«Ο Πυροσβέστης είναι ο πιο εύκολος ήρωας αλλά και το πιο εύκολο θύμα»

Η προσωπική πορεία και η ένταξη στο Πυροσβεστικό Σώμα

• Γεννήθηκα στη Χίο το 1966 από Χιώτες γονείς με πατέρα ναυτικό και μητέρα αγρότισσα. Γυμνάσιο και Λύκειο τελείωσα στην Καλαμωτή ενώ ακολούθησαν σπουδές στην πληροφορική στην Αθήνα. Στη συνέχεια πήγα στρατό στη Χίο και έπειτα επέστρεψα στην Αθήνα προκειμένου να βρω δουλειά στον ιδιωτικό τομέα.
• Στο Πυροσβεστικό Σώμα είμαι από το 1991 και μέχρι το 2004 υπηρέτησα σε διάφορες υπηρεσίες στην Αθήνα καθώς και στην Πυροσβεστική Υπηρεσία Κορίνθου.
• Στην σχολή Αρχιπυροσβεστών μπήκα το 1995 και ακολούθησε η σχολή Ανθυποπυραγών από το 1996 μέχρι και το 1999. Στη Χίο επέστρεψα το 2005 όπου υπηρέτησα στο Πυροσβεστικό Κλιμάκιο των Αρμολίων και στη συνέχεια στο Ανακριτικό Τμήμα της Π.Υ. Χίου.

2012: Η πυρκαγιά που οργάνωσε τη Χίο

• Η πυρκαγιά του 2012 επηρέασε θετικά τη Χίο και στο κομμάτι της οργάνωσης και στο κομμάτι της ευαισθητοποίησης. Οι πολίτες από το 2012 μέχρι σήμερα είναι πολύ προσεκτικοί και μετά τις πυρκαγιές του 2016 είναι ακόμα πιο προσεκτικοί σε σχέση με το παρελθόν. Αυτό που κατάλαβαν είναι ότι η πυρκαγιά αποτελεί τεράστιο κίνδυνο σε σχέση με τις νέες καιρικές συνθήκες. Ο κόσμος είναι πιο μορφωμένος σήμερα ενώ για παράδειγμα οι παλιότεροι θεωρούσαν τη φωτιά εργαλείο και τη χρησιμοποιούσαν για διάφορες χρήσεις.

• Σε σχέση με το παρελθόν η επικινδυνότητα, ιδιαίτερα στα χωριά είναι μεγάλη γιατί ο κόσμος έχει εγκαταλείψει τα χωράφια και είναι ακαλλιέργητα. Αυτή η κατάσταση δίνει τη δυνατότητα στην πυρκαγιά να επεκταθεί εύκολα και να καλύψει μεγάλες αποστάσεις. Επιπλέον οι άνεμοι που αντιμετωπίζουμε εδώ είναι τρομακτικοί. Για παράδειγμα η πυρκαγιά που ξεκίνησε το 2016 από την περιοχή ανάμεσα σε Βέσσα και Λιθί, κάλυψε μία απόσταση 9 χιλιομέτρων σε περίπου 1,5 ώρα. Το 80%  της έκτασης κάηκε μέσα σε 3 ώρες και το υπόλοιπο κάηκε μέχρι τις πρωινές ώρες της επόμενης ημέρας. Η φωτιά είχε εκρηκτικές διαστάσεις.
• Η πυρκαγιά του 2012 δεν ήταν μία πυρκαγιά. Ήταν σειρά από πυρκαγιές γιατί είχαμε και προηγούμενες πυρκαγιές το 2011 στην ίδια περιοχή και εξετάστηκαν στο σύνολό τους, που προκαλούνταν με τον ίδιο τρόπο, με την ίδια τακτική. Η μεθοδολογία παρέπεμπε στο ίδιο άτομο και συνολικά στον φάκελο υπάρχουν 11 περιστατικά. Καταλήξαμε σαν υπηρεσία σε ένα άτομο και παραπέμφθηκε η υπόθεση στη Δικαιοσύνη, η οποία πρέπει να σας πει τι τελικά έγινε.

Η περίπτωση της Σιδηρούντας

• Όπως έχουν γίνει τα πράγματα μπορεί να διατάζονται εκκενώσεις χωρίς λόγο και αιτία. Αυτό για εμένα είναι επικίνδυνο. Ειδικά στα χωριά ποτέ δεν θα ζητούσα να γίνει κάτι τέτοιο. Η πυρκαγιά στα χωριά της Χίου δεν θα περάσει ποτέ μέσα από τον πυρήνα του οικισμού, θα περάσει περιμετρικά αλλά όχι μέσα από το χωριό. Αν έχουμε όμως φροντίσει να κόψουμε τα χόρτα σε μία ακτίνα 10 μέτρων από το σπίτι μας, τότε δεν θα συμβεί τίποτα. Όλες οι κατασκευές εδώ στη Χίο κατά 95% είναι υψηλής ποιότητας από αδρανή υλικά.
• Στην περίπτωση της Σιδηρούντας το μόνο σίγουρο ήταν ότι, η φωτιά θα φθάσει στο χωριό. Κανείς όμως δεν περίμενε ότι οι άνθρωποι θα επέλεγαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Ποτέ δεν έγινε εκκένωση σε κανένα χωριό. Ακόμα και στην Ελάτα που η φωτιά πέρασε μέσα από το χωριό δύο φορές, ποτέ δεν έπαθε κανείς τίποτα παρότι στη δεύτερη περίπτωση κάηκαν Ι.Χ. και μία βάρκα.
• Αν δεν έφευγε κανείς από τη Σιδηρούντα τότε δεν θα πάθαινε κανείς τίποτα. Δεν ξέρω αν έπρεπε να είναι εκεί κάποιος Πυροσβέστης, σίγουρα όμως δεν έχουμε την πολυτέλεια να αφήνουμε πυροσβέστη ή αξιωματικό πυροσβεστικής στην είσοδο του χωριού για να δίνει οδηγίες. Στη Χίο είμαστε 6 αξιωματικοί στην πόλη της Χίου και 2 στα πυροσβεστικά κλιμάκια και συνεπώς ο καθένας πρέπει να είναι τομεάρχης κάπου.

• Γύρω από το χωριό υπήρχαν οχήματα της πυροσβεστικής που καλώς ή κακώς δεν μπορούσαν να είναι στο χωριό, γιατί είναι μεγάλα οχήματα που πρέπει να είναι σε σημεία που να μπορούν να κάνουν αυτό που μπορούν μήπως και κόψουν τη φωτιά.
• Εγώ είχα αναλάβει τον βόρειο και ανατολικό τομέα, ώστε η φωτιά να μην προχωρήσει προς την Κατάβαση, Διευχά, Βολισσό και το σημαντικότερο προς Γιαννάκι. Η φωτιά έπρεπε να σταματήσει κατά μήκος της κορυφογραμμής πάνω από τη Σιδηρούντα πάση θυσία και εκεί σταμάτησε.

Η αμέλεια και οι εμπρησμοί

• Η αμέλεια περικλείει κάθε ανθρωπογενή παράγοντα που προκαλεί φωτιά χωρίς ο δράστης να έχει πρόθεση να βάλει φωτιά για να κάνει κακό. Δηλαδή αν κόψεις ένα μέταλλο με τροχό και προκληθεί φωτιά θεωρείται αμέλεια. Αν όμως είσαι επαγγελματίας και κόψεις μέταλλο και προκληθεί φωτιά, επειδή ακριβώς είσαι επαγγελματίας είναι εγκληματική αμέλεια και αντιμετωπίζεται ειδικά στον Ποινικό Κώδικα.
• Στο κομμάτι του εμπρησμού από πρόθεση υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις στη Χίο. Πολύ παλιά είχε βρεθεί κάποιος άνθρωπος που θεωρούταν ότι είχε ψυχολογικό πρόβλημα. Τα τελευταία χρόνια αυτές τις περιπτώσεις που γνωρίζω εγώ είναι επειδή κάποιος θέλει να κάνει κακό ή επειδή του αρέσει να βλέπει όλη αυτή την κινητοποίηση που υπάρχει γύρω του.

Τι σημαίνει να είσαι πυροσβέστης

• Το να είναι κάποιος πυροσβέστης σημαίνει ότι αν όλα πάνε καλά γίνεται ήρωας, αν κάτι πάει λάθος γίνεται ο σάκος του μποξ που όλοι θα ξεσπάσουν πάνω του. Είναι το πιο εύκολο θύμα και ο πιο εύκολος ήρωας. Ειδικά η ζωή εκείνων που ασχολούνται με την κατάσβεση είναι σχεδόν ποινικοποιημένη γιατί πρέπει να κινούνται σε αυστηρά πλαίσια και να κάνουν κινήσεις κατά τύπο και να αφήνουν την ουσία σε δεύτερη μοίρα.

• Η δουλειά σε ώρα συμβάντος είναι συνήθως από την έναρξη μέχρι και το τέλος της πυρκαγιάς εκτός αν έρθει να μας ξεκουράσει κάποιος από την Περιφέρεια ή την Αθήνα αλλά και πάλι δεν αποχωρούμε από το σημείο πριν τις 48 ώρες.

Η συμβολή των εθελοντών

• Οι εθελοντές βοηθούν απεριόριστα. Γιατί αυτή η βοήθεια που θα σου δώσει εκείνη στιγμή ο εθελοντής μπορεί να είναι το πετραδάκι που θα ολοκληρώσει την κατάσβεση. Η βοήθεια των κατοίκων, ακόμα και η πληροφορία που θα δώσουν είναι αναντικατάστατη.
• Θα παρότρυνα όλους τους Χιώτες να γίνουν εθελοντές. Ειδικά κατά τη διάρκεια ενός συμβάντος είναι σημαντικό κάποιος να μένει πίσω και να επαγρυπνά. Θα ήθελα να βοηθούν τους λίγους πυροσβέστες να προλαμβάνουν τυχόν νέες πυρκαγιές. Αυτή είναι η μεγαλύτερη εθελοντική προσφορά.

Η πυρκαγιά σαν έγκλημα

• Το ανακριτικό τμήμα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον γιατί ασχολείται με την έρευνα και τα αίτια της πυρκαγιάς και την ανακάλυψη του υπαίτιου. Συμβαίνει ότι ακριβώς συμβαίνει και με τη διαδικασία διερεύνησης ενός εγκλήματος. Ξεκινάς με μικρές ενδείξεις μέχρι να φθάσεις στα στοιχεία και να δέσεις την υπόθεση. Βέβαια το να βρεις στοιχεία στην πυρκαγιά είναι δύσκολο γιατί από μόνη της η πυρκαγιά είναι ένα δύσκολο έγκλημα. Η ίδια η φωτιά καταστρέφει τα αποδεικτικά στοιχεία όμως, πάντα μένει κάτι πίσω. Ότι και να κάνεις πάντα θα μείνει κάτι. 
• Από την άλλη η διοίκηση στα σώματα ασφαλείας είναι αναπόσπαστο στοιχείο. Διοίκηση ασκείται από τον τελευταίο πυροσβέστη μέχρι το ανώτερο στέλεχος, ο καθένας στο κομμάτι που του αναλογεί. Στη θέση του διοικητή έχει σημασία η οργάνωση και η διοίκηση του προσωπικού σου.

Το κόστος λειτουργίας και το προσωπικό

• Το κόστος λειτουργίας είναι μεγάλο γιατί πρόκειται για ένα μηχανοκίνητο σώμα. Τα οχήματα λόγω και παλαιότητας απαιτούν χρήματα γιατί πρόκειται για φορτηγά. Για να καταλάβει κανείς, για να ξεκινήσουμε το καλοκαίρι χρειάστηκαν τουλάχιστον επισκευές της τάξεως των 250.000 ευρώ.
• Οι ιδιώτες όσοι μπορούν να προσφέρουν – προσφέρουν γιατί και αυτοί έχουν πληγεί από την οικονομική κρίση.
• Δεν μπορώ να πω ότι έχουμε λίγο προσωπικό αλλά ούτε ότι έχουμε και πολύ προσωπικό. Είμαστε στην ίδια κατάσταση με τα υπόλοιπα νησιά. Υπάρχει διαρκής ανάγκη ενίσχυσης με προσωπικό. Ο σχεδιασμός λειτουργεί οριακά. Αν δηλαδή λείψει ένας υπάλληλος αυτό φαίνεται και δύσκολα αντικαθίσταται από τους υπόλοιπους πυροσβέστες.

Οι ευχάριστες και οι δυσάρεστες εμπειρίες

• Η πιο ευχάριστη εμπειρία είναι όταν πας να αντιμετωπίσεις μία φωτιά και την αντιμετωπίζεις γρήγορα. Για παράδειγμα η πυρκαγιά του 2016 στη νοτιοδυτική Χίο, ήταν μεν δυσάρεστη αλλά την αντιμετωπίσαμε την πρώτη ημέρα. Το βράδυ της πρώτης ημέρας είχε αντιμετωπιστεί.
• Από την άλλη η πιο δυσάρεστη εμπειρία ήταν η Σιδηρούντα. Γιατί υπήρχαν άμεσες συνέπειες σε ανθρώπους. Επίσης δυσάρεστο συμβάν ήταν οι πλημμύρες του 2010 όπου θρηνήσαμε ένα άτομο και έδειξε ότι σαν κοινωνία ήμασταν ανέτοιμη.

Πυρκαγιές και πλημμύρες

Οι πυρκαγιές θεωρείται ότι μπορούν να αντιμετωπιστούν με τεχνικά μέσα που διαθέτουν οι πυροσβέστες. Θεωρείται δηλαδή ότι σαν φυσικό φαινόμενο θεωρητικά μπορεί να ελεγχθεί. Σε αντίθεση οι πλημμύρες είναι κάτι που δεν μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε την ώρα που θα γίνει. Ειδικά στη Χίο αυτό που γίνεται είναι ότι πέφτει σε ένα συγκεκριμένο σημείο πάρα πολύ μεγάλη ποσότητα νερού, αυτή ξεκινάει να έρχεται προς την πόλη και αποκτά μεγάλη ένταση που συμπαρασύρει τα πάντα στο πέρασμά της. Από εκεί και μετά η Πυροσβεστική καλείται να διαχειριστεί το αποτέλεσμα της πλημμύρας.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι είτε μιλάμε για πλημμύρες είτε για πυρκαγιές το μόνο μέτρο που μπορεί να σώσει είναι η πρόληψη. 

Ειδήσεις σήμερα

Μπείτε στην ομάδα μας στο Viber και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Ακολουθήστε μας στο Google News. Σχολιάστε στην σελίδα μας στο Facebook.

Ο Πολίτης είσαι εσύ. Γίνε συνδρομητής της εβδομαδιαίας έντυπης έκδοσης.