είναι οι θεσμοθετημένοι πόροι. Τα χρήματα.

Ο θεσμός της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, δηλαδή η διοίκηση των τοπικών υποθέσεων, εισήχθη στη χώρα μας από τη βαυαρική αντιβασιλεία, με το Βασιλικό Διάταγμα της 27ης Δεκεμβρίου του 1833.  Η μικρή τότε Ελλάδα διαιρέθηκε σε δήμους, επαρχίες και νομούς και πέρασε από τα διάφορα στάδια των κοινοτήτων και των Δήμων έως σήμερα. Με τη διοικητική διαίρεση του 1997, σχέδιο «Καποδίστριας» πραγματοποιήθηκε την 1/1/1999 η συνένωση παλαιότερων δήμων και κοινοτήτων σε μεγαλύτερους δήμους και δημιουργήθηκαν 1.034 δήμοι και κοινότητες (910 δήμους και 124 κοινότητες) από τις 6.500 περίπου που προϋπήρχαν. Ακολούθησε ο Καλλικράτης το 2011 και δημιουργήθηκαν μόνο 325 νέοι Δήμοι. Οι Κοινότητες καταργήθηκαν.

Οι πυλώνες στους οποίους διαχρονικά στηρίζεται και εργάζεται η τοπική αυτοδιοίκηση είναι:

  • Καθημερινότητα
  • Υποδομές
  • Ανάπτυξη
  • Εξυπηρέτηση του δημότη

Όλη αυτή η περίοδος από το 1999 έως το 2010 ήταν η περίοδος των παχέων αγελάδων για την Ελλάδα και κατ´ επέκταση για την τοπική αυτοδιοίκηση, δηλαδή υπήρχαν πολλά λεφτά, υπήρχαν πολλά προγράμματα τα οποία χρηματοδοτούσαν όλες τις δραστηριότητες και τις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών. Πραγματοποιήθηκαν μια σειρά από διάφορα έργα υποδομής και αναπτυξιακά όπως: Δρόμοι, πλατείες, υδρευτικά έργα, βιολογικοί καθαρισμοί, φράγματα, ηλεκτροφωτισμοί, αγροτικές οδοποιίες, γήπεδα, νηπιαγωγεία, σχολεία, εξωραϊσμοί, αναπλάσεις, εσωτερικές οδοποιίες, λιμενοκαταφύγια, αγορές ακινήτων, απαλλοτριώσεις και πολλά άλλα στην  πόλη και τα χωριά της Χίου.

Δύο παραδείγματα:

1. Ο Δήμος Ιωνίας με 11 χωριά είχε Τεχνικό ύψους περί το 1.000.000 €.

Όλος ο Δήμος Χίου με 64 χωριά και την πόλη της Χίου σήμερα έχει 1.450.000 € από ΣΑΤΑ.

  1. Ένα μικρό χωριό, όπως τα Φλάτσια, είχε για τα έργα μίας τετραετίας ΣΑΤΑ 24.000 €. Όμως πήρε περί τις 240.000 € μόνο για έργα. Το ίδιο γινόταν και σε όλα τα άλλα χωριά του πρώην Δήμου Ιωνίας και σε όλους τους πρώην 8 Δήμους που συνενώθηκαν. Αξίζει ακόμα να αναφερθεί η στελέχωση των υπηρεσιών με επιστημονικό προσωπικό, με οχήματα κ.λ.π Λεφτά με το «τσουβάλι» για όλους.

Σήμερα οι περικοπές στους Δήμους, που ξεκίνησαν από το 2011, είναι της τάξης του 65%. Ίσα ίσα φτάνουν για την μισθοδοσία των εργαζομένων και των απαραιτήτων έργων και εργασιών μικρής κλίμακας. Το πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων δεν δίνει σχεδόν τίποτα και η μόνη πραγματική χρηματοδότηση είναι μέσα από το ΕΣΠΑ, δηλαδή από Ευρωπαϊκά προγράμματα. Αυτή είναι η πραγματικότητα, δυστυχώς, σήμερα. Ζούμε και αναπνέουμε μόνο με τα λεφτά της Ευρώπης.

Υπάρχει ένα Αυτοδιοκητικό μοντέλο στην Ελλάδα που χρηματοδοτείται κατά 60% από την εκάστοτε Κυβέρνηση, η οποία σήμερα δεν έχει χρήματα και συνεχώς κάνει περικοπές την ίδια ώρα που φορτώνει με νέες ευθύνες τους Δήμους. Άρα το μοντέλο αυτό έφτασε στο τέλος του. Για το λόγο αυτό επιμελώς αποφεύγονται οι συζητήσεις για την Τοπική Αυτοδιοίκηση και επικεντρώνονται κυρίως στο προσφυγικό, το οποίο βεβαίως είναι σοβαρό θέμα. Το ερωτήματα που θα πρέπει να μπαίνουν σήμερα είναι ποιό μοντέλο Αυτοδιοίκησης θέλουμε, με ποιό τρόπο μπορούμε να το επιτύχουμε, ποιοί θα είναι οι πόροι χρηματοδότησης του. Όχι μόνο ο αριθμός των δήμων.

Σήμερα στο Δήμο Χίου υπάρχουν και λειτουργούν ενοποιημένες οι υπηρεσίες και τα ΝΠΔΔ από τους οκτώ Δήμους που συνενώθηκαν σε:

  • Καθαριότητα 
  • Ύδρευση
  • Αποχέτευση
  • Ηλεκτροφωτισμός 
  • Ταμειακή υπηρεσία
  • Οικονομική υπηρεσία
  • Συνεργείο οχημάτων
  • Τεχνική υπηρεσία
  • Προγραμματισμός
  • ΝΠΔΔ από τα 25 που προϋπήρχαν έγινε 1.
  • Λιμενικό ταμείο
  • Πολιτισμός

Κατά την άποψή μου πρέπει να αναζητήσουμε ένα μοντέλο, μέσα από θεσμικές διαδικασίες, το οποίο θα πρέπει να στηρίζεται από επαρκή θεσμοθετημένη χρηματοδότηση, να έχει ουσιαστικές αποκεντρωμένες εξουσίες και πόρους για όλους τους αιρετούς των Τοπικών και Δημοτικών Κοινοτήτων, να είναι απογαλακτισμένο από την κεντρική εξουσία, για να καλύπτει τις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών με μία αναπτυξιακή προοπτική, στηριζόμενο πάνω στους πυλώνες τους οποίους αρχικά ανέφερα. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι όσοι εκλέγονται να αγαπούν, να έχουν πάθος, να εργάζονται, να αφιερώνουν χρόνο για το κοινό μας σπίτι που είναι ο τόπος μας.

Ασφαλώς δεν ήρθε το τέλος του κόσμου και λύσεις υπάρχουν. Καλό θα είναι να ακουστούν πολλές απόψεις από διάφορους φορείς και πολίτες. Έτσι ζυμώνονται οι κοινωνίες για να πετύχουν κατά το δυνατόν το καλύτερο αποτέλεσμα. Να συζητήσουμε ,να δουλέψουμε και να αποφασίσουμε σωστά για την καλύτερη εφικτή λύση. Να δημιουργήσουμε ένα όραμα. Τι είναι το όραμα για μία κοινωνία;  Η γενική αφήγηση που περικλείει τα προσωπικά όνειρα όλων των πολιτών της, τα δικαιώνει και τα απογειώνει. 

Ειδήσεις σήμερα. Μπείτε στην ομάδα μας στο Viber και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Ακολουθήστε μας στο Google News. Σχολιάστε στην σελίδα μας στο Facebook.

Τα νέα της Χίου κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας. Γίνετε συνδρομητής της εφημερίδας «πολίτης» συμπληρώνοντας την ηλεκτρονική φόρμα εδώ.

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ