8.3.2018 17:35

Αρχαία ελληνική σοφία για σύγχρονους ηγέτες

Ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα της Ελλάδας σήμερα είναι ότι υποφέρει από την έλλειψη πραγματικής ηγεσίας. Οι σύγχρονοι ηγέτες της χώρας, όπως φαίνεται, δεν έχουν μάθει τα διδάγματα των προγόνων μας και, ως εκ τούτου, συμβάλλουν στη δυσλειτουργία του κράτους, της οικονομίας και της κοινωνίας.

H καλή ηγεσία είναι απαραίτητη για την εύρυθμη και επιτυχή λειτουργία διαφόρων οργανισμών, συμπεριλαμβανομένων των αθλητικών ομάδων, των ιδιωτικών επιχειρήσεων, ακόμη και των εθνών.Οι καλοί ηγέτες δίνουν όραμα, ελπίδα και υποστήριξη σε όσους βρίσκονται γύρω τους. Δημιουργούν τις προϋποθέσεις (π.χ. κουλτούρα, νόμους) για παραγωγική συμπεριφορά και αποτελεσματική λειτουργία. Αντιθέτως, μια μη καλή ηγεσία έχει αρνητικά αποτελέσματα- οι ομάδες χάνουν, οι επιχειρήσεις αποτυγχάνουν και οι αγορές συντρίβονται. 

Ευτυχώς, οι αρχαίοι Έλληνες έχουν πολλά πράγματα να μας διδάξουν πάνω στο θέμα της ηγεσίας, τα οποία είναι εξίσου επίκαιρα, όπως ήταν και στην κλασική εποχή. Ποια είναι, λοιπόν, τα σημαντικά αυτά διδάγματα που οι σύγχρονοι ηγέτες μπορούν να πάρουν από τους αρχαίους Έλληνες; Ας ρίξουμε μια ματιά.

1: Έναςκαλός ηγέτης είναι ταπεινός και ακούει γνώμες.

Πρωτίστως, είναι εξαιρετικά σημαντικό να αποδεχτούμε όλοι ότι κανείς από εμάς δεν τα ξέρει όλα. Ο κόσμος είναι τόσο μεγάλος και εμείς, οι άνθρωποι, είμαστε πολύ μικροί. Μας λείπουν αμέτρητες πληροφορίες και κάνουμε συχνά λάθη. Αποδεχόμενοι αυτή την αλήθεια, οφείλουμε να είμαστε ταπεινοί και να ακούμε τις γνώμες των άλλων. Έτσι μαθαίνουμε και προοδεύουμε.

Ο μεγάλος Σωκράτης έλεγε «εν οίδα ότι ουδέν οίδα». Δηλαδή, το μόνο που ξέρω είναι ότι δεν ξέρω τίποτα. Επίσης, έλεγε «γηράσκω αεί διδασκόμενος». Δηλαδή, γερνάω και συνεχίζω να μαθαίνω. Όταν πιστεύουμε ότι τα ξέρουμε όλα και μάλιστα, καλύτερα από τους άλλους, τότε μπορούμε να κάνουμε μεγάλα λάθη.

Παραδείγματι, ο Τσίπρας. Πίστευε στο παραμύθι του σοσιαλισμού και δεν ήθελε να ακούσει τον λαό και τις συμβουλές των οικονομολόγων για τη σημασία των ελεύθερων αγορών, του ανταγωνισμού και της καινοτομίας. Ως συνέπεια, η Ελλάδα βυθίζεται βαθύτερα στην κρίση.

2: Έναςκαλός ηγέτης μελετάει και ασκεί κριτική σκέψη.

Ωστόσο, δεν αρκεί να ακούει μόνο τις απόψεις των άλλων. Ένας καλός ηγέτης πρέπει να ψάχνει ενεργά την αλήθεια. Πρέπει να μελετάει τον κόσμο γύρω του, να αμφισβητεί και να αμφιβάλει για τα πάντα ώστε να διαχωρίζει το γεγονός από τη μυθοπλασία. Πρέπει να έχει μια βαθιά περιέργεια και να σκέφτεται κριτικά. Με άλλα λόγια, πρέπει να ρωτάει συνεχώς «γιατί;» και να βρίσκει λύσεις τόσο σε γνωστά όσο και σε άγνωστα προβλήματα.

Ο Πιττακός, ένας απ’ τους 7 σοφούς της αρχαίας Ελλάδας, έλεγε «καιρόν γνώθι». Δηλαδή, να μελετάς και να μαθαίνεις τι γίνεται τριγύρω σου. Επίσης, ο Σωκράτης έλεγε ότι «ὁ δὲ ἀνεξέταστος βίος οὐ βιωτὸς ἀνθρώπῳ». Δηλαδή, η ανεξέταστη ζωή δεν έχει αξία.

Ασφαλώς, ένας πολιτικός που δεν εξετάζει και δεν μελετά τον κόσμο γύρω του, δεν έχει καμία αξία για το πολίτευμα. Δυστυχώς, η Βουλή μας έχει γεμίσει από αρκετούς που έχουν βολευτεί και που είτε δεν ξέρουν πως ή δεν ενδιαφέρονται να λύσουν τα προβλήματα των πολιτών. Τους ενδιαφέρει περισσότερο η κατοχή και η πολυτέλεια της έδρας παρά η δύσκολη διαδικασία της έρευνας και της επίλυσης προβλημάτων.

3: Ένας καλός ηγέτης είναι ηθικός και προωθεί το κοινό συμφέρον.

Εκτός από τη χρήση κριτικής σκέψης, ένας καλός ηγέτης πρέπει να είναι ηθικός. Πρέπει, όμως, να είναι ηθικός καθημερινά, σε κάθε περίπτωση και όχι μόνο, όπως κάνουν οι σημερινοί εκπρόσωποι μας, μπροστά από τις κάμερες. Επίσης, πρέπει να κοιτάζει το συμφέρον του λαού και όχι το δικό του. Η δουλεία ενός αρχηγού είναι να προσπαθεί να κάνει την χώρα να προοδεύσει και όχι να γεμίζει τις τσέπες του.

Όπως εξηγεί ο Αριστοτέλης στα «Ηθικά Νικομάχεια», ο άνθρωπος γίνεται καλός όταν κάνει την καλή πράξη συνήθεια. Ομοίως, ο καλός ηγέτης ξεχωρίζει όταν κάνει την ηθική διαβίωση συνήθεια. Στις καθημερινές του δραστηριότητες και αλληλεπιδράσεις, πρέπει να συμπεριφέρεται με καλοσύνη. Έτσι, από συνήθεια, η καλή και ηθική συμπεριφορά γίνεται μόνιμη και έχει θετική επίδραση σε όλα και σε όλους.

Όταν ο αρχηγός συμπεριφέρεται με ανήθικο τρόπο, δημιουργείται μια αλυσίδα ανήθικης συμπεριφοράς και η κοινωνία υποφέρει.  Όταν εκλέγουμε ανήθικους που κοιτάζουν μόνο το συμφέρον τους, γίνονται τα ακόλουθα: Siemens, υποκλοπές τηλεφωνικών συνομιλιών, υποβρύχια, Offshore, φούσκα του χρηματιστηρίου, λίστα Λαγκάρτντ, Μονή Βατοπεδίου, κτλ. Τα ξέρουμε καλά, δυστυχώς.

4: Ένας καλός ηγέτης είναι σκληρός και τολμηρός.

Περαιτέρω, ένας καλός ηγέτης πρέπει να είναι σκληρός και τολμηρός. Πρέπει να διατηρεί τόσο την ψυχολογική όσο και την σωματική του υγεία και να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να καταστρέψει τους εχθρούς της χώρας μας.

Όπως έλεγε ο Θουκυδίδης, «τοῖς τολμῶσιν ἡ τύχη ξύμφορος». Δηλαδή, ο τολμών νικά. Ας θυμηθούμε, για παράδειγμα, ότι ο Μέγας Αλέξανδρος ήταν πάντα πρώτος στη μάχη. Δεν κρυβόταν πίσω από τη φάλαγγα του στρατού. Ο Περικλής, επίσης,οδήγησε τον Αθηναϊκό στρατό στους Πελοποννησιακούς Πολέμους και ο Λεωνίδας πολέμησε γενναία και έδωσε τη ζωή του για να σταματήσει την Περσική εισβολή. Αυτοί είναι αρχηγοί και όχι, για παράδειγμα, ο υπουργός Άμυνας Καμμένος, που του αρέσει να ντύνεται με στρατιωτική στολή, υποκρίνοντας ότι είναι «σκληρός».

Όταν κοιτάω τα σημερινά και τα ενδιαφερόμενα μέλη του κοινοβουλίου μας, δυστυχώς, βλέπω μια συλλογή τεμπέληδων και υπέρβαρων κυρίων, κανένας από τους οποίους δεν φαίνεται να είναι ικανός να κερδίσει την εμπιστοσύνη των στρατιωτών ή να προετοιμάσει και να καθοδηγήσει τις ένοπλες δυνάμεις μας στη νίκη. Αναρωτιέμαι, πώς μπορούν να προστατεύσουν κάποιον άλλο όταν σκοντάφτουν πάνω στις κοιλιές τους; Η χώρα μας χρειάζεται ανθρώπους με υγιές μυαλό σε υγιές σώμα, οι οποίοι έχουν και την τόλμη να παλέψουν και να πέσουν ηρωικά υπέρ πατρίδος, αν είναι ανάγκη.

Συμπέρασμα

Δυστυχώς, η Ελλάδα πάσχει, σε μεγάλο βαθμό, από την έλλειψη πραγματικής ηγεσίας. Υπό την καθοδήγηση ανεπαρκώς μορφωμένων, ανήθικων και αδύναμων αντιπροσώπων, όλο και βυθιζόμαστε στην κρίση. Για να ανακάμψουμε, πρέπει να τους βγάλουμε απ’ τη Βουλή και να βάλουμε καινούριους, οι οποίοι γνωρίζουν και τηρούν τα σοφά διδάγματα των αρχαίων Ελλήνων. Διότι, η αρχαία Ελλάδα, η αρχαία ελληνική φιλοσοφία, έχει πολλά να μας προσφέρει, ιδιαιτέρως σήμερα.

Τα καλά νέα είναι ότι ζούμε σε μια δημοκρατία και έχουμε τη δυνατότητα να επιλέξουμε τους επόμενους εκπροσώπους μας και το μέλλον που θέλουμε. Απλά, πρέπει να είμαστε προσεκτικοί, να μάθουμε ποιοι αξίζουν και ποιοι όχι. Η λίστα αυτή, λοιπόν, αποτελεί μια προσπάθεια να δημιουργηθεί μια κατευθυντήρια γραμμή, την οποία μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για να αξιολογήσουμε τους πιθανούς ηγέτες μας. Δεν είναι, όμως, σε καμία περίπτωση αποκλειστική. Σας ενθαρρύνω να σκεφτείτε και εσείς τι κάνει έναν καλό ηγέτη. Αν καταλάβουμε ποια χαρακτηριστικά είναι απαραίτητα, τότε μπορούμε να προχωρήσουμε και να πάρουμε καλές αποφάσεις στις μελλοντικές εκλογές για να πάει η χώρα μας μπροστά. Αξίζουμε καλύτερα.


 

 

 

 

 

 


 

Ειδήσεις σήμερα. Μπείτε στην ομάδα μας στο Viber και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Ακολουθήστε μας στο Google News. Σχολιάστε στην σελίδα μας στο Facebook.

Τα νέα της Χίου κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας. Γίνετε συνδρομητής της εφημερίδας «πολίτης» συμπληρώνοντας την ηλεκτρονική φόρμα εδώ.

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ